შური
Georgian
Etymology
From Old Georgian შური (šuri, “envy”), an Iranian borrowing before 5th century, from which the old name of ნარიყალა (nariq̇ala), შურის-ციხე (šuris-cixe). Compare Persian شور.
Pronunciation
- IPA(key): /ʃuri/
- Hyphenation: შუ‧რი
Noun
შური • (šuri) (uncountable)
- envy
Usage notes
Sulkhan-Saba Orbeliani defines the word as: მწუხარებაჲ სხვისა კეთილსა ზედა, Sadness about someone else's wealth and such.
Inflection
Declension of შური (see Georgian declension)
| singular | plural | archaic plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | შური (šuri) | ||
| ergative | შურმა (šurma) | ||
| dative | შურს(ა) (šurs(a)) | ||
| genitive | შურის(ა) (šuris(a)) | ||
| instrumental | შურით(ა) (šurit(a)) | ||
| adverbial | შურად(ა) (šurad(a)) | ||
| vocative | შურო (šuro) | ||
| Notes: archaic plurals might not exist. | |||
Postpositional inflection of შური (see Georgian postpositions)
| postpositions taking a dative case | singular | plural |
|---|---|---|
| -ზე (on - ) | შურზე (šurze) | |
| -თან (near - ) | შურთან (šurtan) | |
| -ში (in - ) | შურში (šurši) | |
| -ვით (like a - ) | შურივით (šurivit) | |
| postpositions taking a genitive case | singular | plural |
| -თვის (for - ) | შურისთვის (šuristvis) | |
| -ებრ (like a - ) | შურისებრ (šurisebr) | |
| -კენ (towards - ) | შურისკენ (šurisḳen) | |
| -გან (from/of - ) | შურისგან (šurisgan) | |
| postpositions taking an instrumental case | singular | plural |
| -დან (from / since - ) | შურიდან (šuridan) | |
| -ურთ (together with - ) | შურითურთ (šuriturt) | |
| postpositions taking an adverbial case | singular | plural |
| -მდე (up to - ) | შურამდე (šuramde) |
Derived terms
- შურს (šurs)
- შურიანი (šuriani)
- შურისგება (šurisgeba)
- შურისძიება (šurisʒieba)
- შურის თვალით უყურებს (šuris tvalit uq̇urebs)
Further reading
- Abulaʒe, Ilia (1973), “შური”, in Ʒveli kartuli enis leksiḳoni (masalebi) [Dictionary of Old Georgian (Materials)] (in Georgian), Tbilisi: Metsniereba, page 508
Laz
Alternative forms
- შუჲი (şuyi) – alternative spelling
Etymology
From Proto-Kartvelian *s₁ul- (“soul, spirit, smell”).
Pronunciation
- IPA(key): /ˈʃuɾi/, /ˈʃu(ɹ)i/
- Hyphenation: შუ‧რი
Noun
შური • (şuri) (Latin spelling şuri)
- breath
- პაპული ოქთი ემთუმანი ეშიტაშა შური გჲათრაგენ
- p̌ap̌uli okti emtumani eşiťaşa şuri gyatragen
- My grandfather is short of breath while going uphill
- spirit, life
- ჰამ ქიანაში ნიმეთეფეზ შური ნა-დოლოდგინ ირი კატუ, ჯოღორი, წიწილა, კოჩი, ქვა დო ნჯა მითი-მუთურენ ირი ნუნჭუნ
- ham kianaşi nimetepez şuri na-dolodgin iri ǩaťu, coğori, ǯiǯila, ǩoçi, kva do nca miti-muturen iri nunç̌un
- Every living creature cat, dog, snake, human, stone, and tree has a share in the blessings of this world
- ghost, soul
- კოჩი დოღურაჲის შურიმუში ნცაშა ჲულუნ
- ǩoçi doğurayis şurimuşi nʒaşa yulun
- When a person dies, her/his soul ascends to sky
- person, people
- ალი ა მუთი გამაჩამტაშა ჟურ შური გორუჲნა დოგნერი მუნზინაჲ
- ali a muti gamaçamťaşa jur şuri goruyna dogneri munzinay
- When Ali sells something, it increases in value if two people want it
- (dialectal, Atina, Vizha) fragrance, odor, scent, smell
- Synonym: შურა (şura)
- დადალა მსკვა შური ალენ
- dadala msǩva şuri alen
- The flower smells good
Derived terms
- შურა (şura)
- შურიჩხა (şuriçxa)
- ჟურშურონი (jurşuroni)
- შურიმშინე (şurimşine)
Further reading
- Kiria, Č̣abuḳi; Ezugbaia, Lali; Memišiši, Omar; Čuxua, Merab (2015) Lazur-megruli gramaṭiḳa [Laz–Mingrelian Grammar] (in Georgian), Tbilisi: Gamomcemloba Meridiani, page 862
- Kojima, Gôichi (2012–), “şuri”, in Temel Lazca-Türkçe Sözlük Taslağı (in Turkish)
- Tandilava, Ali (2013), “შური”, in Merab Čuxua, Natela Kutelia, Lile Tandilava, Lali Ezugbaia, editors, Lazuri leksiḳoni [Laz Dictionary], online version prepared by Levan Vašaḳiʒe, Tbilisi
Mingrelian
Etymology
From Proto-Kartvelian *s₁ul- (“soul, spirit, smell”).
Noun
შური • (šuri)
- soul
References
- Kajaia, Otar (2005), “შური”, in Megrul-kartuli leksiḳoni [Mingrelian–Georgian Dictionary], online version prepared by Joost Gippert, Frankfurt am Main, published 2001–2004, page 1667