矣
|
Translingual
Han character
矣 (Kangxi radical 111, 矢+2, 7 strokes, cangjie input 戈人大 (IOK), four-corner 23430, composition ⿱厶矢)
Derived characters
- 俟, 诶, 𠤘, 唉, 埃, 娭, 挨, 涘, 𡱢, 𢈟, 𢏦, 𢓪, 𢚝, 𫘤, 㶼, 㸻, 欸, 逘, 𦮸, 𫞀, 𬂼, 䀵, 竢, 𤶗, 𥏖, 𥒲, 𬭐, 𦩈, 𦩉, 𪠠, 𫆆, 誒, 𬦑, 𥏳, 𨧚, 𨴱, 騃, 𬵖
References
- KangXi: page 823, character 37
- Dai Kanwa Jiten: character 23931
- Dae Jaweon: page 1235, character 23
- Hanyu Da Zidian (first edition): volume 4, page 2580, character 4
- Unihan data for U+77E3
Chinese
Glyph origin
Characters in the same phonetic series (矣) (Zhengzhang, 2003)
Old Chinese | |
---|---|
唉 | *qʰlɯː, *qɯː, *qrɯː, *qrɯːʔ |
埃 | *qlɯː |
欸 | *qɯː, *qʰrɯːs |
娭 | *qɯː, *qʰlɯ |
挨 | *qlɯːʔ, *qrɯː, *qrɯːʔ |
騃 | *ŋrɯːʔ, *sɢrɯʔ |
俟 | *sɢrɯʔ, *ɡlɯl |
竢 | *sɢrɯʔ |
涘 | *sɢrɯʔ |
誒 | *qʰlɯ |
矣 | *ɢlɯʔ |
Phono-semantic compound (形聲, OC *ɢlɯʔ) : phonetic 㠯 (OC *lɯʔ) + semantic 矢 (“arrow”). 矢 (OC *hliʔ) may also act as a phonetic component.
Etymology 1
trad. | 矣 | |
---|---|---|
simp. # | 矣 | |
alternative forms | 𠤘 𢦕 𡗞 |
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Pronunciation
Definitions
矣
- (literary) Particle expressing completion, similar to 了 (le) in Standard Mandarin.
- (literary) Particle expressing exclamation, similar to 啦 (la) in Standard Mandarin.
Synonyms
Dialectal synonyms of 了 (“(perfective particle)”) [map]
Variety | Location | Words edit |
---|---|---|
Classical Chinese | 矣1 | |
Formal (Written Standard Chinese) | 了 | |
Mandarin | Beijing | 了 |
Taiwan | 了 | |
Harbin | 了 | |
Yantai (Muping) | 了 | |
Jinan | 了 | |
Luoyang | 了 | |
Wanrong | 嘮 | |
Xi'an | 咧 | |
Yinchuan | 了 | |
Ürümqi | 咧 | |
Wuhan | 了 | |
Chengdu | 了 | |
Guiyang | 了 | |
Guilin | 了 | |
Liuzhou | 了 | |
Xuzhou | 了 | |
Yangzhou | 了 | |
Nanjing | 了 | |
Malaysia | 了 | |
Singapore | 了 | |
Cantonese | Guangzhou | 咗, 嘵 obsolete |
Hong Kong | 咗 | |
Hong Kong (San Tin Weitou) | 咗 | |
Hong Kong (Kam Tin Weitou) | 咗 | |
Hong Kong (Ting Kok) | 耗 | |
Hong Kong (Tung Ping Chau) | 好 | |
Macau | 咗, 敲 | |
Guangzhou (Panyu) | 咗 | |
Guangzhou (Huashan, Huadu) | 咗 | |
Guangzhou (Conghua) | 咗 | |
Foshan | 咗 | |
Foshan (Sanshui) | 咗 | |
Foshan (Mingcheng, Gaoming) | 咗 | |
Zhongshan (Shiqi) | 哺 | |
Zhuhai (Qianshan) | 咗 | |
Jiangmen (Xinhui) | 誒, 咗 | |
