विशाल
Hindi
Etymology
Borrowed from Sanskrit विशाल (viśālá)
Adjective
विशाल • (viśāl)
- large
Sanskrit
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /ʋi.ɕɑː.l̪ɐ́/
- (Classical) IPA(key): /ʋiˈɕɑː.l̪ɐ/
Adjective
विशाल • (viśālá)
- spacious, extensive, broad, wide, large
- great, important, powerful, mighty, illustrious, eminent
- (at the end of a compound) abundant in, full of
Declension
| Masculine a-stem declension of विशाल | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | विशालः (viśālaḥ) | ||
| Gen. sg. | विशालस्य (viśālasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | विशालः (viśālaḥ) | विशालौ (viśālau) | विशालाः (viśālāḥ) |
| Vocative | विशाल (viśāla) | विशालौ (viśālau) | विशालाः (viśālāḥ) |
| Accusative | विशालम् (viśālam) | विशालौ (viśālau) | विशालान् (viśālān) |
| Instrumental | विशालेन (viśālena) | विशालाभ्याम् (viśālābhyām) | विशालैः (viśālaiḥ) |
| Dative | विशालाय (viśālāya) | विशालाभ्याम् (viśālābhyām) | विशालेभ्यः (viśālebhyaḥ) |
| Ablative | विशालात् (viśālāt) | विशालाभ्याम् (viśālābhyām) | विशालेभ्यः (viśālebhyaḥ) |
| Genitive | विशालस्य (viśālasya) | विशालयोः (viśālayoḥ) | विशालानाम् (viśālānām) |
| Locative | विशाले (viśāle) | विशालयोः (viśālayoḥ) | विशालेषु (viśāleṣu) |
| Feminine ā-stem declension of विशाल | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | विशाला (viśālā) | ||
| Gen. sg. | विशालायाः (viśālāyāḥ) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | विशाला (viśālā) | विशाले (viśāle) | विशालाः (viśālāḥ) |
| Vocative | विशाले (viśāle) | विशाले (viśāle) | विशालाः (viśālāḥ) |
| Accusative | विशालाम् (viśālām) | विशाले (viśāle) | विशालाः (viśālāḥ) |
| Instrumental | विशालया (viśālayā) | विशालाभ्याम् (viśālābhyām) | विशालाभिः (viśālābhiḥ) |
| Dative | विशालायै (viśālāyai) | विशालाभ्याम् (viśālābhyām) | विशालाभ्यः (viśālābhyaḥ) |
| Ablative | विशालायाः (viśālāyāḥ) | विशालाभ्याम् (viśālābhyām) | विशालाभ्यः (viśālābhyaḥ) |
| Genitive | विशालायाः (viśālāyāḥ) | विशालयोः (viśālayoḥ) | विशालानाम् (viśālānām) |
| Locative | विशालायाम् (viśālāyām) | विशालयोः (viśālayoḥ) | विशालासु (viśālāsu) |
| Feminine ī-stem declension of विशाल | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | विशाली (viśālī) | ||
| Gen. sg. | विशाल्याः (viśālyāḥ) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | विशाली (viśālī) | विशाल्यौ (viśālyau) | विशाल्यः (viśālyaḥ) |
| Vocative | विशालि (viśāli) | विशाल्यौ (viśālyau) | विशाल्यः (viśālyaḥ) |
| Accusative | विशालीम् (viśālīm) | विशाल्यौ (viśālyau) | विशालीः (viśālīḥ) |
| Instrumental | विशाल्या (viśālyā) | विशालीभ्याम् (viśālībhyām) | विशालीभिः (viśālībhiḥ) |
| Dative | विशाल्यै (viśālyai) | विशालीभ्याम् (viśālībhyām) | विशालीभ्यः (viśālībhyaḥ) |
| Ablative | विशाल्याः (viśālyāḥ) | विशालीभ्याम् (viśālībhyām) | विशालीभ्यः (viśālībhyaḥ) |
| Genitive | विशाल्याः (viśālyāḥ) | विशाल्योः (viśālyoḥ) | विशालीनाम् (viśālīnām) |
| Locative | विशाल्याम् (viśālyām) | विशाल्योः (viśālyoḥ) | विशालीषु (viśālīṣu) |
| Neuter a-stem declension of विशाल | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | विशालम् (viśālam) | ||
