प्रत्युष्ट
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- ᬧ᭄ᬭᬢ᭄ᬬᬸᬱ᭄ᬝ (Balinese script)
- প্ৰত্যুষ্ট (Assamese script)
- প্রত্যুষ্ট (Bengali script)
- 𑰢𑰿𑰨𑰝𑰿𑰧𑰲𑰬𑰿𑰘 (Bhaiksuki script)
- 𑀧𑁆𑀭𑀢𑁆𑀬𑀼𑀱𑁆𑀝 (Brahmi script)
- 𑌪𑍍𑌰𑌤𑍍𑌯𑍁𑌷𑍍𑌟 (Grantha script)
- પ્રત્યુષ્ટ (Gujarati script)
- ꦥꦿꦠꦾꦸꦰ꧀ꦛ (Javanese script)
- ប្រត្យុឞ្ដ (Khmer script)
- ಪ್ರತ್ಯುಷ್ಟ (Kannada script)
- ປ຺ຣຕ຺ຍຸຩ຺ຏ (Lao script)
- 𑘢𑘿𑘨𑘝𑘿𑘧𑘳𑘬𑘿𑘘 (Modi script)
- ပြတျုၑ္ဋ (Burmese script)
- 𑐥𑑂𑐬𑐟𑑂𑐫𑐸𑐲𑑂𑐚 (Newa script)
- ପ୍ରତ୍ଯୁଷ୍ଟ (Oriya script)
- ꢦ꣄ꢬꢡ꣄ꢫꢸꢰ꣄ꢜ (Saurashtra script)
- 𑆥𑇀𑆫𑆠𑇀𑆪𑆶𑆰𑇀𑆛 (Sharada script)
- 𑖢𑖿𑖨𑖝𑖿𑖧𑖲𑖬𑖿𑖘 (Siddham script)
- ప్రత్యుష్ట (Telugu script)
- ปฺรตฺยุษฺฏ (Thai script)
- པྲཏྱུཥྚ (Tibetan script)
- 𑒣𑓂𑒩𑒞𑓂𑒨𑒳𑒭𑓂𑒙 (Tirhuta script)
Etymology
प्रति (prati) + उष्ट (uṣṭa, “burnt”), from Proto-Indo-European *h₁us-tó-s.
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /pɾɐ́t̪.juʂ.ʈɐ/
- (Classical) IPA(key): /pɾɐt̪ˈjuʂ.ʈɐ/
Adjective
प्रत्युष्ट • (prátyuṣṭa)
- scorched, burnt
- c. 1200 BCE – 800 BCE, Śukla-Yajurveda (Vājasenayi Saṃhitā) 1.7:
- प्रत्युष्टꣳ रक्षः प्रत्युष्टा अरातयः ।
- pratyuṣṭaꣳ rakṣaḥ pratyuṣṭā arātayaḥ .
- The demon is scorched and the malignant beings are all scorched
- प्रत्युष्टꣳ रक्षः प्रत्युष्टा अरातयः ।
Declension
| Masculine a-stem declension of प्रत्युष्ट (prátyuṣṭa) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | प्रत्युष्टः prátyuṣṭaḥ | प्रत्युष्टौ prátyuṣṭau | प्रत्युष्टाः / प्रत्युष्टासः¹ prátyuṣṭāḥ / prátyuṣṭāsaḥ¹ |
| Vocative | प्रत्युष्ट prátyuṣṭa | प्रत्युष्टौ prátyuṣṭau | प्रत्युष्टाः / प्रत्युष्टासः¹ prátyuṣṭāḥ / prátyuṣṭāsaḥ¹ |
| Accusative | प्रत्युष्टम् prátyuṣṭam | प्रत्युष्टौ prátyuṣṭau | प्रत्युष्टान् prátyuṣṭān |
| Instrumental | प्रत्युष्टेन prátyuṣṭena | प्रत्युष्टाभ्याम् prátyuṣṭābhyām | प्रत्युष्टैः / प्रत्युष्टेभिः¹ prátyuṣṭaiḥ / prátyuṣṭebhiḥ¹ |
| Dative | प्रत्युष्टाय prátyuṣṭāya | प्रत्युष्टाभ्याम् prátyuṣṭābhyām | प्रत्युष्टेभ्यः prátyuṣṭebhyaḥ |
| Ablative | प्रत्युष्टात् prátyuṣṭāt | प्रत्युष्टाभ्याम् prátyuṣṭābhyām | प्रत्युष्टेभ्यः prátyuṣṭebhyaḥ |
| Genitive | प्रत्युष्टस्य prátyuṣṭasya | प्रत्युष्टयोः prátyuṣṭayoḥ | प्रत्युष्टानाम् prátyuṣṭānām |
