murar
Aromanian
Alternative forms
- muraru
Etymology
From moarã + -ar or from Latin molārius. Compare Romanian morar.
Noun
murar m (plural murari)
- miller
Derived terms
- murãrlãchi
Catalan
Pronunciation
- (Balearic, Central) IPA(key): /muˈɾa/
- (Valencian) IPA(key): /muˈɾaɾ/
Verb
murar (first-person singular present muro, past participle murat)
- This term needs a translation to English. Please help out and add a translation, then remove the text
{{rfdef}}
.
Conjugation
infinitive | murar | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
present participle | murant | ||||||
past participle | masculine | feminine | |||||
singular | murat | murada | |||||
plural | murats | murades | |||||
person | singular | plural | |||||
first | second | third | first | second | third | ||
indicative | jo | tu | ell/ella vostè | nosaltres nós | vosaltres vós | ells/elles vostès | |
present | muro | mures | mura | murem | mureu | muren | |
imperfect | murava | muraves | murava | muràvem | muràveu | muraven | |
future | muraré | muraràs | murarà | murarem | murareu | muraran | |
preterite | murí | murares | murà | muràrem | muràreu | muraren | |
conditional | muraria | muraries | muraria | muraríem | muraríeu | murarien | |
subjunctive | jo | tu | ell/ella vostè | nosaltres nós | vosaltres vós | ells/elles vostès | |
present | muri | muris | muri | murem | mureu | murin | |
imperfect | murés | muressis | murés | muréssim | muréssiu | muressin | |
imperative | — | tu | vostè | nosaltres | vosaltres vós | vostès | |
— | mura | muri | murem | mureu | murin |
Galician
Etymology 1
From Old Galician and Old Portuguese, from muro (“wall”).
Pronunciation
- IPA(key): /muˈɾar/
Verb
murar (first-person singular present muro, first-person singular preterite murei, past participle murado)
- to wall
- 1335, M. Lucas Alvarez & M. J. Justo Martín (eds.), Fontes documentais da Universidade de Santiago de Compostela. Pergameos da serie Bens do Arquivo Histórico Universitario (Anos 1237-1537). Santiago: Consello da Cultura Galega, page 144:
- Et se per uentura eu en este tenpo fezer casa ou casas enno dito lugar para meter seruiçaes, ou murar cortina ou cortinas, ou meter y pobrança ou pobranças, ou enprestar alguna cousa aos seruiçáés, ou para pobrança, que uos Pay Fagundez, ou uosa uoz que me pagaedes o que me estas cousas costaren con la dita quantia quando uos eu reuender os ditos herdamentos, et eu que seia ende creudo do que me esto costou per mina verdade simplez sin outro juramento.
- And in case that I, during this time, would build a house or houses in this place for putting there serfs, or if I would wall a garden or gardens, or put there cattle, or to loan anything to the serfs or for raising the cattle, then you, Pai Fagúndez, or your successor, should pay what these things cost to me, together with the aforementioned quantity, when I resell the aforementioned properties to you, and that I shall be believed on what these things cost to me by my simple truth, no additional sworn statement needed
- Et se per uentura eu en este tenpo fezer casa ou casas enno dito lugar para meter seruiçaes, ou murar cortina ou cortinas, ou meter y pobrança ou pobranças, ou enprestar alguna cousa aos seruiçáés, ou para pobrança, que uos Pay Fagundez, ou uosa uoz que me pagaedes o que me estas cousas costaren con la dita quantia quando uos eu reuender os ditos herdamentos, et eu que seia ende creudo do que me esto costou per mina verdade simplez sin outro juramento.
- 1335, M. Lucas Alvarez & M. J. Justo Martín (eds.), Fontes documentais da Universidade de Santiago de Compostela. Pergameos da serie Bens do Arquivo Histórico Universitario (Anos 1237-1537). Santiago: Consello da Cultura Galega, page 144:
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | first | second | third | first | second | third |
Infinitive | eu | ti | el/ela/Vde. | nós | vós | eles/elas/Vdes. |
impersonal | murar | |||||
personal | murar | murares | murar | murarmos | murardes | muraren |
Gerund | ||||||
murando | ||||||
Past participle | singular | plural | ||||
masculine | murado | murados | ||||
feminine | murada | muradas | ||||
Indicative | eu | ti | el/ela/Vde. | nós | vós | eles/elas/Vdes. |
present | muro | muras | mura | muramos | murades | muran |
imperfect | muraba | murabas | muraba | murabamos | murabades | muraban |
preterite | murei | muraches | murou | muramos | murastes | muraron |
pluperfect | murara | muraras | murara | muraramos | murarades | muraran |
future | murarei | murarás | murará | muraremos | muraredes | murarán |
conditional | muraría | murarías | muraría | murariamos | murariades | murarían |
Subjunctive | eu | ti | el/ela/Vde. | nós | vós | eles/elas/Vdes. |
present | mure | mures | mure | muremos | muredes | muren |
preterite | murase | murases | murase | murásemos | murásedes | murasen |
future | murar | murares | murar | murarmos | murardes | muraren |
Imperative | – | ti | el/ela/Vde. | nós | vós | eles/elas/Vdes. |
affirmative | – | mura | mure | muremos | murade | muren |
negative | – | mures | mure | muremos | muredes | muren |
Derived terms
- murado
Related terms
- mura
- muralla
- muradal
- muradella
- muro
Etymology 2
From Old Galician and Old Portuguese mur (“mouse”) (13th century, Cantigas de Santa Maria), from Latin mūs, mūrī (“mouse”).
