નાખવું
Gujarati
Alternative forms
- નાંખવું (nā̃khvũ)
Etymology
Inherited from Old Gujarati नांषिवउं (nāṃṣivaüṃ /nāṃkhivaüṃ/), from Sanskrit નઙ્ક્ષ્યતિ (naṅkṣyati) (see નશ્યતિ (náśyati)). Cognate with Malvi नाखणो (nākhṇo), Marwari नाखणौ (nākhṇau) / 𑅧𑅖𑅢𑅒 (nkhṇu), नांखणौ (nā̃khṇau) / 𑅧𑅧𑅖𑅢𑅒 (nnkhṇu), Nimadi नाखणूं (nākhṇū̃), Hindustani ناکْھنَا / नाखना (nākhnā). Nearly identical in function to Hindustani ڈَالْنَا / डालना (ḍālnā).
Pronunciation
- IPA(key): /ˈnɑkʰ.ʋũ/
- Hyphenation: નાખ‧વું
- Rhymes: -ũ
Verb
નાખવું • (nākhvũ) (transitive)
- to put in, insert, add
- દાળમાં હવે થોડુંક મીઠું નાખ
- dāḷmā̃ have thoḍuṅk mīṭhũ nākh
- Now put some salt in the dal
- to add on top
- તેનાંપર ગોળ નાખો
- tenā̃par goḷ nākho
- Put jaggery on that
- an auxiliary verb indicates the aim of the doer is solely to complete the action
- કરી નાખ, ને?
- karī nākh, ne?
- Just finish it already would you?
- હું તને ખાય નાખીશ
- hũ tane khāy nākhīś
- I'm going to devour (completely eat) you
- હવે તું આ પતાવી નાખ
- have tũ ā patāvī nākh
- (you) finish this now
Conjugation
Conjugation of નાખવું
| Verbal Noun | Conjunctive | Consecutive | Desiderative | Potential | Passive | Contrafactual |
|---|---|---|---|---|---|---|
| નાખવાનું (nākhvānũ) | નાખી (nākhī) | નાખીને (nākhīne) | નાખવું હોવું (nākhvũ hovũ)1, 2 | નાખી શકવું (nākhī śakvũ)2 | નખાય (nakhāya) | નાખત (nākhat) |
| 1 Note: નાખવું here does not get conjugated. 2 Note: હોવું (hovũ) and શકવું (śakvũ) are to be conjugated normally. | ||||||
| Simple present / conditional | Future | Present progressive | Negative future | Negative conditional | |
|---|---|---|---|---|---|
| હું | નાખું (nākhũ) | નાખીશ (nākhīś) | નાખું છું (nākhũ chũ) | નહીં નાખું (nahī̃ nākhũ) | ન નાખું (na nākhũ) |
| અમે, આપણે | નાખીએ (nākhīe) | નાખીશું (nākhīśũ) | નાખીએ છીએ (nākhīe chīe) | નહીં નાખીએ (nahī̃ nākhīe) | ન નાખીએ (na nākhīe) |
| તું | નાખે (nākhe) | નાખશે (nākhśe), નાખીશ (nākhīś) | નાખે છે (nākhe che) | નહીં નાખે (nahī̃ nākhe) | ન નાખે (na nākhe) |
| તું, આ, આઓ, તે, તેઓ | નાખે (nākhe) | નાખશે (nākhśe) | નાખે છે (nākhe che) | નહીં નાખે (nahī̃ nākhe) | ન નાખે (na nākhe) |
| તમે | નાખો (nākho) | નાખશો (nākhśo) | નાખો છો (nākho cho) | નહીં નાખો (nahī̃ nākho) | ન નાખો (na nākho) |
| Negative present progressive | Past | Negative past | Past progressive | Future progressive, presumptive | Present subjunctive | Contrafactual |
|---|---|---|---|---|---|---|
| નથી નાખતું (nathī nākhtũ)* | નાખ્યું (nākhyũ)* | નહોતું નાખ્યું (nahotũ nākhyũ)* | નાખતું હતું (nākhtũ hatũ)* | નાખતું હોવું (nākhtũ hovũ)1 | નાખતું હોવું (nākhtũ hovũ)2 | નાખતું હોત (nākhtũ hot)* |
| * Note: These terms are declined exactly like adjectives to agree with the gender and number of the subject. 1 Note: હોવું (hovũ) is to be conjugated in the future tense here. 2 Note: હોવું (hovũ) is to be conjugated in the present tense here. | ||||||
| Imperative forms | |||
|---|---|---|---|
| Present | Polite | Negative | |
| અમે, આપણે | નાખીએ! (nākhīe!) | ન નાખીએ! (na nākhīe!) | |
| તું | નાખ! (nākha!) | નાખજે (nākhje) | ન નાખ! (na nākha!) |
| તમે | નાખો! (nākho!) | નાખજો (nākhjo) | ન નાખો! (na nākho!) |
Further reading
- “નાખવું”, in Gujaratilexicon.com [Gujarati-English dictionary], Arnion Technologies, 2009.
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985), “naṅkṣyati”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 398