क्षुब्ध
Hindi
Etymology
Learned borrowing from Sanskrit क्षुब्ध (kṣubdha).
Pronunciation
- IPA(key): /kʂʊbd̪ʱ/, [kʃʊbd̪ʱ]
Adjective
क्षुब्ध • (kṣubdh) (indeclinable)
- agitated, exited
Noun
क्षुब्ध • (kṣubdh) m
- a kind of coitus
- the churning-stick
Declension
Declension of क्षुब्ध (masc cons-stem)
singular | plural | |
---|---|---|
direct | क्षुब्ध kṣubdh | क्षुब्ध kṣubdh |
oblique | क्षुब्ध kṣubdh | क्षुब्धों kṣubdhõ |
vocative | क्षुब्ध kṣubdh | क्षुब्धो kṣubdho |
References
- Syamasundara Dasa (1965–1975) , “क्षुब्ध”, in Hindi Sabdasagara [Comprehensive Hindi Dictionary] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha.
- McGregor, Ronald Stuart (1993) , “क्षुब्ध”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
- Caturvedi, Mahendra; Bhola Nath Tiwari (1970) , “क्षुब्ध”, in A practical Hindi-English dictionary, Delhi: National Publishing House
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- ᬓ᭄ᬱᬸᬩ᭄ᬥ (Balinese script)
- ক্ষুব্ধ (Assamese script)
- ক্ষুব্ধ (Bengali script)
- 𑰎𑰿𑰬𑰲𑰤𑰿𑰟 (Bhaiksuki script)
- 𑀓𑁆𑀱𑀼𑀩𑁆𑀥 (Brahmi script)
- 𑌕𑍍𑌷𑍁𑌬𑍍𑌧 (Grantha script)
- ક્ષુબ્ધ (Gujarati script)
- ꦏ꧀ꦰꦸꦧ꧀ꦣ (Javanese script)
- ಕ್ಷುಬ್ಧ (Kannada script)
- က္ၑုဗ္ဓ (Burmese script)
- 𑐎𑑂𑐲𑐸𑐧𑑂𑐢 (Newa script)
- କ୍ଷୁବ୍ଧ (Oriya script)
- ꢒ꣄ꢰꢸꢨ꣄ꢤ (Saurashtra script)
- 𑆑𑇀𑆰𑆶𑆧𑇀𑆣 (Sharada script)
- 𑖎𑖿𑖬𑖲𑖤𑖿𑖠 (Siddham script)
- క్షుబ్ధ (Telugu script)
- ཀྵུབྡྷ (Tibetan script)
- 𑒏𑓂𑒭𑒳𑒥𑓂𑒡 (Tirhuta script)
Etymology
From the root क्षुभ् (kṣubh).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /kʂub.d̪ʱɐ/, [kʂub̚.d̪ʱɐ]
- (Classical) IPA(key): /ˈkʂub.d̪ʱɐ/, [ˈkʂub̚.d̪ʱɐ]
Adjective
क्षुब्ध • (kṣubdha)
- agitated, shaken
- expelled (as a king)
- agitated (mentally), excited, disturbed
Declension
Masculine a-stem declension of क्षुब्ध (kṣubdha) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | क्षुब्धः kṣubdhaḥ | क्षुब्धौ kṣubdhau | क्षुब्धाः / क्षुब्धासः¹ kṣubdhāḥ / kṣubdhāsaḥ¹ |
Vocative | क्षुब्ध kṣubdha | क्षुब्धौ kṣubdhau | क्षुब्धाः / क्षुब्धासः¹ kṣubdhāḥ / kṣubdhāsaḥ¹ |
Accusative | क्षुब्धम् kṣubdham | क्षुब्धौ kṣubdhau | क्षुब्धान् kṣubdhān |
Instrumental | क्षुब्धेन kṣubdhena | क्षुब्धाभ्याम् kṣubdhābhyām | क्षुब्धैः / क्षुब्धेभिः¹ kṣubdhaiḥ / kṣubdhebhiḥ¹ |
Dative | क्षुब्धाय kṣubdhāya | क्षुब्धाभ्याम् kṣubdhābhyām | क्षुब्धेभ्यः kṣubdhebhyaḥ |
Ablative | क्षुब्धात् kṣubdhāt | क्षुब्धाभ्याम् kṣubdhābhyām | क्षुब्धेभ्यः kṣubdhebhyaḥ |
Genitive | क्षुब्धस्य kṣubdhasya | क्षुब्धयोः kṣubdhayoḥ | क्षुब्धानाम् kṣubdhānām |
Locative | क्षुब्धे kṣubdhe | क्षुब्धयोः kṣubdhayoḥ | क्षुब्धेषु kṣubdheṣu |
Notes |
|
