노타
Middle Korean
Pronunciation
- IPA(key): /noh˨.ta˦/, [no˨.tʰa˦]
Verb
노타〮 (nwòthá) (infinitive 노하〮 (nwòhá), sequential 노ᄒᆞ니〮 (nwòhòní), modern phonemic orthography 놓다〮 (nwòhtá))
- (transitive) to put, to place
- 1459, Worin seokbo 月印釋譜 / 월인석보, page 22:5b:
- 五百人 ᄇᆡ예〮 시러 바ᄅᆞᆳ 이 ᄀᆞ〯ᅀᅢ〮 노하〮 珍寶山애〮 니르〮르〮시니〮 / 한 보〯ᄇᆡ〮 ᄇᆡ〮예〮 시러 바ᄅᆞᆳ〮 뎌〮 ᄀᆞ〯ᅀᅢ〮 노하〮 波羅㮈예〮 돌아〮 보내시니
- WǑ.PÓYK.ZÌN poy[póy]-yéy sile[sìlé] palol[pàlól]-s i[í] kǒz-áy nwòhá TÌN.PWǑW.SÀN-áy nìlúlúsìní / han pwǒpóy póy-yéy sile[sìlé] pàlól-s tyé kǒz-áy nwòhá PÀ.LÀ.NÀY-yéy twòlGá pwonaysini[pwònáysìní]
- He loaded five hundred people in the ships and put [the ships on] this side of the sea, so as to reach the Mountain of Jewels; he loaded the ships with much treasure and put [them] on that other side of the sea, so as to return them to Varanasi.
Conjugation
| Selected conjugations of 노타〮 (nwòthá), Accentual class L! | |||||
|---|---|---|---|---|---|
Note that some forms are merely hypothetical, such as the object-honoring forms of most adjectival verbs. | |||||
| Selected plain sentence-final forms | |||||
| Declarative | Interrogative | Modulated declarative | |||
| Polar question | Wh-word question | Second-person subject | |||
| Past | 노타〮 (nwòthá) 노ᄒᆞ니〮라〮 (nwòhònílá) | 노ᄒᆞᆫ가〮 (nwòhònká) 노ᄒᆞ녀〮 (nwòhònyé) | 노ᄒᆞᆫ고〮 (nwòhònkwó) 노ᄒᆞ뇨〮 (nwòhònyó) | 노ᄒᆞᆫ다〮 (nwòhòntá) | 노호〮라〮 (nwòhwólá) |
| Present | 논ᄂᆞ다〮 (nwònnòtá) 논ᄂᆞ니〮라〮 (nwònnònílá) | 논ᄂᆞᆫ가〮 (nwònnònká) 논ᄂᆞ녀〮 (nwònnònyé) | 논ᄂᆞᆫ고〮 (nwònnònkwó) 논ᄂᆞ뇨〮 (nwònnònyó) | 논ᄂᆞᆫ다〮 (nwònnòntá) | 논노〮라〮 (nwònnwólá) |
| Conjectural | 노ᄒᆞ리〮라〮 (nwòhòlílá) | 노ᄒᆞᇙ가〮 (nwòhòlqká) 노ᄒᆞ려〮 (nwòhòlyé) | 노ᄒᆞᇙ고〮 (nwòhòlqkwó) 노ᄒᆞ료〮 (nwòhòlyó) | 노ᄒᆞᇙ다〮 (nwòhòlqtá) | 노호〮리라〮 (nwòhwólìlá) |
| Retrospective/ imperfective | 노터〮라〮 (nwòthélá) 노터〮니라〮 (nwòthénìlá) | 노턴〮가〮 (nwòthénká) 노터〮녀〮 (nwòthényé) | 노턴〮고〮 (nwòthénkwó) 노터〮뇨〮 (nwòthényó) | 노턴〮다〮 (nwòthéntá) | 노타〮라〮 (nwòthálá) |