![](Images/wiktionary/Catstalkprey.jpg.webp)
Pronunciation
- IPA(key): /muˈɾar/
Verb
murar (first-person singular present muro, first-person singular preterite murei, past participle murado)
- (of cats) to mouse, to waylay mice
- Synonym: ratear
- (figurative) to lurk; to await
Derived terms
- murador
Related terms
- mexillón
- morcego
- muraño
- músculo
References
- “murar” in Dicionario de Dicionarios do galego medieval, SLI - ILGA 2006–2022.
- “mura” in Xavier Varela Barreiro & Xavier Gómez Guinovart: Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval. SLI / Grupo TALG / ILG, 2006–2018.
- “murar” in Dicionario de Dicionarios da lingua galega, SLI - ILGA 2006–2013.
- “murar” in Tesouro informatizado da lingua galega. Santiago: ILG.
- “murar” in Álvarez, Rosario (coord.): Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués, Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega.
Irish
Alternative forms
- marar
- munar
Etymology
mura + -r
Pronunciation
- IPA(key): /ˈmˠʊɾˠəɾˠ/
Conjunction
murar (triggers lenition except of past autonomous forms)
- if... not, unless
- murar chaill sé é, faigheann
- if he didn’t lose it.
- murar cailleadh iad
- if they hadn’t died
Usage notes
Preverbal form used with the past tense of regular and some irregular verbs.
Particle
murar (past/conditional copular particle used before a consonant, form used before a vowel murarbh)
- if... was not, unless... was
- murar bhréag é
- if it was not a lie; if it had not been a lie
Related terms
Simple copular forms
| Compound copular forms
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
v Used before vowel sounds |
Norwegian Nynorsk
Noun
murar m
- indefinite plural of mur
Portuguese
Pronunciation
- (Brazil) IPA(key): /muˈɾa(ʁ)/ [muˈɾa(h)]
- (São Paulo) IPA(key): /muˈɾa(ɾ)/
- (Rio de Janeiro) IPA(key): /muˈɾa(ʁ)/ [muˈɾa(χ)]
- (Southern Brazil) IPA(key): /muˈɾa(ɻ)/
- (Portugal) IPA(key): /muˈɾaɾ/
- Homophone: morar (Portugal)
- Hyphenation: mu‧rar
Etymology 1
From muro (“wall”) + -ar. From Old Portuguese murar.
Verb
murar (first-person singular present muro, first-person singular preterite murei, past participle murado)
- to wall
Conjugation
Singular | Plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
First-person (eu) | Second-person (tu) | Third-person (ele / ela / você) | First-person (nós) | Second-person (vós) | Third-person (eles / elas / vocês) | |
Infinitive | ||||||
Impersonal | murar | |||||
Personal | murar | murares | murar | murarmos | murardes | murarem |
Gerund | ||||||
murando | ||||||
Past participle | ||||||
Masculine | murado | murados | ||||
Feminine | murada | muradas | ||||
Indicative | ||||||
Present | muro | muras | mura | muramos | murais | muram |
Imperfect | murava | muravas | murava | murávamos | muráveis | muravam |
Preterite | murei | muraste | murou | muramos1, murámos2 | murastes | muraram |
Pluperfect | murara | muraras | murara | muráramos | muráreis | muraram |
Future | murarei | murarás | murará | muraremos | murareis | murarão |
Conditional | ||||||
muraria | murarias | muraria | muraríamos | muraríeis | murariam | |
Subjunctive | ||||||
Present | mure | mures | mure | muremos | mureis | murem |
Imperfect | murasse | murasses | murasse | murássemos | murásseis | murassem |
Future | murar | murares | murar | murarmos | murardes | murarem |
Imperative | ||||||
Affirmative | mura | mure | muremos | murai | murem | |
Negative (não) | não mures | não mure | não muremos | não mureis | não murem |
1Brazil.
2Portugal.
Etymology 2
From mure (“mouse”) + -ar. Mure from Old Portuguese mur (“mouse”).
Verb
murar (first-person singular present muro, first-person singular preterite murei, past participle murado)
- to mouse (hunt or catch mice; usually of cats)
Conjugation
Singular | Plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
First-person (eu) | Second-person (tu) | Third-person (ele / ela / você) | First-person (nós) | Second-person (vós) | Third-person (eles / elas / vocês) | |
Infinitive | ||||||
Impersonal | murar | |||||
Personal | murar | murares | murar | murarmos | murardes | murarem |
Gerund | ||||||
murando | ||||||
Past participle | ||||||
Masculine | murado | murados | ||||
Feminine | murada | muradas | ||||
Indicative | ||||||
Present | muro | muras | mura | muramos | murais | muram |
Imperfect | murava | muravas | murava | murávamos | muráveis | muravam |
Preterite | murei | muraste | murou | muramos1, murámos2 | murastes | muraram |
Pluperfect | murara | muraras | murara | muráramos | muráreis | muraram |
Future | murarei | murarás | murará | muraremos | murareis | murarão |
Conditional | ||||||
muraria | murarias | muraria | muraríamos | muraríeis | murariam | |
Subjunctive | ||||||
Present | mure | mures | mure | muremos | mureis | murem |
Imperfect | murasse | murasses | murasse | murássemos | murásseis | murassem |
Future | murar | murares | murar | murarmos | murardes | murarem |
Imperative | ||||||
Affirmative | mura | mure | muremos | murai | murem | |
Negative (não) | não mures | não mure | não muremos | não mureis | não murem |
1Brazil.
2Portugal.
Spanish
Pronunciation
- IPA(key): /muˈɾaɾ/ [muˈɾaɾ]
- Rhymes: -aɾ
- Syllabification: mu‧rar
Verb
murar (first-person singular present muro, first-person singular preterite muré, past participle murado)
- to surround with a wall
Conjugation
infinitive | murar | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
gerund | murando | ||||||
past participle | masculine | feminine | |||||
singular | murado | murada | |||||
plural | murados | muradas | |||||
singular | plural | ||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
indicative | yo | tú vos | él/ella/ello usted | nosotros nosotras | vosotros vosotras | ellos/ellas ustedes | |
present | muro | murastú murásvos | mura | muramos | muráis | muran | |
imperfect | muraba | murabas | muraba | murábamos | murabais | muraban | |
preterite | muré | muraste | muró | muramos | murasteis | muraron | |
future | muraré | murarás | murará | muraremos | muraréis | murarán | |
conditional | muraría | murarías | muraría | muraríamos | muraríais | murarían | |
subjunctive | yo | tú vos | él/ella/ello usted | nosotros nosotras | vosotros vosotras | ellos/ellas ustedes | |
present | mure | murestú murésvos2 | mure | muremos | muréis | muren | |
imperfect (ra) | murara | muraras | murara | muráramos | murarais | muraran | |
imperfect (se) | murase | murases | murase | murásemos | muraseis | murasen | |
future1 | murare | murares | murare | muráremos | murareis | muraren | |
imperative | — | tú vos | usted | nosotros nosotras | vosotros vosotras | ustedes | |
affirmative | muratú murávos | mure | muremos | murad | muren | ||
negative | no mures | no mure | no muremos | no muréis | no muren |
1Mostly obsolete, now mainly used in legal language.
2Argentine and Uruguayan voseo prefers the tú form for the present subjunctive.
These forms are generated automatically and may not actually be used. Pronoun usage varies by region.
singular | plural | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
with infinitive murar | |||||||
dative | murarme | murarte | murarle, murarse | murarnos | muraros | murarles, murarse | |
accusative | murarme | murarte | murarlo, murarla, murarse | murarnos | muraros | murarlos, murarlas, murarse | |
with gerund murando | |||||||
dative | murándome | murándote | murándole, murándose | murándonos | murándoos | murándoles, murándose | |
accusative | murándome | murándote | murándolo, murándola, murándose | murándonos | murándoos | murándolos, murándolas, murándose | |
with informal second-person singular tú imperative mura | |||||||
dative | múrame | múrate | múrale | múranos | not used | múrales | |
accusative | múrame | múrate | múralo, múrala | múranos | not used | múralos, múralas | |
with informal second-person singular vos imperative murá | |||||||
dative | murame | murate | murale | muranos | not used | murales | |
accusative | murame | murate | muralo, murala | muranos | not used | muralos, muralas | |
with formal second-person singular imperative mure | |||||||
dative | múreme | not used | múrele, múrese | múrenos | not used | múreles | |
accusative | múreme | not used | múrelo, múrela, múrese | múrenos | not used | múrelos, múrelas | |
with first-person plural imperative muremos | |||||||
dative | not used | murémoste | murémosle | murémonos | murémoos | murémosles | |
accusative | not used | murémoste | murémoslo, murémosla | murémonos | murémoos | murémoslos, murémoslas | |
with informal second-person plural imperative murad | |||||||
dative | muradme | not used | muradle | muradnos | muraos | muradles | |
accusative | muradme | not used | muradlo, muradla | muradnos | muraos | muradlos, muradlas | |
with formal second-person plural imperative muren | |||||||
dative | múrenme | not used | múrenle | múrennos | not used | múrenles, múrense | |
accusative | múrenme | not used | múrenlo, múrenla | múrennos | not used | múrenlos, múrenlas, múrense |
Further reading
- “murar”, in Diccionario de la lengua española, Vigésima tercera edición, Real Academia Española, 2014
Swedish
Noun
murar
- indefinite plural of mur.
Verb
murar
- present tense of mura.