maluto
Bikol Central
Etymology
- Hyphenation: ma‧lu‧to
- IPA(key): /maˈlutoʔ/
Noun
malutò
- cooked rice
- Synonym: sinapna
See also
- malustod
Tagalog
Alternative forms
- maloto – Abecedario orthography, obsolete
Etymology
From ma- + luto. Compare Kapampangan malutu.
Pronunciation
- Hyphenation: ma‧lu‧to
- IPA(key): /maˈlutoʔ/, [mɐˈlu.toʔ] (noun, verb)
- IPA(key): /maluˈtoʔ/, [mɐ.lʊˈtoʔ] (adjective)
Adjective
malutô (Baybayin spelling ᜋᜎᜓᜆᜓ)
- cooked
- (obsolete) fine colored
Noun
malutò (Baybayin spelling ᜋᜎᜓᜆᜓ)
- (obsolete) a fine color
- (obsolete) rice brought when travelling
- Synonyms: kanin, sinaing, morisketa
Verb
malutò (Baybayin spelling ᜋᜎᜓᜆᜓ, complete naluto, progressive naluluto, contemplative maluluto)
- (intransitive) to be cooked
Conjugation
Verb conjugation for maluto (Class IV) - ma/ipa/an double-object verb
| Root word | luto | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Trigger | Affix | Aspect | ||||
| Infinitive | Complete | Progressive | Contemplative | Recently Complete | ||
| Actor | ma- | maluto | naluto | naluluto | maluluto | kaluluto1 kakaluto |
| Object | ipa- | ipaluto | ipinaluto | ipinaluluto ipinapaluto | ipaluluto ipapaluto | — |
| Directional | -an | lutuan | nilutuan | nilulutuan inalutuan2 | lulutuan alutuan2 | — |
| Locative | pag- -an | paglutuan | pinaglutuan | pinapaglutuan pinaglulutuan | papaglutuan paglulutuan | — |
| Instrument | ipang- | ipanluto | ipinanluto | ipinapanluto | ipapanluto | — |
| Causative | ika- | ikaluto | ikinaluto | ikinaluluto1 ikinakaluto | ikaluluto1 ikakaluto | — |
| 1Used in formal contexts. 2Dialectal use only. | ||||||
Indirect (pa-) verb forms
| Trigger | Affix | Aspect | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Infinitive | Complete | Progressive | Contemplative | Recently Complete | ||
| Actor | magpa- | magpaluto | nagpaluto | nagpapaluto | magpapaluto | kapaluluto1 kapapaluto kapagpapaluto kakapaluto |
| Actor-secondary | pa- -in | palutuin | pinaluto | pinaluluto pinapaluto | palulutuin papalutuin | — |
| Directional | pa- -an | palutuan | pinalutuan | pinapalutuan pinalulutuan | papalutuan palulutuan | — |
| Causative | ikapagpa- | ikapagpaluto | ikinapagpaluto | ikinapagpapaluto1 ikinakapagpaluto | ikapagpapaluto1 ikakapagpaluto | — |
| 1Used in formal contexts. | ||||||
Ability/involuntary (maka-/ma-) verb forms
| Direct action verbs | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Trigger | Affix | Aspect | |||
| Infinitive | Complete | Progressive | Contemplative | ||
| Actor | maka- | makaluto | nakaluto | nakaluluto1 nakakaluto | makaluluto1 makakaluto |
| Object | maipa- | maipaluto | naipaluto | naipaluluto1 naipapaluto naiipaluto | maipaluluto1 maipapaluto maiipaluto |
| Directional | ma- -an | malutuan | nalutuan | nalulutuan | malulutuan |
| Indirect action verbs | |||||
| Trigger | Affix | Aspect | |||
| Infinitive | Complete | Progressive | Contemplative | ||
| Actor | makapagpa- | makapagpaluto | nakapagpaluto | nakapagpapaluto1 nakakapagpaluto | makapagpapaluto1 makakapagpaluto |
| Actor-secondary | mapa- | mapaluto | napaluto | napaluluto1 napapaluto | mapaluluto1 mapapaluto |
| Directional | mapa- -an | mapalutuan | napalutuan | napalulutuan1 napapalutuan | mapalulutuan1 mapapalutuan |
| Causative | maikapagpa- | maikapagpaluto | naikapagpaluto | naikapagpapaluto1 naikakapagpaluto naiikapagpaluto | maikapagpapaluto1 maikakapagpaluto maiikapagpaluto |
| 1Used in formal contexts. | |||||
Social (maki-) verb forms
| Form | Affix | Aspect | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Infinitive | Complete | Progressive | Contemplative | ||
| Direct | maki- | makiluto | nakiluto | nakikiluto | makikiluto |
| Indirect | makipagpa- | makipagpaluto | nakipagpaluto | nakikipagpaluto | makikipagpaluto |
Further reading
- “maluto”, in Pambansang Diksiyonaryo | Diksiyonaryo.ph, Manila: Komisyon sa Wikang Filipino, 2018