क्षुधा

क्षुधा

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit क्षुधा (kṣudhā).

Pronunciation

• IPA^(key): /kʂʊ.d̪ʱɑː/, [kʃʊ.d̪ʱäː]

Noun

क्षुधा • (kṣudhā) f (Urdu spelling کْشُدَھا‎)

1. hunger, appetite

   Synonym: भूख (bhūkh)

Declension

Declension of क्षुधा (fem ā-stem)

	singular	plural
direct	क्षुधा kṣudhā	क्षुधाएँ kṣudhāẽ
oblique	क्षुधा kṣudhā	क्षुधाओं kṣudhāõ
vocative	क्षुधा kṣudhā	क्षुधाओ kṣudhāo

References

• McGregor, Ronald Stuart (1993) , “क्षुधा”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
• Platts, John T. (1884) , “क्षुधा”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & co.
• Syamasundara Dasa (1965–1975) , “क्षुधा”, in Hindi Sabdasagara [Comprehensive Hindi Dictionary] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha.

---

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ᬓ᭄ᬱᬸᬥᬵ (Balinese script)
• ক্ষুধা (Assamese script)
• ক্ষুধা (Bengali script)
• 𑰎𑰿𑰬𑰲𑰟𑰯 (Bhaiksuki script)
• 𑀓𑁆𑀱𑀼𑀥𑀸 (Brahmi script)
• 𑌕𑍍𑌷𑍁𑌧𑌾 (Grantha script)
• ક્ષુધા (Gujarati script)
• ꦏ꧀ꦰꦸꦣꦴ (Javanese script)
• ಕ್ಷುಧಾ (Kannada script)
• က္ၑုဓာ (Burmese script)
• 𑐎𑑂𑐲𑐸𑐢𑐵 (Newa script)
• କ୍ଷୁଧା (Oriya script)
• ꢒ꣄ꢰꢸꢤꢵ (Saurashtra script)
• 𑆑𑇀𑆰𑆶𑆣𑆳 (Sharada script)
• 𑖎𑖿𑖬𑖲𑖠𑖯 (Siddham script)
• క్షుధా (Telugu script)
• ཀྵུདྷཱ (Tibetan script)
• 𑒏𑓂𑒭𑒳𑒡𑒰 (Tirhuta script)

Etymology

From क्षुध् (kṣúdh, “hunger”), from Proto-Indo-Iranian *ćšudʰ- (“hunger”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kʂu.d̪ʱɑː/
• (Classical) IPA^(key): /ˈkʂu.d̪ʱɑː/

Noun

क्षुधा • (kṣudhā) f

1. hunger

Declension

Feminine ā-stem declension of क्षुधा (kṣudhā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	क्षुधा kṣudhā	क्षुधे kṣudhe	क्षुधाः kṣudhāḥ
Vocative	क्षुधे kṣudhe	क्षुधे kṣudhe	क्षुधाः kṣudhāḥ
Accusative	क्षुधाम् kṣudhām	क्षुधे kṣudhe	क्षुधाः kṣudhāḥ
Instrumental	क्षुधया / क्षुधा¹ kṣudhayā / kṣudhā¹	क्षुधाभ्याम् kṣudhābhyām	क्षुधाभिः kṣudhābhiḥ
Dative	क्षुधायै kṣudhāyai	क्षुधाभ्याम् kṣudhābhyām	क्षुधाभ्यः kṣudhābhyaḥ
Ablative	क्षुधायाः kṣudhāyāḥ	क्षुधाभ्याम् kṣudhābhyām	क्षुधाभ्यः kṣudhābhyaḥ
Genitive	क्षुधायाः kṣudhāyāḥ	क्षुधयोः kṣudhayoḥ	क्षुधानाम् kṣudhānām
Locative	क्षुधायाम् kṣudhāyām	क्षुधयोः kṣudhayoḥ	क्षुधासु kṣudhāsu
Notes	¹Vedic

Descendants

• Ardhamagadhi Prakrit: 𑀙𑀼𑀳𑀸 (chuhā)
• Dardic: [Term?]
  • Khowar: ‪‪ۨچھُؤى‎ (č̣húi)
• Maharastri Prakrit: 𑀙𑀼𑀳𑀸 (chuhā)
• Pali: khudā
• → Hindustani:

  Hindi: क्षुधा (kṣudhā)

  Urdu: کْشُدَھا‎ (kṣudhā)

References

• Monier Williams (1899) , “क्षुधा”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 311.