वेद
See also: वद्, वेदि, वादा, वेदी, विद्, वाद, and -वादी
Hindi
Etymology
Borrowed from Sanskrit वेद (veda).
Pronunciation
- (Delhi Hindi) IPA(key): /ʋeːd̪/
Proper noun
वेद • (ved) m
- (Hinduism) the Veda (the holy works of Hinduism)
Declension
Declension of वेद (masc cons-stem)
| singular | plural | |
|---|---|---|
| direct | वेद ved | वेद ved |
| oblique | वेद ved | वेदों vedõ |
| vocative | वेद ved | वेदो vedo |
Pali
Alternative forms
Alternative forms
- veda (Latin script)
- 𑀯𑁂𑀤 (Brahmi script)
- ৰেদ (Bengali script)
- වෙද (Sinhalese script)
- ဝေဒ or ဝေၻ (Burmese script)
- เวท or เวทะ (Thai script)
- ᩅᩮᨴ (Tai Tham script)
- ເວທ or ເວທະ (Lao script)
- វេទ (Khmer script)
- 𑅇𑄬𑄘 (Chakma script)
Noun
वेद m
- Devanagari script form of veda (“knowledge”)
Declension
Declension table of "वेद" (masculine)
| Case \\ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | वेदो (vedo) | वेदा (vedā) |
| Accusative (second) | वेदं (vedaṃ) | वेदे (vede) |
| Instrumental (third) | वेदेन (vedena) | वेदेहि (vedehi) or वेदेभि (vedebhi) |
| Dative (fourth) | वेदस्स (vedassa) or वेदाय (vedāya) or वेदत्थं (vedatthaṃ) | वेदानं (vedānaṃ) |
| Ablative (fifth) | वेदस्मा (vedasmā) or वेदम्हा (vedamhā) or वेदा (vedā) | वेदेहि (vedehi) or वेदेभि (vedebhi) |
| Genitive (sixth) | वेदस्स (vedassa) | वेदानं (vedānaṃ) |
| Locative (seventh) | वेदस्मिं (vedasmiṃ) or वेदम्हि (vedamhi) or वेदे (vede) | वेदेसु (vedesu) |
| Vocative (calling) | वेद (veda) | वेदा (vedā) |
Sanskrit
Alternative forms
Alternative scripts
- ᬯᬾᬤ (Balinese script)
- ৱেদ (Assamese script)
- বেদ (Bengali script)
- 𑰪𑰸𑰟 (Bhaiksuki script)
- 𑀯𑁂𑀤 (Brahmi script)
- 𑌵𑍇𑌦 (Grantha script)
- વેદ (Gujarati script)
- ਵੇਦ (Gurmukhi script)
- ꦮꦺꦢ (Javanese script)
- វេទ (Khmer script)
- ವೇದ (Kannada script)
- ເວທ (Lao script)
- വേദ (Malayalam script)
- 𑘪𑘹𑘟 (Modi script)
- ᠸᠧᢑᠠ᠋ (Mongolian script)
- ᠸᡝᡩᠠ (Manchu script)
- ဝေဒ (Burmese script)
- 𑧊𑧚𑦿 (Nandinagari script)
- 𑐰𑐾𑐡 (Newa script)
- ଵେଦ (Oriya script)
- ꢮꢾꢣ (Saurashtra script)
- 𑆮𑆼𑆢 (Sharada script)
- 𑖪𑖸𑖟 (Siddham script)
- වේද (Sinhalese script)
- వేద (Telugu script)
- เวท (Thai script)
- ཝེ་ད (Tibetan script)
- 𑒫𑒹𑒠 (Tirhuta script)
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /ʋɐj.dɐ/
- (Classical) IPA(key): /ˈʋeː.d̪ɐ/
- (Vedic) IPA(key): /ʋɐ́j.dɐ/
- (Classical) IPA(key): /ˈʋeː.d̪ɐ/
Etymology 1
From the root विद् (vid), lemma वेत्ति (vetti, “to know, understand”), itself from Proto-Indo-European *weyd-.
Noun
वेद • (véda) m
- knowledge, true or sacred knowledge or lore, knowledge of ritual
- RV 8.19.5b
- यः समिधा य आहुती यो वेदेन ददाश मर्तो अग्नये ।
यो नमसा सवध्वरः ॥- yaḥ samidhā ya āhutī yo vedena dadāśa marto aghnaye ।
yo namasā svadhvaraḥ ।। - The mortal who hath ministered to Agni with oblation, fuel, ritual lore,
And reverence, skilled in sacrifice.
