աղ
See also: -աղ
Armenian
Etymology
From Old Armenian աղ (ał).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [ɑʁ]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ɑʁ]
Audio (file)
Noun
աղ • (ał)
- salt
- (figuratively) gist, essence
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | աղ (ał) | աղեր (ałer) | ||
| dative | աղի (ałi) | աղերի (ałeri) | ||
| ablative | աղից (ałicʿ) | աղերից (ałericʿ) | ||
| instrumental | աղով (ałov) | աղերով (ałerov) | ||
| locative | աղում (ałum) | աղերում (ałerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | աղը/աղն (ałə/ałn) | աղերը/աղերն (ałerə/ałern) | ||
| dative | աղին (ałin) | աղերին (ałerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | աղս (ałs) | աղերս (ałers) | ||
| dative | աղիս (ałis) | աղերիս (ałeris) | ||
| ablative | աղիցս (ałicʿs) | աղերիցս (ałericʿs) | ||
| instrumental | աղովս (ałovs) | աղերովս (ałerovs) | ||
| locative | աղումս (ałums) | աղերումս (ałerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | աղդ (ałd) | աղերդ (ałerd) | ||
| dative | աղիդ (ałid) | աղերիդ (ałerid) | ||
| ablative | աղիցդ (ałicʿd) | աղերիցդ (ałericʿd) | ||
| instrumental | աղովդ (ałovd) | աղերովդ (ałerovd) | ||
| locative | աղումդ (ałumd) | աղերումդ (ałerumd) | ||
Old Armenian
Etymology
From Proto-Indo-European *seh₂l-. See also աղտ (ałt).
Noun
աղ • (ał)
- salt
- աղ ուխտի, ուխտ աղի, աղ կնքեալ ― ał uxti, uxt ałi, ał knkʿeal ― sign of true friendship
- աղ եւ հաց ― ał ew hacʿ ― commensality, love
- աղ առնուլ, աղ եւ հաց ուտել ― ał aṙnul, ał ew hacʿ utel ― to eat in company, to be social, to be convivial
- 5th century, Agatʿangełos, Patmutʿiwn Hayocʿ [History of the Armenians] 106:[1]
- Ես ետ հրաման բերել աղ եւ բորակ եւ բարկ քացախ, եւ ընկենուլ զնա յորսայս, եւ դնել փող եղեգան ի քիթս նորա, եւ արկանել զայն ընդ քիթս նորա։
- Es et hraman berel ał ew borak ew bark kʿacʿax, ew ənkenul zna yorsays, ew dnel pʿoł ełegan i kʿitʿs nora, ew arkanel zayn ənd kʿitʿs nora.
- Translation by R. W. Thomson
- And he ordered salt and borax and rough vinegar to be brought, and for him to be turned on his back, his head to be placed in a carpenter's vice, and a reed tube to be put in his nose, and this liquid to be poured down his nose.
- Ես ետ հրաման բերել աղ եւ բորակ եւ բարկ քացախ, եւ ընկենուլ զնա յորսայս, եւ դնել փող եղեգան ի քիթս նորա, եւ արկանել զայն ընդ քիթս նորա։
Declension
i-type
| singular (uncountable) | |
|---|---|
| nominative | աղ (ał) |
| genitive | աղի (ałi) |
| dative | աղի (ałi) |
| accusative | աղ (ał) |
| ablative | աղէ (ałē) |
| instrumental | աղիւ (ałiw) |
| locative | աղի (ałi) |
Derived terms
- ալախոսիկ (alaxosik)
- ալանահամ (alanaham)
- աղալեզու (ałalezu)
- աղածրի (ałacri)
- աղահատ (ałahat)
- աղահար (ałahar)
- աղահում (ałahum)
- աղաձայն (ałajayn)
- աղաղ (ałał)
- աղաղեմ (ałałem)
- աղաղոց (ałałocʿ)
- աղապէտ (ałapēt)
- աղաջուր (ałaǰur)
- աղարծի (ałarci)
- աղարտ (ałart)
- աղաւալեզու (aławalezu)
- աղեբար (ałebar)
- աղի (ałi)
- աղիկ (ałik)
- աղիողորմ (ałiołorm)
- աղիողորմագին (ałiołormagin)
- աղկեր (ałker)
- աղհացք (ałhacʿkʿ)
- աղու (ału)
- աղուամազ (ałuamaz)
- աղուանամ (ałuanam)
- աղուաշ (ałuaš)
- աղութիւն (ałutʿiwn)
- աղուհաց (ałuhacʿ)
- աղուհացք (ałuhacʿkʿ)
- աղուճակ (ałučak)
- աղուփոխ (ałupʿox)
- աղպէտ (ałpēt)
- աղցմի (ałcʿmi)
- աղցք (ałcʿkʿ)
- անալանամ (analanam)
- անալի (anali)
- անաղ (anał)
- յաղեմ (yałem)
Descendants
- Armenian: աղ (ał)
References
- Thomson, R. W. (1976) Agathangelos, History of the Armenians, Albany, NY: State University of New York Press, pages 120–121
Further reading
- Ačaṙyan, Hračʿya (1940) Hayocʿ lezvi patmutʿyun [History of the Armenian Language] (in Armenian), volume I, Yerevan: University Press, page 34
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “աղ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “աղ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Fortson, Benjamin W. (2010) Indo-European Language and Culture: An Introduction, second edition, Oxford: Blackwell, page 387–388
- Martirosyan, Hrach (2010), “aɫ”, in Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 24
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “աղ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy