bütün
Azerbaijani
Other scripts | |
---|---|
Cyrillic | бүтүн |
Roman | bütün |
Perso-Arabic | بۆتۆن |
Etymology
From Proto-Turkic *bütün, a derivation of *büt- (“to end, accomplish; to create, build; to heal; to grow, ripen”), whence also Azerbaijani bütöv (“whole”). Cognate with Turkish bütün, Crimean Tatar bütün, Turkmen bütin, Tatar бөтен (böten), Bashkir бөтөн (bötön), Kyrgyz бүтүн (bütün), Uzbek butun, Kumyk бютюн (bütün), Yakut бүттүүн (büttüün), etc.
Pronunciation
- IPA(key): /byˈtyn/, [py̥ˈtyn]
- Hyphenation: bü‧tün
Determiner
bütün
- all
- 2008, Zəminə Xınalı, Qaçaq İsmayıl dastanı; republished as Tariyel Abbaslı, editor, Zəminə Xınalı Seçilmiş Əsərləri II Cild, Baku: Təknur, 2014, page 247:
- O illər aclıq olduğundan bütün kəndin əhalisi əziyyət çəkirdi.
- In those years, all residents of the village suffered because of the famine.
- Bütün insanlar azad, hüquq və ləyaqətlərinə görə bərabər doğulurlar.
- All human beings are born free and equal in dignity and rights
- Bu gün gedə bilmərik, çünki bütün yollar bağlıdır.
- We can't go today, because all the roads are closed.
- Antonym: heç bir
-
- whole, entire, all
- Mən dünən bütün gecəni yatmamışam.
- I didn't sleep all night yesterday.
- Bu dəqiqə bizi bütün dünya izləyir.
- The entire world is watching us at the moment.
Derived terms
- bütünlük (“entirety”)
Related terms
- bütöv (“entire”)
References
Turkish
Etymology
Probably a derivation of Proto-Turkic *bod. Cognate with Old Turkic 𐰉𐰆𐰑𐰣 (budun, “people, population, ordinary people”)[1][2].
Pronunciation
- IPA(key): /byˈtyn/
- Hyphenation: bü‧tün
Adjective
bütün (not comparable)
- entire, complete
- all
- bütün gece çalıştım - I worked all night
- (money) not divided into small coins, a whole (banknote etc.)
Noun
bütün (definite accusative bütünü, plural bütünler)
- something unitary; having the quality of oneness.
Declension
Inflection | ||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nominative | bütün | |||||||||||||||||||||||||
Definite accusative | bütünü | |||||||||||||||||||||||||
Singular | Plural | |||||||||||||||||||||||||
Nominative | bütün | bütünler | ||||||||||||||||||||||||
Definite accusative | bütünü | bütünleri | ||||||||||||||||||||||||
Dative | bütüne | bütünlere | ||||||||||||||||||||||||
Locative | bütünde | bütünlerde | ||||||||||||||||||||||||
Ablative | bütünden | bütünlerden | ||||||||||||||||||||||||
Genitive | bütünün | bütünlerin | ||||||||||||||||||||||||
|
Synonyms
- tüm (all, entire)
References
- Abuseitova, M. Kh; Bukhatuly, B., editors (2008), “𐰉𐰇𐰑𐰣”, in TÜRIK BITIG: Ethno Cultural Dictionary, Language Committee of Ministry of Culture and Information of Republic of Kazakhstan
- Nadeljajev, V. M.; Nasilov, D. M.; Tenišev, E. R.; Ščerbak, A. M., editors (1969) Drevnetjurkskij slovarʹ [Dictionary of Old Turkic] (in Russian), Leningrad: USSR Academy of Sciences, Nauka, page 134