नेम
Hindi
Etymology
From Sauraseni Prakrit 𑀡𑀺𑀅𑀫 (ṇiama), form Sanskrit नियम (niyamá). Doublet of नियम (niyam).
Pronunciation
- IPA(key): /neːm/
Noun
नेम • (nem) m
- rule, custom, rite (especially religious)
Declension
Declension of नेम | ||
---|---|---|
Singular | Plural | |
Direct | नेम (nem) | नेम (nem) |
Oblique | नेम (nem) | नेमों (nemõ) |
Vocative | नेम (nem) | नेमो (nemo) |
References
- McGregor, Ronald Stuart (1993), “नेम”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985), “niyamá (7250)”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press
Sanskrit
Etymology
From Proto-Indo-Aryan *náymas, from Proto-Indo-Iranian *náymas. Cognate with Avestan 𐬥𐬀𐬉𐬨𐬀 (naēma), Persian نیم (nēm).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /n̪ɐ́j.mɐ/
- (Classical) IPA(key): /ˈn̪eː.mɐ/
Adjective
नेम • (néma) (Vedic náima)
- half
- Synonyms: अर्ध (ardhá), सामि (sāmí)
Declension
Masculine a-stem declension of नेम | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | नेमः (nemaḥ) | ||
Gen. sg. | नेमस्य (nemasya) | ||
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | नेमः (nemaḥ) | नेमौ (nemau) | नेमाः (nemāḥ) |
Vocative | नेम (nema) | नेमौ (nemau) | नेमाः (nemāḥ) |
Accusative | नेमम् (nemam) | नेमौ (nemau) | नेमान् (nemān) |
Instrumental | नेमेन (nemena) | नेमाभ्याम् (nemābhyām) | नेमैः (nemaiḥ) |
Dative | नेमाय (nemāya) | नेमाभ्याम् (nemābhyām) | नेमेभ्यः (nemebhyaḥ) |
Ablative | नेमात् (nemāt) | नेमाभ्याम् (nemābhyām) | नेमेभ्यः (nemebhyaḥ) |
Genitive | नेमस्य (nemasya) | नेमयोः (nemayoḥ) | नेमानाम् (nemānām) |
Locative | नेमे (neme) | नेमयोः (nemayoḥ) | नेमेषु (nemeṣu) |
Feminine ā-stem declension of नेम | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | नेमा (nemā) | ||
Gen. sg. | नेमायाः (nemāyāḥ) | ||
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | नेमा (nemā) | नेमे (neme) | नेमाः (nemāḥ) |
Vocative | नेमे (neme) | नेमे (neme) | नेमाः (nemāḥ) |
Accusative | नेमाम् (nemām) | नेमे (neme) | नेमाः (nemāḥ) |
Instrumental | नेमया (nemayā) | नेमाभ्याम् (nemābhyām) | नेमाभिः (nemābhiḥ) |
Dative | नेमायै (nemāyai) | नेमाभ्याम् (nemābhyām) | नेमाभ्यः (nemābhyaḥ) |
Ablative | नेमायाः (nemāyāḥ) | नेमाभ्याम् (nemābhyām) | नेमाभ्यः (nemābhyaḥ) |
Genitive | नेमायाः (nemāyāḥ) | नेमयोः (nemayoḥ) | नेमानाम् (nemānām) |
Locative | नेमायाम् (nemāyām) | नेमयोः (nemayoḥ) | नेमासु (nemāsu) |
Neuter a-stem declension of नेम | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | नेमम् (nemam) | ||
Gen. sg. | नेमस्य (nemasya) | ||
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | नेमम् (nemam) | नेमे (neme) | नेमानि (nemāni) |
Vocative | नेम (nema) | नेमे (neme) | नेमानि (nemāni) |
Accusative | नेमम् (nemam) | नेमे (neme) | नेमानि (nemāni) |
Instrumental | नेमेन (nemena) | नेमाभ्याम् (nemābhyām) | नेमैः (nemaiḥ) |
Dative | नेमाय (nemāya) | नेमाभ्याम् (nemābhyām) | नेमेभ्यः (nemebhyaḥ) |
Ablative | नेमात् (nemāt) | नेमाभ्याम् (nemābhyām) | नेमेभ्यः (nemebhyaḥ) |
Genitive | नेमस्य (nemasya) | नेमयोः (nemayoḥ) | नेमानाम् (nemānām) |
Locative | नेमे (neme) | नेमयोः (nemayoḥ) | नेमेषु (nemeṣu) |
Derived terms
- नेमचन्द्र (nemacandra, “half moon”)