brúcht
Irish
Etymology 1
From Middle Irish brúcht (“a burst, bursting, breaking out; pouring out”).
Noun
brúcht m (genitive singular brúchta, nominative plural brúchtanna)
- belch
- burst, eruption
Declension
Declension of brúcht
Third declension
Bare forms:
| Forms with the definite article:
|
Etymology 2
From Middle Irish brúchtaid (“bursts, belches forth; springs forth, pours, overflows”).
Verb
brúcht (present analytic brúchtann, future analytic brúchtfaidh, verbal noun brúchtadh, past participle brúchta)
- to belch, eructate
- to burst forth, erupt
Conjugation
First Conjugation (A)
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | brúchtaim | brúchtann tú; brúchtair† | brúchtann sé, sí | brúchtaimid | brúchtann sibh | brúchtann siad; brúchtaid† | a bhrúchtann; a bhrúchtas / a mbrúchtann*; a mbrúchtas* | brúchtar |
past | bhrúcht mé; bhrúchtas | bhrúcht tú; bhrúchtais | bhrúcht sé, sí | bhrúchtamar; bhrúcht muid | bhrúcht sibh; bhrúchtabhair | bhrúcht siad; bhrúchtadar | a bhrúcht / ar bhrúcht* | brúchtadh | |
past habitual | bhrúchtainn / mbrúchtainn‡‡ | bhrúchtá / mbrúchtᇇ | bhrúchtadh sé, sí / mbrúchtadh sé, s퇇 | bhrúchtaimis; bhrúchtadh muid / mbrúchtaimis‡‡; mbrúchtadh muid‡‡ | bhrúchtadh sibh / mbrúchtadh sibh‡‡ | bhrúchtaidís; bhrúchtadh siad / mbrúchtaidís‡‡; mbrúchtadh siad‡‡ | a bhrúchtadh / a mbrúchtadh* | bhrúchtaí / mbrúchta퇇 | |
future | brúchtfaidh mé; brúchtfad | brúchtfaidh tú; brúchtfair† | brúchtfaidh sé, sí | brúchtfaimid; brúchtfaidh muid | brúchtfaidh sibh | brúchtfaidh siad; brúchtfaid† | a bhrúchtfaidh; a bhrúchtfas / a mbrúchtfaidh*; a mbrúchtfas* | brúchtfar | |
conditional | bhrúchtfainn / mbrúchtfainn‡‡ | bhrúchtfá / mbrúchtfᇇ | bhrúchtfadh sé, sí / mbrúchtfadh sé, s퇇 | bhrúchtfaimis; bhrúchtfadh muid / mbrúchtfaimis‡‡; mbrúchtfadh muid‡‡ | bhrúchtfadh sibh / mbrúchtfadh sibh‡‡ | bhrúchtfaidís; bhrúchtfadh siad / mbrúchtfaidís‡‡; mbrúchtfadh siad‡‡ | a bhrúchtfadh / a mbrúchtfadh* | bhrúchtfaí / mbrúchtfa퇇 | |
subjunctive | present | go mbrúchta mé; go mbrúchtad† | go mbrúchta tú; go mbrúchtair† | go mbrúchta sé, sí | go mbrúchtaimid; go mbrúchta muid | go mbrúchta sibh | go mbrúchta siad; go mbrúchtaid† | — | go mbrúchtar |
past | dá mbrúchtainn | dá mbrúchtá | dá mbrúchtadh sé, sí | dá mbrúchtaimis; dá mbrúchtadh muid | dá mbrúchtadh sibh | dá mbrúchtaidís; dá mbrúchtadh siad | — | dá mbrúchtaí | |
imperative | brúchtaim | brúcht | brúchtadh sé, sí | brúchtaimis | brúchtaigí; brúchtaidh† | brúchtaidís | — | brúchtar | |
verbal noun | brúchtadh | ||||||||
past participle | brúchta |
* Indirect relative
† Archaic or dialect form
‡‡ Dependent form used with particles that trigger eclipsis
Mutation
Irish mutation | ||
---|---|---|
Radical | Lenition | Eclipsis |
brúcht | bhrúcht | mbrúcht |
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. |
Further reading
- "brúcht" in Foclóir Gaeilge–Béarla, An Gúm, 1977, by Niall Ó Dónaill.
- Gregory Toner, Maire Ní Mhaonaigh, Sharon Arbuthnot, Dagmar Wodtko, Maire-Luise Theuerkauf, editors (2019) , “brúcht”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- Gregory Toner, Maire Ní Mhaonaigh, Sharon Arbuthnot, Dagmar Wodtko, Maire-Luise Theuerkauf, editors (2019) , “brúchtaid”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language