წილი
Georgian
Etymology
From Old Georgian წილი (c̣ili), from Proto-Kartvelian *c̣₁il-.
The sense of "nit" could have developed under the influence of ჭილი (č̣ili), ჭიჭილა (č̣ič̣ila) (from Proto-Georgian-Zan *č̣il-) or ტილი (ṭili) (from Proto-Kartvelian *ṭilʿ-).
Pronunciation
- IPA(key): /t͡sʼili/
- Hyphenation: წი‧ლი
Noun
წილი • (c̣ili) (plural წილები)
- ante, divvy, lobe, portion, share
- nit, louse egg
Inflection
Declension of წილი (see Georgian declension)
| singular | plural | archaic plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | წილი (c̣ili) | წილები (c̣ilebi) | წილნი (c̣ilni) |
| ergative | წილმა (c̣ilma) | წილებმა (c̣ilebma) | წილთ(ა) (c̣ilt(a)) |
| dative | წილს(ა) (c̣ils(a)) | წილებს(ა) (c̣ilebs(a)) | წილთ(ა) (c̣ilt(a)) |
| genitive | წილის(ა) (c̣ilis(a)) | წილების(ა) (c̣ilebis(a)) | წილთ(ა) (c̣ilt(a)) |
| instrumental | წილით(ა) (c̣ilit(a)) | წილებით(ა) (c̣ilebit(a)) | |
| adverbial | წილად(ა) (c̣ilad(a)) | წილებად(ა) (c̣ilebad(a)) | |
| vocative | წილო (c̣ilo) | წილებო (c̣ilebo) | წილნო (c̣ilno) |
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
Postpositional inflection of წილი (see Georgian postpositions)
| postpositions taking a dative case | singular | plural |
|---|---|---|
| -ზე (on - ) | წილზე (c̣ilze) | წილებზე (c̣ilebze) |
| -თან (near - ) | წილთან (c̣iltan) | წილებთან (c̣ilebtan) |
| -ში (in - ) | წილში (c̣ilši) | წილებში (c̣ilebši) |
| -ვით (like a - ) | წილივით (c̣ilivit) | წილებივით (c̣ilebivit) |
| postpositions taking a genitive case | singular | plural |
| -თვის (for - ) | წილისთვის (c̣ilistvis) | წილებისთვის (c̣ilebistvis) |
| -ებრ (like a - ) | წილისებრ (c̣ilisebr) | წილებისებრ (c̣ilebisebr) |
| -კენ (towards - ) | წილისკენ (c̣ilisḳen) | წილებისკენ (c̣ilebisḳen) |
| -გან (from/of - ) | წილისგან (c̣ilisgan) | წილებისგან (c̣ilebisgan) |
| postpositions taking an instrumental case | singular | plural |
| -დან (from / since - ) | წილიდან (c̣ilidan) | წილებიდან (c̣ilebidan) |
| -ურთ (together with - ) | წილითურთ (c̣iliturt) | წილებითურთ (c̣ilebiturt) |
| postpositions taking an adverbial case | singular | plural |
| -მდე (up to - ) | წილამდე (c̣ilamde) | წილებამდე (c̣ilebamde) |
Derived terms
- ნაწილი (nac̣ili)
Further reading
- Čikobava, Arnold et al., editors (1950–1964), “წილი”, in Kartuli enis ganmarṭebiti leksiḳoni [Explanatory Dictionary of the Georgian language] (in Georgian), Tbilisi
- “წილი”, in Pereidnuli leksiḳoni [Fereydanian Dictionary] (in Georgian), Kartuli dialekṭuri ḳorṗusi, 2011–2014
- Ačaṙean, Hračʿeay (1973), “ծիլ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume II, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 455b