ხმა
Georgian
Etymology
From Old Georgian ჴმაჲ (qmay), from Proto-Georgian-Zan *qam-, *qm-. Cognate with Mingrelian ხუმა (xuma).
Pronunciation
- IPA(key): /xmɑ/
Noun
ხმა • (xma) (plural ხმები)
- voice, sound
- ხმა არ გავიგო! ― xma ar gavigo! ― Do not make noise
- voice, word, remark, opinion
- ერთ ხმაში ― ert xmaši ― unanimously, with one accord
- (politics) vote
- ხმის უფლება ― xmis upleba ― suffrage, franchise
- rumour
- ხმა დადის რომ ... ― xma dadis rom ... ― rumour has it
- volume
- ხმას დაუწიე
- xmas dauc̣ie
- Turn down the volume
Inflection
Declension of ხმა (see Georgian declension)
| singular | plural | archaic plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | ხმა (xma) | ხმები (xmebi) | ხმანი (xmani) |
| ergative | ხმამ (xmam) | ხმებმა (xmebma) | ხმათ(ა) (xmat(a)) |
| dative | ხმას(ა) (xmas(a)) | ხმებს(ა) (xmebs(a)) | ხმათ(ა) (xmat(a)) |
| genitive | ხმის(ა) (xmis(a)) | ხმების(ა) (xmebis(a)) | ხმათ(ა) (xmat(a)) |
| instrumental | ხმით(ა) (xmit(a)) | ხმებით(ა) (xmebit(a)) | |
| adverbial | ხმად(ა) (xmad(a)) | ხმებად(ა) (xmebad(a)) | |
| vocative | ხმავ (xmav) | ხმებო (xmebo) | ხმანო (xmano) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
Postpositional inflection of ხმა (see Georgian postpositions)
| postpositions taking a dative case | singular | plural |
|---|---|---|
| -ზე (on - ) | ხმაზე (xmaze) | ხმებზე (xmebze) |
| -თან (near - ) | ხმასთან (xmastan) | ხმებთან (xmebtan) |
| -ში (in - ) | ხმაში (xmaši) | ხმებში (xmebši) |
| -ვით (like a - ) | ხმასავით (xmasavit) | ხმებივით (xmebivit) |
| postpositions taking a genitive case | singular | plural |
| -თვის (for - ) | ხმისთვის (xmistvis) | ხმებისთვის (xmebistvis) |
| -ებრ (like a - ) | ხმისებრ (xmisebr) | ხმებისებრ (xmebisebr) |
| -კენ (towards - ) | ხმისკენ (xmisḳen) | ხმებისკენ (xmebisḳen) |
| -გან (from/of - ) | ხმისგან (xmisgan) | ხმებისგან (xmebisgan) |
| postpositions taking an instrumental case | singular | plural |
| -დან (from / since - ) | ხმიდან (xmidan) | ხმებიდან (xmebidan) |
| -ურთ (together with - ) | ხმითურთ (xmiturt) | ხმებითურთ (xmebiturt) |
| postpositions taking an adverbial case | singular | plural |
| -მდე (up to - ) | ხმამდე (xmamde) | ხმებამდე (xmebamde) |
Derived terms
- ხმის მიცემა (xmis micema)
- ხმაური (xmauri)
- ხმოვანება (xmovaneba)
See also
- ბგერა (bgera)