हिनोति

हिनोति

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *ȷ́ʰi-náw-ti, from Proto-Indo-European *ǵʰi-néw-ti, from *ǵʰey- (“to throw, drive, wound”). [1]

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɦi.nɐ́w.ti/
• (Classical) IPA^(key): /ɦiˈn̪oː.t̪i/

Verb

हिनोति • (hinóti) (root हि, class 5, type P)[2]

1. to send forth, set in motion, impel, urge on, hasten on
2. to stimulate or incite to (+ dative)
3. to assist or help to (+ dative)
4. to discharge, hurl, cast, shoot
5. to convey, bring, procure
6. to forsake, abandon, get rid of

Conjugation

Forms of Sanskrit verbs are numerous and complicated. The following conjugation shows only a subset of all forms and should be treated as a guide.

Nonfinite Forms: हेतुम् (hétum)
	Undeclinable
Infinitive	हेतुम् hétum
Gerund	हित्वा hitvā́
	Participles
Masculine/Neuter Gerundive	हेय / हेतव्य / हयनीय héya / hetavyá / hayanī́ya
Feminine Gerundive	हेया / हेतव्या / हयनीया héyā / hetavyā́ / hayanī́yā
Masculine/Neuter Past Passive Participle	हित hitá
Feminine Past Passive Participle	हिता hitā́
Masculine/Neuter Past Active Participle	हितवत् hitávat
Feminine Past Active Participle	हितवती hitávatī

Present: हिनोति (hinóti), हिनुते (hinuté), हीयते (hīyáte)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	हिनोति hinóti	हिनुतः hinutáḥ	हिन्वन्ति hinvánti	हिनुते hinuté	हिन्वाते hinvā́te	हिन्वते hinváte	हीयते hīyáte	हीयेते hīyéte	हीयन्ते hīyánte
Second	हिनोषि hinóṣi	हिनुथः hinutháḥ	हिनुथ hinuthá	हिनुषे hinuṣé	हिन्वाथे hinvā́the	हिनुध्वे hinudhvé	हीयसे hīyáse	हीयेथे hīyéthe	हीयध्वे hīyádhve
First	हिनोमि hinómi	हिनुवः hinuváḥ	हिनुमः hinumáḥ	हिन्वे hinvé	हिनुवहे hinuváhe	हिनुमहे hinumáhe	हीये hīyé	हीयावहे hīyā́vahe	हीयामहे hīyā́mahe
Imperative
Third	हिनुतु / हिनुतात् hinutú / hinutā́t	हिनुताम् hinutā́m	हिन्वन्तु hinvántu	हिनुताम् hinutā́m	हिन्वाताम् hinvā́tām	हिन्वताम् hinvátām	हीयताम् hīyátām	हीयेताम् hīyétām	हीयन्तम् hīyántam
Second	हिनुधि / हिनुतात् hinudhí / hinutā́t	हिनुतम् hinutám	हिनुत hinutá	हिनुष्व hinuṣvá	हिन्वाथाम् hinvā́thām	हिनुध्वम् hinudhvám	हीयस्व hīyásva	हीयेथाम् hīyéthām	हीयध्वम् hīyádhvam
First	हिनवानि hinávāni	हिनवाव hinávāva	हिनवाम hinávāma	हिनवै hinávai	हिनवावहै hinávāvahai	हिनवामहै hinávāmahai	हीयै hīyaí	हीयावहै hīyā́vahai	हीयामहै hīyā́mahai
Optative/Potential
Third	हिनुयात् hinuyā́t	हिनुयाताम् hinuyā́tām	हिनुयुः hinuyúḥ	हिन्वीत hinvītá	हिन्वीयाताम् hinvīyā́tām	हिन्वीरन् hinvīrán	हीयेत hīyéta	हीयेयाताम् hīyéyātām	हीयेरन् hīyéran
Second	हिनुयाः hinuyā́ḥ	हिनुयातम् hinuyā́tam	हिनुयात hinuyā́ta	हिन्वीथाः hinvīthā́ḥ	हिन्वीयाथाम् hinvīyā́thām	हिन्वीध्वम् hinvīdhvám	हीयेथाः hīyéthāḥ	हीयेयाथाम् hīyéyāthām	हीयेध्वम् hīyédhvam
First	हिनुयाम् hinuyā́m	हिनुयाव hinuyā́va	हिनुयाम hinuyā́ma	हिन्वीय hinvīyá	हिन्वीवहि hinvīváhi	हिन्वीमहि hinvīmáhi	हीयेय hīyéya	हीयेवहि hīyévahi	हीयेमहि hīyémahi
Participles
	हिन्वत् hinvát			हिन्वान hinvā́na			हीयमान hīyámāna

Imperfect: अहिनोत् (áhinot), अहिनुत (áhinuta), अहीयत (áhīyata)
	Active			Middle			Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अहिनोत् áhinot	अहिनुताम् áhinutām	अहिन्वन् áhinvan	अहिनुत áhinuta	अहिन्वाताम् áhinvātām	अहिन्वताम् áhinvatām	अहीयत áhīyata	अहीयेताम् áhīyetām	अहीयन्त áhīyanta
Second	अहिनोः áhinoḥ	अहिनुतम् áhinutam	अहिनुत áhinuta	अहिनुथाः áhinuthāḥ	अहिन्वाथाम् áhinvāthām	अहिनुध्वम् áhinudhvam	अहीयथाः áhīyathāḥ	अहीयेथाम् áhīyethām	अहीयध्वम् áhīyadhvam
First	अहिनवम् áhinavam	अहिनुव áhinuva	अहिनुम áhinuma	अहिन्वि áhinvi	अहिनुवहि áhinuvahi	अहिनुमहि áhinumahi	अहीये áhīye	अहीयावहि áhīyāvahi	अहीयामहि áhīyāmahi

Future: हेष्यति (heṣyáti), हेष्यते (heṣyáte)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Simple Indicative
Third	हेष्यति heṣyáti	हेष्यतः heṣyátaḥ	हेष्यन्ति heṣyánti	हेष्यते heṣyáte	हेष्येते heṣyéte	हेष्यन्ते heṣyánte
Second	हेष्यसि heṣyási	हेष्यथः heṣyáthaḥ	हेष्यथ heṣyátha	हेष्यसे heṣyáse	हेष्येथे heṣyéthe	हेष्यध्वे heṣyádhve
First	हेष्यामि heṣyā́mi	हेष्यावः heṣyā́vaḥ	हेष्यामः heṣyā́maḥ	हेष्ये heṣyé	हेष्यावहे heṣyā́vahe	हेष्यामहे heṣyā́mahe
Periphrastic Indicative
Third	हेता hetā́	हेतारौ hetā́rau	हेतारः hetā́raḥ	हेता hetā́	हेतारौ hetā́rau	हेतारः hetā́raḥ
Second	हेतासि hetā́si	हेतास्थः hetā́sthaḥ	हेतास्थ hetā́stha	हेतासे hetā́se	हेतासाथे hetā́sāthe	हेताध्वे hetā́dhve
First	हेतास्मि hetā́smi	हेतास्वः hetā́svaḥ	हेतास्मः hetā́smaḥ	हेताहे hetā́he	हेतास्वहे hetā́svahe	हेतास्महे hetā́smahe
Participles
	हेष्यत् heṣyát			हेष्याण heṣyā́ṇa

Conditional: अहेष्यत् (áheṣyat), अहेष्यत (áheṣyata)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अहेष्यत् áheṣyat	अहेष्यताम् áheṣyatām	अहेष्यन् áheṣyan	अहेष्यत áheṣyata	अहेष्येताम् áheṣyetām	अहेष्यन्त áheṣyanta
Second	अहेष्यः áheṣyaḥ	अहेष्यतम् áheṣyatam	अहेष्यत áheṣyata	अहेष्यथाः áheṣyathāḥ	अहेष्येथाम् áheṣyethām	अहेष्यध्वम् áheṣyadhvam
First	अहेष्यम् áheṣyam	अहेष्याव áheṣyāva	अहेष्याम áheṣyāma	अहेष्ये áheṣye	अहेष्यावहि áheṣyāvahi	अहेष्यामहि áheṣyāmahi

Aorist: अहैषीत् (áhaiṣīt), अहायिष्ट (áhāyiṣṭa)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अहैषीत् áhaiṣīt	अहैष्टाम् áhaiṣṭām	अहैषुः áhaiṣuḥ	अहायिष्ट áhāyiṣṭa	अहायिषाताम् áhāyiṣātām	अहायिषत áhāyiṣata
Second	अहैषीः áhaiṣīḥ	अहैष्टम् áhaiṣṭam	अहैष्ट áhaiṣṭa	अहायिष्ठाः áhāyiṣṭhāḥ	अहायिषाथाम् áhāyiṣāthām	अहायिढ्वम् áhāyiḍhvam
First	अहैषम् áhaiṣam	अहैष्व áhaiṣva	अहैष्म áhaiṣma	अहायिषि áhāyiṣi	अहायिष्वहि áhāyiṣvahi	अहायिष्महि áhāyiṣmahi

Benedictive/Precative: हीयात् (hīyā́t), हायिषीष्ट (hāyiṣīṣṭá)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Optative/Potential
Third	हीयात् hīyā́t	हीयास्ताम् hīyā́stām	हीयासुः hīyā́suḥ	हायिषीष्ट hāyiṣīṣṭá	हायिषीयास्ताम् hāyiṣīyā́stām	हायिषीरन् hāyiṣīrán
Second	हीयाः hīyā́ḥ	हीयास्तम् hīyā́stam	हीयास्त hīyā́sta	हायिषीष्ठाः hāyiṣīṣṭhā́ḥ	हायिषीयास्थाम् hāyiṣīyā́sthām	हायिषीध्वम् hāyiṣīdhvám
First	हीयासम् hīyā́sam	हीयास्व hīyā́sva	हीयास्म hīyā́sma	हायिषीय hāyiṣīyá	हायिषीवहि hāyiṣīváhi	हायिषीमहि hāyiṣīmáhi

Perfect: जिघाय (jighā́ya), जिघे (jighé)
	Active			Middle/Passive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	जिघाय jighā́ya	जिघतुः jighátuḥ	जिघुः jighúḥ	जिघे jighé	जिघाते jighā́te	जिघिरे jighiré
Second	जिघयिथ jigháyitha	जिघथुः jigháthuḥ	जिघ jighá	जिघिसे jighisé	जिघाथे jighā́the	जिघिध्वे jighidhvé
First	जिघय jigháya	जिघिव jighivá	जिघिम jighimá	जिघे jighé	जिघिवहे jighiváhe	जिघिमाहे jighimā́he
Participles
	जिघ्वांस् jighvā́ṃs			जिघान jighāná

References

1. Rix, Helmut, editor (2001), “*ĝʰei̯-”, in Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, page 174
2. Monier Williams (1899), “हिनोति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 1297.