- yaḥ samidhā ya āhutī yo vedena dadāśa marto aghnaye ।
- RV 8.19.5b
- Veda
- name of the number "four"
- feeling, perception
- = वृत्त (vṛtta) (v.l. वित्त (vitta))
Declension
| Masculine a-stem declension of वेद (véda) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | वेदः védaḥ | वेदौ védau | वेदाः / वेदासः¹ védāḥ / védāsaḥ¹ |
| Vocative | वेद véda | वेदौ védau | वेदाः / वेदासः¹ védāḥ / védāsaḥ¹ |
| Accusative | वेदम् védam | वेदौ védau | वेदान् védān |
| Instrumental | वेदेन védena | वेदाभ्याम् védābhyām | वेदैः / वेदेभिः¹ védaiḥ / védebhiḥ¹ |
| Dative | वेदाय védāya | वेदाभ्याम् védābhyām | वेदेभ्यः védebhyaḥ |
| Ablative | वेदात् védāt | वेदाभ्याम् védābhyām | वेदेभ्यः védebhyaḥ |
| Genitive | वेदस्य védasya | वेदयोः védayoḥ | वेदानाम् védānām |
| Locative | वेदे véde | वेदयोः védayoḥ | वेदेषु védeṣu |
| Notes |
| ||
Derived terms
- आयुर्वेद (āyurveda)
- वैद्य (vaidya)
Descendants
- Pali: veda
- → Burmese: ဗေဒ (beda.)
- → English: Veda
- → Hindi: वेद (ved) (learned)
- → Indonesian: Weda (learned)
- → Malay: Weda (learned)
- → Punjabi:
- Gurmukhi: ਵੇਦ (ved)
- Shahmukhi: وید (ved)
- → Tamil: வேதம் (vētam)
Etymology 2
From the root √विद् (√vid).
Noun
वेद • (veda) m
- finding, obtaining, acquisition
- सुवेद (su-veda) — easy to be found or obtained
Declension
| Masculine a-stem declension of वेद (veda) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | वेदः vedaḥ | वेदौ vedau | वेदाः / वेदासः¹ vedāḥ / vedāsaḥ¹ |
| Vocative | वेद veda | वेदौ vedau | वेदाः / वेदासः¹ vedāḥ / vedāsaḥ¹ |
| Accusative | वेदम् vedam | वेदौ vedau | वेदान् vedān |
| Instrumental | वेदेन vedena | वेदाभ्याम् vedābhyām | वेदैः / वेदेभिः¹ vedaiḥ / vedebhiḥ¹ |
| Dative | वेदाय vedāya | वेदाभ्याम् vedābhyām | वेदेभ्यः vedebhyaḥ |
| Ablative | वेदात् vedāt | वेदाभ्याम् vedābhyām | वेदेभ्यः vedebhyaḥ |
| Genitive | वेदस्य vedasya | वेदयोः vedayoḥ | वेदानाम् vedānām |
| Locative | वेदे vede | वेदयोः vedayoḥ | वेदेषु vedeṣu |
| Notes |
| ||
Etymology 3
Perhaps connected with √वे (√ve, “to weave or bind together”).
Noun
वेद • (vedá) m
- a tuft or bunch of strong grass (कुश (kuśa) or मुञ्ज (muñja)) made into a broom (and used for sweeping, making up the sacrificial fire etc., in rites)
Declension
| Masculine a-stem declension of वेद (vedá) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | वेदः vedáḥ | वेदौ vedaú | वेदाः / वेदासः¹ vedā́ḥ / vedā́saḥ¹ |
| Vocative | वेद véda | वेदौ védau | वेदाः / वेदासः¹ védāḥ / védāsaḥ¹ |
| Accusative | वेदम् vedám | वेदौ vedaú | वेदान् vedā́n |
| Instrumental | वेदेन vedéna | वेदाभ्याम् vedā́bhyām | वेदैः / वेदेभिः¹ vedaíḥ / vedébhiḥ¹ |
| Dative | वेदाय vedā́ya | वेदाभ्याम् vedā́bhyām | वेदेभ्यः vedébhyaḥ |
| Ablative | वेदात् vedā́t | वेदाभ्याम् vedā́bhyām | वेदेभ्यः vedébhyaḥ |
| Genitive | वेदस्य vedásya | वेदयोः vedáyoḥ | वेदानाम् vedā́nām |
| Locative | वेदे vedé | वेदयोः vedáyoḥ | वेदेषु vedéṣu |
| Notes |
| ||
Proper noun
वेद • (Veda) m
- Name of a pupil of आयोद (āyoda).
References
- Monier Williams (1899), “वेद”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 1015.