դաշն
Armenian
Etymology
Learned borrowing from Old Armenian դաշն (dašn).
Pronunciation
Audio (file) - (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [ˈdɑʃən]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ˈtʰɑʃən]
Noun
դաշն • (dašn)
- treaty, agreement
- դաշն կապել ― dašn kapel ― to conclude a treaty
- Synonym: դաշնագիր (dašnagir)
- harmony
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | դաշն (dašn) | դաշներ (dašner) | ||
| dative | դաշնի (dašni) | դաշների (dašneri) | ||
| ablative | դաշնից (dašnicʿ) | դաշներից (dašnericʿ) | ||
| instrumental | դաշնով (dašnov) | դաշներով (dašnerov) | ||
| locative | դաշնում (dašnum) | դաշներում (dašnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | դաշնը/դաշնն (dašnə/dašnn) | դաշները/դաշներն (dašnerə/dašnern) | ||
| dative | դաշնին (dašnin) | դաշներին (dašnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | դաշնս (dašns) | դաշներս (dašners) | ||
| dative | դաշնիս (dašnis) | դաշներիս (dašneris) | ||
| ablative | դաշնիցս (dašnicʿs) | դաշներիցս (dašnericʿs) | ||
| instrumental | դաշնովս (dašnovs) | դաշներովս (dašnerovs) | ||
| locative | դաշնումս (dašnums) | դաշներումս (dašnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | դաշնդ (dašnd) | դաշներդ (dašnerd) | ||
| dative | դաշնիդ (dašnid) | դաշներիդ (dašnerid) | ||
| ablative | դաշնիցդ (dašnicʿd) | դաշներիցդ (dašnericʿd) | ||
| instrumental | դաշնովդ (dašnovd) | դաշներովդ (dašnerovd) | ||
| locative | դաշնումդ (dašnumd) | դաշներումդ (dašnerumd) | ||
Adjective
դաշն • (dašn) (superlative ամենադաշն)
- harmonious
- agreeable to the ear, sweet, gentle, soft
Declension
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | դաշն (dašn) | դաշներ (dašner) | ||
| dative | դաշնի (dašni) | դաշների (dašneri) | ||
| ablative | դաշնից (dašnicʿ) | դաշներից (dašnericʿ) | ||
| instrumental | դաշնով (dašnov) | դաշներով (dašnerov) | ||
| locative | դաշնում (dašnum) | դաշներում (dašnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | դաշնը/դաշնն (dašnə/dašnn) | դաշները/դաշներն (dašnerə/dašnern) | ||
| dative | դաշնին (dašnin) | դաշներին (dašnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | դաշնս (dašns) | դաշներս (dašners) | ||
| dative | դաշնիս (dašnis) | դաշներիս (dašneris) | ||
| ablative | դաշնիցս (dašnicʿs) | դաշներիցս (dašnericʿs) | ||
| instrumental | դաշնովս (dašnovs) | դաշներովս (dašnerovs) | ||
| locative | դաշնումս (dašnums) | դաշներումս (dašnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | դաշնդ (dašnd) | դաշներդ (dašnerd) | ||
| dative | դաշնիդ (dašnid) | դաշներիդ (dašnerid) | ||
| ablative | դաշնիցդ (dašnicʿd) | դաշներիցդ (dašnericʿd) | ||
| instrumental | դաշնովդ (dašnovd) | դաշներովդ (dašnerovd) | ||
| locative | դաշնումդ (dašnumd) | դաշներումդ (dašnerumd) | ||
Derived terms
- դաշնամուր (dašnamur)
- դաշնային (dašnayin)
- դաշնություն (dašnutʿyun)
- դաշնագիր (dašnagir)
Old Armenian
Etymology
Borrowed from Middle Persian *dašn (“contract, treaty”), attested as misspelled pšn' (pašn). Compare Old Georgian დაშნი (dašni, “contract, truce (?); submissive; calm; humble”), also from Iranian.
Noun
դաշն • (dašn)
- contract, convention, bargain, treaty, engagement; condition, capitulation; compact, agreement; concurrence, alliance
- դաշինս կռել, հաստատել, ի դաշն մտանել ― dašins kṙel, hastatel, i dašn mtanel ― to contract, to make an agreement; to stipulate, to transact; to confederate
- անցանել զդաշամբ ― ancʿanel zdašamb ― to break the conditions, the alliance or faith
- անցանել զամուսնութեան, զառն դաշամբք ― ancʿanel zamusnutʿean, zaṙn dašambkʿ ― to be unfaithful to the marriage-bed
- դաշն հաւատոյ ― dašn hawatoy ― the Creed
- դաշն քաղաքական ― dašn kʿałakʿakan ― civil contract
- (post-Classical, music) harmony
Declension
n-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | դաշն (dašn) | դաշինք (dašinkʿ) | |
| genitive | դաշին (dašin) | դաշանց (dašancʿ) | |
| dative | դաշին (dašin) | դաշանց (dašancʿ) | |
| accusative | դաշն (dašn) | դաշինս (dašins) | |
| ablative | դաշնէ (dašnē) | դաշանց (dašancʿ) | |
| instrumental | դաշամբ (dašamb) | դաշամբք (dašambkʿ) | |
| locative | դաշին (dašin) | դաշինս (dašins) |
Adjective
դաշն • (dašn)
- (post-Classical, music) sweet, agreeable to the ear
Declension
n-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | դաշն (dašn) | դաշինք (dašinkʿ) | |
| genitive | դաշին (dašin) | դաշանց (dašancʿ) | |
| dative | դաշին (dašin) | դաշանց (dašancʿ) | |
| accusative | դաշն (dašn) | դաշինս (dašins) | |
| ablative | դաշնէ (dašnē) | դաշանց (dašancʿ) | |
| instrumental | դաշամբ (dašamb) | դաշամբք (dašambkʿ) | |
| locative | դաշին (dašin) | դաշինս (dašins) |
Adverb
դաշն • (dašn)
- (post-Classical) gently, tenderly; softly; with a low voice
- դաշն խօսիլ ― dašn xōsil ― to speak very mildly
- դաշն նայիլ ― dašn nayil ― to look tenderly, affectionately, or sweetly on one
Derived terms
- անդաշն (andašn)
- գագաթնադաշն (gagatʿnadašn)
- դաշնադիր (dašnadir)
- դաշնակ (dašnak)
- դաշնակապէս (dašnakapēs)
- դաշնակաւոր (dašnakawor)
- դաշնակեմ (dašnakem)
- դաշնակից (dašnakicʿ)
- դաշնակորոյս (dašnakoroys)
- դաշնակութիւն (dašnakutʿiwn)
- դաշնակումն (dašnakumn)
- դաշնատառ (dašnataṙ)
- դաշնաւեր (dašnawer)
- դաշնաւոր (dašnawor)
- դաշնաւորեմ (dašnaworem)
- դաշնաւորիմ (dašnaworim)
- դաշնաւորութիւն (dašnaworutʿiwn)
- թուլադաշնակեալ (tʿuladašnakeal)
- ներդաշնակ (nerdašnak)
- ներդաշնակապէս (nerdašnakapēs)
- ներդաշնակաւոր (nerdašnakawor)
- ներդաշնակութիւն (nerdašnakutʿiwn)
Descendants
- Armenian: դաշն (dašn), դաշինք (dašinkʿ)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “դաշն”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “դաշն”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “դաշն”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- MacKenzie, D. N. (1971), “pašn”, in A concise Pahlavi dictionary, London, New York, Toronto: Oxford University Press, page 66