| Locative | प्रत्युष्टे prátyuṣṭe | प्रत्युष्टयोः prátyuṣṭayoḥ | प्रत्युष्टेषु prátyuṣṭeṣu |
| Notes |
| ||
| Feminine ā-stem declension of प्रत्युष्टा (prátyuṣṭā) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | प्रत्युष्टा prátyuṣṭā | प्रत्युष्टे prátyuṣṭe | प्रत्युष्टाः prátyuṣṭāḥ |
| Vocative | प्रत्युष्टे prátyuṣṭe | प्रत्युष्टे prátyuṣṭe | प्रत्युष्टाः prátyuṣṭāḥ |
| Accusative | प्रत्युष्टाम् prátyuṣṭām | प्रत्युष्टे prátyuṣṭe | प्रत्युष्टाः prátyuṣṭāḥ |
| Instrumental | प्रत्युष्टया / प्रत्युष्टा¹ prátyuṣṭayā / prátyuṣṭā¹ | प्रत्युष्टाभ्याम् prátyuṣṭābhyām | प्रत्युष्टाभिः prátyuṣṭābhiḥ |
| Dative | प्रत्युष्टायै prátyuṣṭāyai | प्रत्युष्टाभ्याम् prátyuṣṭābhyām | प्रत्युष्टाभ्यः prátyuṣṭābhyaḥ |
| Ablative | प्रत्युष्टायाः prátyuṣṭāyāḥ | प्रत्युष्टाभ्याम् prátyuṣṭābhyām | प्रत्युष्टाभ्यः prátyuṣṭābhyaḥ |
| Genitive | प्रत्युष्टायाः prátyuṣṭāyāḥ | प्रत्युष्टयोः prátyuṣṭayoḥ | प्रत्युष्टानाम् prátyuṣṭānām |
| Locative | प्रत्युष्टायाम् prátyuṣṭāyām | प्रत्युष्टयोः prátyuṣṭayoḥ | प्रत्युष्टासु prátyuṣṭāsu |
| Notes |
| ||
| Neuter a-stem declension of प्रत्युष्ट (prátyuṣṭa) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | प्रत्युष्टम् prátyuṣṭam | प्रत्युष्टे prátyuṣṭe | प्रत्युष्टानि / प्रत्युष्टा¹ prátyuṣṭāni / prátyuṣṭā¹ |
| Vocative | प्रत्युष्ट prátyuṣṭa | प्रत्युष्टे prátyuṣṭe | प्रत्युष्टानि / प्रत्युष्टा¹ prátyuṣṭāni / prátyuṣṭā¹ |
| Accusative | प्रत्युष्टम् prátyuṣṭam | प्रत्युष्टे prátyuṣṭe | प्रत्युष्टानि / प्रत्युष्टा¹ prátyuṣṭāni / prátyuṣṭā¹ |
| Instrumental | प्रत्युष्टेन prátyuṣṭena | प्रत्युष्टाभ्याम् prátyuṣṭābhyām | प्रत्युष्टैः / प्रत्युष्टेभिः¹ prátyuṣṭaiḥ / prátyuṣṭebhiḥ¹ |
| Dative | प्रत्युष्टाय prátyuṣṭāya | प्रत्युष्टाभ्याम् prátyuṣṭābhyām | प्रत्युष्टेभ्यः prátyuṣṭebhyaḥ |
| Ablative | प्रत्युष्टात् prátyuṣṭāt | प्रत्युष्टाभ्याम् prátyuṣṭābhyām | प्रत्युष्टेभ्यः prátyuṣṭebhyaḥ |
| Genitive | प्रत्युष्टस्य prátyuṣṭasya | प्रत्युष्टयोः prátyuṣṭayoḥ | प्रत्युष्टानाम् prátyuṣṭānām |
| Locative | प्रत्युष्टे prátyuṣṭe | प्रत्युष्टयोः prátyuṣṭayoḥ | प्रत्युष्टेषु prátyuṣṭeṣu |
| Notes |
| ||
References
- Monier Williams (1899) , “प्रत्युष्ट”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 678.