क्षत्र

See also: क्षेत्र

Sanskrit

Alternative scripts

ᬓ᭄ᬱᬢ᭄ᬭ (Balinese script)
ক্ষত্ৰ (Assamese script)
ক্ষত্র (Bengali script)
𑰎𑰿𑰬𑰝𑰿𑰨 (Bhaiksuki script)
𑀓𑁆𑀱𑀢𑁆𑀭 (Brahmi script)
𑌕𑍍𑌷𑌤𑍍𑌰 (Grantha script)
ક્ષત્ર (Gujarati script)
ꦏ꧀ꦰꦠꦿ (Javanese script)
ಕ್ಷತ್ರ (Kannada script)
က္ၑတြ (Burmese script)
କ୍ଷତ୍ର (Oriya script)
ꢒ꣄ꢰꢡ꣄ꢬ (Saurashtra script)
𑆑𑇀𑆰𑆠𑇀𑆫 (Sharada script)
𑖎𑖿𑖬𑖝𑖿𑖨 (Siddham script)
క్షత్ర (Telugu script)
ཀྵཏྲ (Tibetan script)
𑒏𑓂𑒭𑒞𑓂𑒩 (Tirhuta script)

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *kṣatrám, from Proto-Indo-Iranian *kšatrám, possibly from Proto-Indo-European *tek- (“to obtain”). Cognate with Avestan 𐬑𐬱𐬀𐬚𐬭𐬀‎ (xšaθra, “kingdom”), Old Persian 𐎧𐏁𐏂𐎶 (xšaça-, “kingdom, realm”), Old Armenian աշխարհ (ašxarh).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /kʂɐt̪.ɽɐ́/
(Classical) IPA^(key): /ˈkʂɐt̪.ɽɐ/

Noun

क्षत्र • (kṣatrá) n

dominion, supremacy, power, might
government, governing body
kshatriya

Declension

Neuter a-stem declension of क्षत्र (kṣatrá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	क्षत्रम् kṣatrám	क्षत्रे kṣatré	क्षत्राणि / क्षत्रा¹ kṣatrā́ṇi / kṣatrā́¹
Vocative	क्षत्र kṣátra	क्षत्रे kṣátre	क्षत्राणि / क्षत्रा¹ kṣátrāṇi / kṣátrā¹
Accusative	क्षत्रम् kṣatrám	क्षत्रे kṣatré	क्षत्राणि / क्षत्रा¹ kṣatrā́ṇi / kṣatrā́¹
Instrumental	क्षत्रेण kṣatréṇa	क्षत्राभ्याम् kṣatrā́bhyām	क्षत्रैः / क्षत्रेभिः¹ kṣatraíḥ / kṣatrébhiḥ¹
Dative	क्षत्राय kṣatrā́ya	क्षत्राभ्याम् kṣatrā́bhyām	क्षत्रेभ्यः kṣatrébhyaḥ
Ablative	क्षत्रात् kṣatrā́t	क्षत्राभ्याम् kṣatrā́bhyām	क्षत्रेभ्यः kṣatrébhyaḥ
Genitive	क्षत्रस्य kṣatrásya	क्षत्रयोः kṣatráyoḥ	क्षत्राणाम् kṣatrā́ṇām
Locative	क्षत्रे kṣatré	क्षत्रयोः kṣatráyoḥ	क्षत्रेषु kṣatréṣu
Notes	¹Vedic

Derived terms

क्षत्रिय (kṣatriya)

Descendants

Assamese: খাত (khat), খাতা (khata)
Bengali: খাতা (khata)
Gujarati: ખાતું (khātũ)
Hindi: खाता (khātā)
Marathi: खाते (khāte)
Old Marathi: 𑘬𑘰𑘝𑘹 (ṣāte)
Oriya: ଖାତା (khata)
Punjabi: ਖਾਤਾ (khātā)
Pali: khatta

References

Monier Williams (1899), “क्षत्र”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 0325.