मर्त

मर्त

See also: मरुत्, मूर्ति, मारुति, मुर्ती, मरति, and मारुत

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *mártas, from Proto-Indo-Iranian *mártas, from Proto-Indo-European *mór-tos, from *mer- (“to die”). Cognate with Avestan 𐬨𐬀𐬭𐬆𐬙𐬀‎ (marəta), Ancient Greek μορτός (mortós).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /mɐ́ɽ.t̪ɐ/
• (Classical) IPA^(key): /ˈmɐɽ.t̪ɐ/

Noun

मर्त • (márta) m

1. a mortal, man
   • RV 1.5.10

     मा नो मर्ता अभि द्रुहन्तनूनामिन्द्र गिर्वणः।
     ईशानो यवया वधम्॥

     mā no martā abhi druhantanūnāmindra girvaṇaḥ.
     īśāno yavayā vadham.

     O Indra, thou who lovest song, do not let any man hurt our bodies.
     Keep slaughter far from us for thou canst.

   Synonyms: पुरुष (púruṣa), मनुष्य (manuṣyá), नर (nára), मानव (mānavá), मानुष (mā́nuṣa, mānuṣá)

2. Earth, the mortal world

Declension

Masculine a-stem declension of मर्त (márta)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	मर्तः mártaḥ	मर्तौ mártau	मर्ताः / मर्तासः¹ mártāḥ / mártāsaḥ¹
Vocative	मर्त márta	मर्तौ mártau	मर्ताः / मर्तासः¹ mártāḥ / mártāsaḥ¹
Accusative	मर्तम् mártam	मर्तौ mártau	मर्तान् mártān
Instrumental	मर्तेन mártena	मर्ताभ्याम् mártābhyām	मर्तैः / मर्तेभिः¹ mártaiḥ / mártebhiḥ¹
Dative	मर्ताय mártāya	मर्ताभ्याम् mártābhyām	मर्तेभ्यः mártebhyaḥ
Ablative	मर्तात् mártāt	मर्ताभ्याम् mártābhyām	मर्तेभ्यः mártebhyaḥ
Genitive	मर्तस्य mártasya	मर्तयोः mártayoḥ	मर्तानाम् mártānām
Locative	मर्ते márte	मर्तयोः mártayoḥ	मर्तेषु márteṣu
Notes	¹Vedic