| 거 (-ke-) form | 노하〮다〮 (nwòhátá) 노하〮니라〮 (nwòhánìlá) | 노하〮녀〮 (nwòhányé) | 노하〮뇨〮 (nwòhányó) | 노한〮다〮 (nwòhántá) | 노콰〮라〮 (nwòkhwálá) |
| Promissive/Hortative | Imperative | Exclamatory/Emotive | |||
노호〮마〮 (nwòhwómá, promissive) 노쳐〮 (nwòchyé, hortative) | 노ᄒᆞ라〮 (nwòhòlá, order) 노코〮라〮 (nwòkhwólá, request) | 노ᄒᆞᆫ뎌〮 (nwòhòntyé), 노ᄒᆞᆯ쎠〮 (nwòhòlssyé) 노토〮다〮 (nwòthwótá), 노톳〮다〮 (nwòthwóstá) 노해〮라〮 (nwòháylá) | |||
| Selected highly deferential sentence-final forms | |||||
| Past | 노ᄒᆞᅌᅵ다〮 (nwòhòngìtá) 노ᄒᆞ니〮ᅌᅵ다〮 (nwòhòníngìtá) | 노ᄒᆞ니〮ᅌᅵᆺ가〮 (nwòhòníngìská) | 노ᄒᆞ니〮ᅌᅵᆺ고〮 (nwòhòníngìskwó) | no separate forms | 노호〮ᅌᅵ다〮 (nwòhwóngìtá) |
| Present | 논ᄂᆞᅌᅵ다〮 (nwònnòngìtá) 논ᄂᆞ니〮ᅌᅵ다〮 (nwònnòníngìtá) | 논ᄂᆞ니〮ᅌᅵᆺ가〮 (nwònnòníngìská) | 논ᄂᆞ니〮ᅌᅵᆺ고〮 (nwònnòníngìskwó) | 논노〮ᅌᅵ다〮 (nwònnwóngìtá) | |
| Conjectural | 노ᄒᆞ리〮ᅌᅵ다〮 (nwòhòlíngìtá) | 노ᄒᆞ리〮ᅌᅵᆺ가〮 (nwòhòlíngìská) | 노ᄒᆞ리〮ᅌᅵᆺ고〮 (nwòhòlíngìskwó) | 노호〮리〮ᅌᅵ다〮 (nwòhwólíngìtá) | |
| Retrospective/ imperfective | 노터〮ᅌᅵ다〮 (nwòthéngìtá) 노터〮니〮ᅌᅵ다〮 (nwòthéníngìtá) | 노터〮니〮ᅌᅵᆺ가〮 (nwòthéníngìská) | 노터〮니〮ᅌᅵᆺ고〮 (nwòthéníngìskwó) | 노타〮ᅌᅵ다〮 (nwòthángìtá) | |
| 거 (-ke-) form | 노하〮ᅌᅵ다〮 (nwòhángìtá) 노하〮니〮ᅌᅵ다〮 (nwòháníngìtá) | 노하〮니〮ᅌᅵᆺ가〮 (nwòháníngìská) | 노하〮니〮ᅌᅵᆺ고〮 (nwòháníngìskwó) | 노카〮ᅌᅵ다〮 (nwòkhángìtá) | |
| Promissive/Hortative | Imperative | Exclamatory/Emotive | |||
노호〮마〮 (nwòhwómá, promissive) 노싸〮ᅌᅵ다〮 (nwòssángìtá, hortative) | 노ᄒᆞ쇼〮셔〮 (nwòhòsyósyé, order) 노코〮ᅌᅵ다〮 (nwòkhngìtá, request) | 노토〮다〮 (nwòthwótá), 노톳〮다〮 (nwòthwóstá) 노해〮ᅌᅵ다〮 (nwòháyngìtá) | |||
| Selected honorific declarative forms | |||||
| Past | Present | Conjectural | Retrospective/ imperfective | 거 (-ke-) form | |
| Plain subject-honoring | 노ᄒᆞ시〮다〮 (nwòhòsítá) 노ᄒᆞ시〮니라〮 (nwòhòsínìlá) | 노ᄒᆞ시〮ᄂᆞ다〮 (nwòhòsínòtá) 노ᄒᆞ시〮ᄂᆞ〮니라〮 (nwòhòsínónìlá) | 노ᄒᆞ시〮리라〮 (nwòhòsílìlá) | 노터〮시다〮 (nwòthésìtá) 노터〮시〮니라〮 (nwòthésínìlá) | 노하〮시다〮 (nwòhásìtá) 노하〮시〮니라〮 (nwòhásínìlá) |
| Deferential subject-honoring | 노ᄒᆞ시〮ᅌᅵ다〮 (nwòhòsíngìtá) 노ᄒᆞ시〮니〮ᅌᅵ다〮 (nwòhòsíníngìtá) | 노ᄒᆞ시〮ᄂᆞ〮ᅌᅵ다〮 (nwòhòsínóngìtá) 노ᄒᆞ시〮ᄂᆞ니〮ᅌᅵ다〮 (nwòhòsínòníngìtá) | 노ᄒᆞ시〮리〮ᅌᅵ다〮 (nwòhòsílíngìtá) | 노터〮시〮ᅌᅵ다〮 (nwòthésíngìtá) 노터〮시니〮ᅌᅵ다〮 (nwòthésìníngìtá) | 노하〮시〮ᅌᅵ다〮 (nwòhásíngìtá) 노하〮시니〮ᅌᅵ다〮 (nwòhásìníngìtá) |
| Plain object-honoring | 노ᄊᆞᆸ〯다〮 (nwòssǒptá) 노ᄊᆞᄫᆞ〮니라〮 (nwòssòWónìlá) | 노ᄊᆞᆸ〯ᄂᆞ다〮 (nwòssǒpnòtá) 노ᄊᆞᆸ〯ᄂᆞ〮니라〮 (nwòssǒpnónìlá) | 노ᄊᆞᄫᆞ〮리라〮 (nwòssòWólìlá) | 노ᄊᆞᆸ〯더라〮 (nwòssǒptèlá) 노ᄊᆞᆸ〯더〮니라〮 (nwòssǒpténìlá) | 노ᄊᆞᄫᅡ〮다〮 (nwòssòWátá) 노ᄊᆞᄫᅡ〮니라〮 (nwòssòWánìlá) |
| Plain subject- and object-honoring | 노ᄊᆞᄫᆞ〮시다〮 (nwòssòWósìtá) 노ᄊᆞᄫᆞ〮시〮니라〮 (nwòssòWósínìlá) | 노ᄊᆞᄫᆞ〮시〮ᄂᆞ다〮 (nwòssòWósínòtá) 노ᄊᆞᄫᆞ〮시ᄂᆞ〮니라〮 (nwòssòWósìnónìlá) | 노ᄊᆞᄫᆞ〮시〮리라〮 (nwòssòWósílìlá) | 노ᄊᆞᆸ〯더〮시다〮 (nwòssǒptésìtá) 노ᄊᆞᆸ〯더시〮니라〮 (nwòssǒptèsínìlá) | 노ᄊᆞᄫᅡ〮시다〮 (nwòssòWásìtá) 노ᄊᆞᄫᅡ〮시〮니라〮 (nwòssòWásínìlá) |
| Selected connective forms | |||||
| Plain | Subject-honoring | Object-honoring | Plain | Subject-honoring | Object-honoring |
| Conjunctive/consecutive/infinitive ("and, next, then, with this, etc.") | |||||
| 노코〮 (nwòkhwó) | 노ᄒᆞ시〮고〮 (nwòhòsíkwó) | 노ᄊᆞᆸ〯고〮 (nwòssǒpkwó) | 노하〮 (nwòhá) | 노ᄒᆞ샤〮 (nwòhòsyá) | 노ᄊᆞᄫᅡ〮 (nwòssòWá) |
| 노ᄒᆞ며〮 (nwòhòmyé) | 노ᄒᆞ시〮며〮 (nwòhòsímyé) | 노ᄊᆞᄫᆞ〮며〮 (nwòssòWómyé) | 노타가〮 (nwòthàká) | 노ᄒᆞ시〮다가〮 (nwòhòsítàká) | 노ᄊᆞᆸ〯다가〮 (nwòssǒptàká) |
| Causative ("because, since, as, given that, etc.") | |||||
| 노ᄒᆞ니〮 (nwòhòní) | 노ᄒᆞ시〮니〮 (nwòhòsíní) | 노ᄊᆞᄫᆞ〮니〮 (nwòssòWóní) | 노하〮ᄂᆞᆯ〮 (nwòhánól) | 노하〮시ᄂᆞᆯ〮 (nwòhásìnól) | 노ᄊᆞᄫᅡ〮ᄂᆞᆯ〮 (nwòssòWánól) |
| Only in declarative sentences: | Only in interrogative sentences: | ||||
| 노ᄒᆞᆯᄊᆡ〮 (nwòhòlssóy) | 노ᄒᆞ실〮ᄊᆡ〮 (nwòhòsílssóy) | 노ᄊᆞᄫᆞᆯ〮ᄊᆡ〮 (nwòssòWólssóy) | 노콴〮ᄃᆡ〮 (nwòkhántóy) | 노ᄒᆞ시〮관ᄃᆡ〮 (nwòhòsíkwàntóy) | 노ᄊᆞᆸ〯관ᄃᆡ〮 (nwòssǒpkwàntóy) |
| Conditional/situating ("when, if, in response, etc.") | |||||
| 노ᄒᆞ면〮 (nwòhòmyén) | 노ᄒᆞ시〮면〮 (nwòhòsímyén) | 노ᄊᆞᄫᆞ〮면〮 (nwòssòWómyén) | 노하〮든〮 (nwòhátún) | 노하〮시든〮 (nwòhásìtún) | 노ᄊᆞᄫᅡ〮든〮 (nwòssòWátún) |
| 노ᄒᆞᆫ대〮 (nwòhòntáy) | 노ᄒᆞ신〮대〮 (nwòhòsíntáy) | 노ᄊᆞᄫᆞᆫ〮대〮 (nwòssòWóntáy) | 노한〮댄〮 (nwòhántáyn) | 노하〮신댄〮 (nwòhásìntáyn) | 노ᄊᆞᄫᅡᆫ〮댄〮 (nwòssòWántáyn) |
| Contrastive/concessive ("but, although, despite, etc.") | |||||
| 노ᄒᆞ나〮 (nwòhòná) | 노ᄒᆞ시〮나〮 (nwòhòsíná) | 노ᄊᆞᄫᆞ〮나〮 (nwòssòWóná) | 노호〮ᄃᆡ〮 (nwòhwótóy) | 노ᄒᆞ샤〮ᄃᆡ〮 (nwòhòsyátóy) | 노ᄊᆞᄫᅩ〮ᄃᆡ〮 (nwòssòWwótóy) |
| 노ᄒᆞᆫᄃᆞᆯ〮 (nwòhòntól) | 노ᄒᆞ신〮ᄃᆞᆯ〮 (nwòhòsíntól) | 노ᄊᆞᄫᆞᆫ〮ᄃᆞᆯ〮 (nwòssòWóntól) | 노한〮마ᄅᆞᆫ〮 (nwòhánmàlón) | 노하〮신〮마ᄅᆞᆫ〮 (nwòhásínmàlón) | 노ᄊᆞᄫᅡᆫ〮마ᄅᆞᆫ〮 (nwòssòWánmàlón) |
| Purposive/desiderative ("in order to, as to, for, etc.") | |||||
| 노호〮려〮 (nwòhwólyé) | 노ᄒᆞ샤〮려〮 (nwòhòsyályé) | 노ᄊᆞᄫᅩ〮려〮 (nwòssòWwólyé) | Not used for verbs of state or movement: | ||
| 노ᄒᆞ라〮 (nwòhòlá) | 노ᄒᆞ시〮라〮 (nwòhòsílá) | 노ᄊᆞᄫᆞ〮라〮 (nwòssòWólá) | |||
| Speaker desires their own action: | Speaker desires another's action: | ||||
| 노코〮져〮 (nwòkhwócyé) | 노ᄒᆞ시〮고져〮 (nwòhòsíkwòcyé) | 노ᄊᆞᆸ〯고져〮 (nwòssǒpkwòcyé) | 노콰〮뎌〮 (nwòkhwátyé) | 노ᄒᆞ시〮과뎌〮 (nwòhòsíkwàtyé) | 노ᄊᆞᆸ〯과뎌〮 (nwòssǒpkwàtyé) |
| Adnominal/gerundive forms | |||||
| Past | Present | Conjectural | Retrospective/ imperfective | 거 (-ke-) form | |
| Unmodulated non-honorific | 노ᄒᆞᆫ (nwòhòn) | 논ᄂᆞᆫ (nwònnòn) | 노ᄒᆞᇙ (nwòhòlq) | 노턴〮 (nwòthén) | 노컨 (nwòkhèn) |
| Modulated non-honorific | 노혼〮 (nwòhwón) | 논논〮 (nwònnwón) | 노호ᇙ〮 (nwòhwólq) | 노탄〮 (nwòthán) | not used outside fossilized compounds |
| Unmodulated subject-honoring | 노ᄒᆞ신〮 (nwòhòsín) | 노ᄒᆞ시〮ᄂᆞᆫ〮 (nwòhòsínón) | 노ᄒᆞ시ᇙ〮 (nwòhòsílq) | 노터〮신〮 (nwòthésín) | |
| Unmodulated object-honoring | 노ᄊᆞᄫᆞᆫ〮 (nwòssòWón) | 노ᄊᆞᆸ〯ᄂᆞᆫ〮 (nwòssǒpnón) | 노ᄊᆞᄫᆞᇙ〮 (nwòssòWólq) | 노ᄊᆞᆸ〯던〮 (nwòssǒptén) | |
| Substantive forms | |||||
| Plain | Subject-honoring | Object-honoring | |||
노홈〮 (nwòhwóm) | 노ᄒᆞ샴〮 (nwòhòsyám) | 노ᄊᆞᄫᅩᆷ〮 (nwòssòWwóm) | |||
Descendants
- Korean: 놓다 (nota)