Taishan | 誒 | |
Kaiping (Chikan) | 誒 | |
Enping (Niujiang) | 誒 | |
Dongguan | 敲 | |
Shenzhen (Shajing, Bao'an) | 好 | |
Shenzhen (Dapeng) | 後, 咗 | |
Qingyuan | 咗 | |
Fogang | 咗 | |
Yingde (Hanguang) | 咗 | |
Shaoguan | 咗 | |
Shaoguan (Qujiang) | 咗 | |
Renhua | 咗 | |
Lechang | 咗 | |
Zhaoqing (Gaoyao) | 咗 | |
Xinxing | 標 | |
Luoding | 咗 | |
Yangjiang | 都 | |
Nanning | 嗮 | |
Nanning (Tanka) | 嗮 | |
Wuzhou | 啊 | |
Hepu (Lianzhou) | 了 | |
Guiping | 畢 | |
Guiping (Mule) | 開, 了 | |
Pingnan | 開 | |
Guigang (Gangcheng) | 開 | |
Guigang (Pingdong) | 開, 了 | |
Beihai | 了 | |
Beihai (Nankang) | 了 | |
Beihai (Yingpan) | 了 | |
Beihai (Qiaogang - Cô Tô) | 了, 咗 | |
Beihai (Qiaogang - Cát Bà) | 咗 | |
Fangchenggang (Fangcheng) | 了, 咗 | |
Kuala Lumpur (Guangfu) | 咗 | |
Singapore (Guangfu) | 咗 | |
Ho Chi Minh City (Guangfu) | 咗 | |
Móng Cái | 了, 咗 | |
Gan | Nanchang | 了 |
Lichuan | 了 | |
Hakka | Meixian | 了 |
Huizhou (Huicheng Bendihua) | 拋, 阿 | |
Dongguan (Qingxi) | 開 | |
Shenzhen (Shatoujiao) | 開 | |
Zhongshan (Nanlang Heshui) | 開 | |
Wuhua (Shuizhai) | 哩 | |
Wuhua (Huacheng) | 哩 | |
Wuhua (Changbu) | 哩 | |
Wuhua (Mianyang) | 哩 | |
Yudu | 了 | |
Hong Kong | 開 | |
Senai (Huiyang) | 開 | |
Kuching (Hepo) | 了 | |
Huizhou | Jixi | 了 |
Jin | Taiyuan | 咾 |
Xinzhou | 咾 | |
Jiuxing Yumin | Lanxi | 了 |
Min Bei | Jian'ou | 了 |
Min Dong | Fuzhou | 了, 𡅏 |
Min Nan | Penang (Hokkien) | 了 |
Singapore (Hokkien) | 了 | |
Manila (Hokkien) | 了, 咯 | |
Chaozhou | 了 | |
Shantou | 了 | |
Johor Bahru (Teochew) | 了 | |
Southern Pinghua | Nanning (Tingzi) | 了 |
Wu | Shanghai | 仔, 了 |
Shanghai (Chongming) | 仔 | |
Suzhou | 仔 | |
Hangzhou | 得, 了 | |
Ningbo | 仔 | |
Wenzhou | 爻 | |
Jinhua | 了 |
Compounds
|
|
|
Etymology 2
trad. | 矣 | |
---|---|---|
simp. # | 矣 | |
alternative forms | 啊 |
Pronunciation
Definitions
矣
- (Hokkien, dialectal Hakka) Particle expressing completion, similar to 了 (le) in Standard Mandarin.
- 我食飽矣/我食饱矣 [Taiwanese Hokkien] ― Góa chia̍h-pá--ah [Pe̍h-ōe-jī] ― I've eaten already. / I am now full.
- (Philippine Hokkien) Particle expressing exclamation, similar to 啦 (la) in Standard Mandarin.
- 我食飽咯矣/我食饱咯矣 [Philippine Hokkien] ― Góa chia̍h-pá--lo͘--a [Pe̍h-ōe-jī] ― I've eaten already, ok. / I'm full now, alright.
