һалҡын

һалҡын

Bashkir

Etymology

From *salqïn (“cool”), probably borrowed from Middle Mongol[1], from Proto-Mongolic *salkïn (“wind”)[2], compare Mongolian салхи (salxi, “wind”).

Cognate with Kazakh салқын (salqyn, “cool”), Kyrgyz салкын (salkın, “cool”), Uzbek salqin (“cool”), Turkish salkın (“cool”).

Pronunciation

• IPA^(key): [haɫ.ˈqɯ̞n]
• Hyphenation: һал‧ҡын

Adjective

һалҡын • (halqın)

1. cool, moderately cold, having slightly low temperature

   Был аҙнала төбәктә көндәр һалҡын торасаҡ.

   Bıl aðnala töbäktä köndär halqın torasaq.

   This week, the weather will stay cool in the region.

   Һиҙәм: бына, маңлайымдан һыйпай йәп-йәш әжәлемдең һалҡын усы. (Mustai Karim)

   Hiðäm: bına, maŋlayımdan hıypay yäp-yäş äjälemdeŋ halqın usı.

   I feel: here, the cool palm of my very young death strokes my forehead.

Noun

һалҡын • (halqın)

1. cool, coolness, chill
2. cool or chilly weather

   Тышта ел өрә, ҡарҙы һеперә, // Мин өйҙә торам һалҡынға күрә. (Mustai Karim)

   Tışta yel örä, qarðı heperä, // Min öyðä toram halqınğa kürä.

   Outside, the wind is blowing (and) sweeping the snow, I am staying at home because of the cool weather.

Declension

Inflection of һалҡын (halqın)

	singular	plural
absolute	һалҡын (halqın)	һалҡындар (halqındar)
definite genitive	һалҡындың (halqındıŋ)	һалҡындарҙың (halqındarðıŋ)
dative	һалҡынға (halqınğa)	һалҡындарға (halqındarğa)
definite accusative	һалҡынды (halqındı)	һалҡындарҙы (halqındarðı)
locative	һалҡында (halqında)	һалҡындарҙа (halqındarða)
ablative	һалҡындан (halqından)	һалҡындарҙан (halqındarðan)

References

1. Levitskaja, L. S.; Blagova, G. F.; Dybo, A. V.; Nasilov, D. M.; Pocelujevskij, Je. A. (2003), “салқын”, in Etimologičeskij slovarʹ tjurkskix jazykov [Etymological Dictionary of Turkic Languages] (in Russian), volume 7, Moscow: Vostočnaja literatura, page 195-196
2. “*salki”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill.