भृष्टि
Sanskrit
Etymology 1
From Proto-Indo-Aryan *bʰr̥ṣṭíṣ, from Proto-Indo-Iranian *bʰr̥štíš, from Proto-Indo-European *bʰr̥s-tí-s, from *bʰers- (“top, tip, point”). Cognate with Avestan 𐬬𐬊𐬎𐬭𐬎-𐬠𐬀𐬭𐬆𐬱𐬙- (vouru-barəšt-, “northwest side of the earth”), Latin fastīgium, Proto-Germanic *burstiz (whence English bristle).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /bʱr̩ʂ.ʈí/
- (Classical) IPA(key): /ˈbʱr̩ʂ.ʈi/
Noun
भृष्टि • (bhṛṣṭí) f
- spike, point, top, corner, edge (RV., AV., GṛS.)
- सहस्रभृष्टि (sahásra-bhṛṣṭi) — thousand-pointed
- क्षुरभृष्टि (kṣurá-bhṛṣṭi) — furnished with sharp angles
- deserted cottage or garden (L.)
Declension
| Feminine i-stem declension of भृष्टि (bhṛṣṭí) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | भृष्टिः bhṛṣṭíḥ | भृष्टी bhṛṣṭī́ | भृष्टयः bhṛṣṭáyaḥ |
| Vocative | भृष्टे bhṛ́ṣṭe | भृष्टी bhṛ́ṣṭī | भृष्टयः bhṛ́ṣṭayaḥ |
| Accusative | भृष्टिम् bhṛṣṭím | भृष्टी bhṛṣṭī́ | भृष्टीः bhṛṣṭī́ḥ |
| Instrumental | भृष्ट्या bhṛṣṭyā̀ | भृष्टिभ्याम् bhṛṣṭíbhyām | भृष्टिभिः bhṛṣṭíbhiḥ |
| Dative | भृष्टये / भृष्ट्ये¹ / भृष्ट्यै² bhṛṣṭáye / bhṛṣṭyè¹ / bhṛṣṭyaì² | भृष्टिभ्याम् bhṛṣṭíbhyām | भृष्टिभ्यः bhṛṣṭíbhyaḥ |
| Ablative | भृष्टेः / भृष्ट्याः² bhṛṣṭéḥ / bhṛṣṭyā̀ḥ² | भृष्टिभ्याम् bhṛṣṭíbhyām | भृष्टिभ्यः bhṛṣṭíbhyaḥ |
| Genitive | भृष्टेः / भृष्ट्याः² bhṛṣṭéḥ / bhṛṣṭyā̀ḥ² | भृष्ट्योः bhṛṣṭyóḥ | भृष्टीनाम् bhṛṣṭīnā́m |
| Locative | भृष्टौ / भृष्ट्याम्² bhṛṣṭaú / bhṛṣṭyā̀m² | भृष्ट्योः bhṛṣṭyóḥ | भृष्टिषु bhṛṣṭíṣu |
| Notes |
| ||
Etymology 2
From the root भ्रज्ज् (bhrajj, “to fry, roast”). Related to भृज्जति (bhṛjjáti).
Noun
भृष्टि • (bhṛṣṭí) f
- the act of frying or boiling or roasting (L.)
Declension
| Feminine i-stem declension of भृष्टि (bhṛṣṭí) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | भृष्टिः bhṛṣṭíḥ | भृष्टी bhṛṣṭī́ | भृष्टयः bhṛṣṭáyaḥ |
| Vocative | भृष्टे bhṛ́ṣṭe | भृष्टी bhṛ́ṣṭī | भृष्टयः bhṛ́ṣṭayaḥ |
| Accusative | भृष्टिम् bhṛṣṭím | भृष्टी bhṛṣṭī́ | भृष्टीः bhṛṣṭī́ḥ |
| Instrumental | भृष्ट्या bhṛṣṭyā̀ | भृष्टिभ्याम् bhṛṣṭíbhyām | भृष्टिभिः bhṛṣṭíbhiḥ |
| Dative | भृष्टये / भृष्ट्ये¹ / भृष्ट्यै² bhṛṣṭáye / bhṛṣṭyè¹ / bhṛṣṭyaì² | भृष्टिभ्याम् bhṛṣṭíbhyām | भृष्टिभ्यः bhṛṣṭíbhyaḥ |
| Ablative | भृष्टेः / भृष्ट्याः² bhṛṣṭéḥ / bhṛṣṭyā̀ḥ² | भृष्टिभ्याम् bhṛṣṭíbhyām | भृष्टिभ्यः bhṛṣṭíbhyaḥ |
| Genitive | भृष्टेः / भृष्ट्याः² bhṛṣṭéḥ / bhṛṣṭyā̀ḥ² | भृष्ट्योः bhṛṣṭyóḥ | भृष्टीनाम् bhṛṣṭīnā́m |
| Locative | भृष्टौ / भृष्ट्याम्² bhṛṣṭaú / bhṛṣṭyā̀m² | भृष्ट्योः bhṛṣṭyóḥ | भृष्टिषु bhṛṣṭíṣu |
| Notes |
| ||
References
- Monier Williams (1899), “भृष्टि”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 766.