Synonyms
Dialectal synonyms of 了 (“(perfective particle)”) [map]
Variety | Location | Words edit |
---|---|---|
Classical Chinese | 矣1 | |
Formal (Written Standard Chinese) | 了 | |
Mandarin | Beijing | 了 |
Taiwan | 了 | |
Harbin | 了 | |
Yantai (Muping) | 了 | |
Jinan | 了 | |
Luoyang | 了 | |
Wanrong | 嘮 | |
Xi'an | 咧 | |
Yinchuan | 了 | |
Ürümqi | 咧 | |
Wuhan | 了 | |
Chengdu | 了 | |
Guiyang | 了 | |
Guilin | 了 | |
Liuzhou | 了 | |
Xuzhou | 了 | |
Yangzhou | 了 | |
Nanjing | 了 | |
Malaysia | 了 | |
Singapore | 了 | |
Cantonese | Guangzhou | 咗, 嘵 obsolete |
Hong Kong | 咗 | |
Hong Kong (San Tin Weitou) | 咗 | |
Hong Kong (Kam Tin Weitou) | 咗 | |
Hong Kong (Ting Kok) | 耗 | |
Hong Kong (Tung Ping Chau) | 好 | |
Macau | 咗, 敲 | |
Guangzhou (Panyu) | 咗 | |
Guangzhou (Huashan, Huadu) | 咗 | |
Guangzhou (Conghua) | 咗 | |
Foshan | 咗 | |
Foshan (Sanshui) | 咗 | |
Foshan (Mingcheng, Gaoming) | 咗 | |
Zhongshan (Shiqi) | 哺 | |
Zhuhai (Qianshan) | 咗 | |
Jiangmen (Xinhui) | 誒, 咗 | |
Taishan | 誒 | |
Kaiping (Chikan) | 誒 | |
Enping (Niujiang) | 誒 | |
Dongguan | 敲 | |
Shenzhen (Shajing, Bao'an) | 好 | |
Shenzhen (Dapeng) | 後, 咗 | |
Qingyuan | 咗 | |
Fogang | 咗 | |
Yingde (Hanguang) | 咗 | |
Shaoguan | 咗 | |
Shaoguan (Qujiang) | 咗 | |
Renhua | 咗 | |
Lechang | 咗 | |
Zhaoqing (Gaoyao) | 咗 | |
Xinxing | 標 | |
Luoding | 咗 | |
Yangjiang | 都 | |
Nanning | 嗮 | |
Nanning (Tanka) | 嗮 | |
Wuzhou | 啊 | |
Hepu (Lianzhou) | 了 | |
Guiping | 畢 | |
Guiping (Mule) | 開, 了 | |
Pingnan | 開 | |
Guigang (Gangcheng) | 開 | |
Guigang (Pingdong) | 開, 了 | |
Beihai | 了 | |
Beihai (Nankang) | 了 | |
Beihai (Yingpan) | 了 | |
Beihai (Qiaogang - Cô Tô) | 了, 咗 | |
Beihai (Qiaogang - Cát Bà) | 咗 | |
Fangchenggang (Fangcheng) | 了, 咗 | |
Kuala Lumpur (Guangfu) | 咗 | |
Singapore (Guangfu) | 咗 | |
Ho Chi Minh City (Guangfu) | 咗 | |
Móng Cái | 了, 咗 | |
Gan | Nanchang | 了 |
Lichuan | 了 | |
Hakka | Meixian | 了 |
Huizhou (Huicheng Bendihua) | 拋, 阿 | |
Dongguan (Qingxi) | 開 | |
Shenzhen (Shatoujiao) | 開 | |
Zhongshan (Nanlang Heshui) | 開 | |
Wuhua (Shuizhai) | 哩 | |
Wuhua (Huacheng) | 哩 | |
Wuhua (Changbu) | 哩 | |
Wuhua (Mianyang) | 哩 | |
Yudu | 了 | |
Hong Kong | 開 | |
Senai (Huiyang) | 開 | |
Kuching (Hepo) | 了 | |
Huizhou | Jixi | 了 |
Jin | Taiyuan | 咾 |
Xinzhou | 咾 | |
Jiuxing Yumin | Lanxi | 了 |
Min Bei | Jian'ou | 了 |
Min Dong | Fuzhou | 了, 𡅏 |
Min Nan | Penang (Hokkien) | 了 |
Singapore (Hokkien) | 了 | |
Manila (Hokkien) | 了, 咯 | |
Chaozhou | 了 | |
Shantou | 了 | |
Johor Bahru (Teochew) | 了 | |
Southern Pinghua | Nanning (Tingzi) | 了 |
Wu | Shanghai | 仔, 了 |
Shanghai (Chongming) | 仔 | |
Suzhou | 仔 | |
Hangzhou | 得, 了 | |
Ningbo | 仔 | |
Wenzhou | 爻 | |
Jinhua | 了 |
Etymology 3
trad. | 矣 | |
---|---|---|
simp. # | 矣 |
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Pronunciation
Definitions
矣
- † Transcription of the word for rhinoceros in a language used in ancient Yunnan.
- 犀謂之矣(讀如咸)。 [Classical Chinese, trad.]
- From: Tang Dynasty, Fan Chuo, Manshu, chapter 8
- Xī wèi zhī xián (dú rú xián). [Pinyin]
- Rhinoceroses are known as 矣 (read as 咸).
犀谓之矣(读如咸)。 [Classical Chinese, simp.]
Japanese
Kanji
矣
(uncommon “Hyōgai” kanji)
- kanbun (Literary Chinese) sentence particle
Readings
- On (unclassified): い (i)
Korean
Hanja
矣 (eumhun 어조사 의 (eojosa ui))
- This term needs a translation to English. Please help out and add a translation, then remove the text
{{rfdef}}
.
Vietnamese
Han character
矣: Hán Nôm readings: hỉ, hở, hỹ, hẻ, hĩ, hơi
- This term needs a translation to English. Please help out and add a translation, then remove the text
{{rfdef}}
.