| Gen. sg. | विशालस्य (viśālasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | विशालम् (viśālam) | विशाले (viśāle) | विशालानि (viśālāni) |
| Vocative | विशाल (viśāla) | विशाले (viśāle) | विशालानि (viśālāni) |
| Accusative | विशालम् (viśālam) | विशाले (viśāle) | विशालानि (viśālāni) |
| Instrumental | विशालेन (viśālena) | विशालाभ्याम् (viśālābhyām) | विशालैः (viśālaiḥ) |
| Dative | विशालाय (viśālāya) | विशालाभ्याम् (viśālābhyām) | विशालेभ्यः (viśālebhyaḥ) |
| Ablative | विशालात् (viśālāt) | विशालाभ्याम् (viśālābhyām) | विशालेभ्यः (viśālebhyaḥ) |
| Genitive | विशालस्य (viśālasya) | विशालयोः (viśālayoḥ) | विशालानाम् (viśālānām) |
| Locative | विशाले (viśāle) | विशालयोः (viśālayoḥ) | विशालेषु (viśāleṣu) |
Noun
विशाल • (viśālá) m
- a kind of beast or bird or plant
- a particular षडह (ṣaḍ-aha)
- name of the father of तक्षक (takṣaka)
- name of an Asura
- name of a son of इक्ष्वाकु (ikṣvāku) (founder of the city विशाला (viśālā))
- name of a son of तृणबिन्दु (tṛṇabindu)
- name of a king of वैदिश (vaidiśa)
- name of a mountain
Declension
| Masculine a-stem declension of विशाल (viśālá) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | विशालः viśāláḥ | विशालौ viśālaú | विशालाः / विशालासः¹ viśālā́ḥ / viśālā́saḥ¹ |
| Vocative | विशाल víśāla | विशालौ víśālau | विशालाः / विशालासः¹ víśālāḥ / víśālāsaḥ¹ |
| Accusative | विशालम् viśālám | विशालौ viśālaú | विशालान् viśālā́n |
| Instrumental | विशालेन viśāléna | विशालाभ्याम् viśālā́bhyām | विशालैः / विशालेभिः¹ viśālaíḥ / viśālébhiḥ¹ |
| Dative | विशालाय viśālā́ya | विशालाभ्याम् viśālā́bhyām | विशालेभ्यः viśālébhyaḥ |
| Ablative | विशालात् viśālā́t | विशालाभ्याम् viśālā́bhyām | विशालेभ्यः viśālébhyaḥ |
| Genitive | विशालस्य viśālásya | विशालयोः viśāláyoḥ | विशालानाम् viśālā́nām |
| Locative | विशाले viśālé | विशालयोः viśāláyoḥ | विशालेषु viśāléṣu |
| Notes |
| ||
Noun
विशाल • (viśālá) n
- name of a place of pilgrimage
- (in the dual) (with विष्णोः (viṣṇoḥ)) name of two सामन् (sāman)
Declension
| Neuter a-stem declension of विशाल (viśālá) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | विशालम् viśālám | विशाले viśālé | विशालानि / विशाला¹ viśālā́ni / viśālā́¹ |
| Vocative | विशाल víśāla | विशाले víśāle | विशालानि / विशाला¹ víśālāni / víśālā¹ |
| Accusative | विशालम् viśālám | विशाले viśālé | विशालानि / विशाला¹ viśālā́ni / viśālā́¹ |
| Instrumental | विशालेन viśāléna | विशालाभ्याम् viśālā́bhyām | विशालैः / विशालेभिः¹ viśālaíḥ / viśālébhiḥ¹ |
| Dative | विशालाय viśālā́ya | विशालाभ्याम् viśālā́bhyām | विशालेभ्यः viśālébhyaḥ |
| Ablative | विशालात् viśālā́t | विशालाभ्याम् viśālā́bhyām | विशालेभ्यः viśālébhyaḥ |
| Genitive | विशालस्य viśālásya | विशालयोः viśāláyoḥ | विशालानाम् viśālā́nām |
| Locative | विशाले viśālé | विशालयोः viśāláyoḥ | विशालेषु viśāléṣu |
| Notes |
| ||
Descendants
- Bengali: বিশাল (bishal)
- → Hindi: विशाल (viśāl)
- → Telugu: విశాలము (viśālamu)
- → Thai: ไพศาล (pai-sǎan)
References
- Monier Williams (1899), “विशाल”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 0990.