Feminine ā-stem declension of क्षुब्धा (kṣubdhā) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | क्षुब्धा kṣubdhā | क्षुब्धे kṣubdhe | क्षुब्धाः kṣubdhāḥ |
Vocative | क्षुब्धे kṣubdhe | क्षुब्धे kṣubdhe | क्षुब्धाः kṣubdhāḥ |
Accusative | क्षुब्धाम् kṣubdhām | क्षुब्धे kṣubdhe | क्षुब्धाः kṣubdhāḥ |
Instrumental | क्षुब्धया / क्षुब्धा¹ kṣubdhayā / kṣubdhā¹ | क्षुब्धाभ्याम् kṣubdhābhyām | क्षुब्धाभिः kṣubdhābhiḥ |
Dative | क्षुब्धायै kṣubdhāyai | क्षुब्धाभ्याम् kṣubdhābhyām | क्षुब्धाभ्यः kṣubdhābhyaḥ |
Ablative | क्षुब्धायाः kṣubdhāyāḥ | क्षुब्धाभ्याम् kṣubdhābhyām | क्षुब्धाभ्यः kṣubdhābhyaḥ |
Genitive | क्षुब्धायाः kṣubdhāyāḥ | क्षुब्धयोः kṣubdhayoḥ | क्षुब्धानाम् kṣubdhānām |
Locative | क्षुब्धायाम् kṣubdhāyām | क्षुब्धयोः kṣubdhayoḥ | क्षुब्धासु kṣubdhāsu |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of क्षुब्ध (kṣubdha) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | क्षुब्धम् kṣubdham | क्षुब्धे kṣubdhe | क्षुब्धानि / क्षुब्धा¹ kṣubdhāni / kṣubdhā¹ |
Vocative | क्षुब्ध kṣubdha | क्षुब्धे kṣubdhe | क्षुब्धानि / क्षुब्धा¹ kṣubdhāni / kṣubdhā¹ |
Accusative | क्षुब्धम् kṣubdham | क्षुब्धे kṣubdhe | क्षुब्धानि / क्षुब्धा¹ kṣubdhāni / kṣubdhā¹ |
Instrumental | क्षुब्धेन kṣubdhena | क्षुब्धाभ्याम् kṣubdhābhyām | क्षुब्धैः / क्षुब्धेभिः¹ kṣubdhaiḥ / kṣubdhebhiḥ¹ |
Dative | क्षुब्धाय kṣubdhāya | क्षुब्धाभ्याम् kṣubdhābhyām | क्षुब्धेभ्यः kṣubdhebhyaḥ |
Ablative | क्षुब्धात् kṣubdhāt | क्षुब्धाभ्याम् kṣubdhābhyām | क्षुब्धेभ्यः kṣubdhebhyaḥ |
Genitive | क्षुब्धस्य kṣubdhasya | क्षुब्धयोः kṣubdhayoḥ | क्षुब्धानाम् kṣubdhānām |
Locative | क्षुब्धे kṣubdhe | क्षुब्धयोः kṣubdhayoḥ | क्षुब्धेषु kṣubdheṣu |
Notes |
|
Noun
क्षुब्ध • (kṣubdha) m
- a kind of coitus
- the churning-stick
Declension
Masculine a-stem declension of क्षुब्ध (kṣubdha) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | क्षुब्धः kṣubdhaḥ | क्षुब्धौ kṣubdhau | क्षुब्धाः / क्षुब्धासः¹ kṣubdhāḥ / kṣubdhāsaḥ¹ |
Vocative | क्षुब्ध kṣubdha | क्षुब्धौ kṣubdhau | क्षुब्धाः / क्षुब्धासः¹ kṣubdhāḥ / kṣubdhāsaḥ¹ |
Accusative | क्षुब्धम् kṣubdham | क्षुब्धौ kṣubdhau | क्षुब्धान् kṣubdhān |
Instrumental | क्षुब्धेन kṣubdhena | क्षुब्धाभ्याम् kṣubdhābhyām | क्षुब्धैः / क्षुब्धेभिः¹ kṣubdhaiḥ / kṣubdhebhiḥ¹ |
Dative | क्षुब्धाय kṣubdhāya | क्षुब्धाभ्याम् kṣubdhābhyām | क्षुब्धेभ्यः kṣubdhebhyaḥ |
Ablative | क्षुब्धात् kṣubdhāt | क्षुब्धाभ्याम् kṣubdhābhyām | क्षुब्धेभ्यः kṣubdhebhyaḥ |
Genitive | क्षुब्धस्य kṣubdhasya | क्षुब्धयोः kṣubdhayoḥ | क्षुब्धानाम् kṣubdhānām |
Locative | क्षुब्धे kṣubdhe | क्षुब्धयोः kṣubdhayoḥ | क्षुब्धेषु kṣubdheṣu |
Notes |
|
References
- Monier Williams (1899) , “क्षुब्ध”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 331, column 3.