դատախազ
Armenian
Etymology
Learned borrowing from Old Armenian դատախազ (dataxaz).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [dɑtɑˈχɑz]
Audio (file)
Noun
դատախազ • (dataxaz)
- prosecutor
Declension
i-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | դատախազ (dataxaz) | դատախազներ (dataxazner) | ||
| dative | դատախազի (dataxazi) | դատախազների (dataxazneri) | ||
| ablative | դատախազից (dataxazicʿ) | դատախազներից (dataxaznericʿ) | ||
| instrumental | դատախազով (dataxazov) | դատախազներով (dataxaznerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | դատախազը/դատախազն (dataxazə/dataxazn) | դատախազները/դատախազներն (dataxaznerə/dataxaznern) | ||
| dative | դատախազին (dataxazin) | դատախազներին (dataxaznerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | դատախազս (dataxazs) | դատախազներս (dataxazners) | ||
| dative | դատախազիս (dataxazis) | դատախազներիս (dataxazneris) | ||
| ablative | դատախազիցս (dataxazicʿs) | դատախազներիցս (dataxaznericʿs) | ||
| instrumental | դատախազովս (dataxazovs) | դատախազներովս (dataxaznerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | դատախազդ (dataxazd) | դատախազներդ (dataxaznerd) | ||
| dative | դատախազիդ (dataxazid) | դատախազներիդ (dataxaznerid) | ||
| ablative | դատախազիցդ (dataxazicʿd) | դատախազներիցդ (dataxaznericʿd) | ||
| instrumental | դատախազովդ (dataxazovd) | դատախազներովդ (dataxaznerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Derived terms
- դատախազական (dataxazakan)
Old Armenian
Etymology
Borrowing from an Iranian word literally meaning "seeking, desiring justice"; compare Persian دادخواه (dâdxvâh, “complainant, plaintiff”). For the constituents see դատ (dat, “justice”) and *խազ- (*xaz-, “to seek, desire”).[1][2][3]
Noun
դատախազ • (dataxaz)
- accuser, adversary
- դատախազ լինել, դատախազ դնել ընդ ― dataxaz linel, dataxaz dnel ənd ― to accuse, to denounce; to oppose
Declension
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | դատախազ (dataxaz) | դատախազք (dataxazkʿ) | |
| genitive | դատախազի (dataxazi) | դատախազաց (dataxazacʿ) | |
| dative | դատախազի (dataxazi) | դատախազաց (dataxazacʿ) | |
| accusative | դատախազ (dataxaz) | դատախազս (dataxazs) | |
| ablative | դատախազէ (dataxazē) | դատախազաց (dataxazacʿ) | |
| instrumental | դատախազաւ (dataxazaw) | դատախազաւք = դատախազօք (dataxazawkʿ = dataxazōkʿ) | |
| locative | դատախազի (dataxazi) | դատախազս (dataxazs) |
Derived terms
- դատախազեմ (dataxazem)
- դատախազանք (dataxazankʿ)
- դատախազութիւն (dataxazutʿiwn)
Descendants
- Armenian: դատախազ (dataxaz)
References
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971), “դատախազ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), volume I, 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, pages 629–630
- Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 876
- J̌ahukyan, Geworg (2010), “դատախազ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 186b
Further reading
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836), “դատախազ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 600a
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “դատախազ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 135a