नीड

नीड

See also: नाडु, नड, and नाड़ी

Sanskrit

Alternative forms

• नीळ (nīḷá) – Vedic

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *niẓḍás, from Proto-Indo-Iranian *niždás, from Proto-Indo-European *nisdós (“nest”). The constituent parts are नि (ni, “down”) and √सद् (sad), a root related with lying, sitting or sinking. Cognates include Latin nīdus, Old Armenian նիստ (nist), Old Church Slavonic гнѣздо (gnězdo), English nest.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /n̪iː.ɖɐ́/
• (Classical) IPA^(key): /ˈn̪iː.ɖɐ/

Noun

नीड • (nīḍá) m or n (Vedic nīḷá)

1. a bird's nest
2. any place for settling down, resting-place, abode
3. the interior or seat of a carriage
4. place, spot

Declension

Masculine a-stem declension of नीड (nīḍá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	नीडः nīḍáḥ	नीडौ nīḍaú	नीडाः / नीडासः¹ nīḍā́ḥ / nīḍā́saḥ¹
Vocative	नीड nī́ḍa	नीडौ nī́ḍau	नीडाः / नीडासः¹ nī́ḍāḥ / nī́ḍāsaḥ¹
Accusative	नीडम् nīḍám	नीडौ nīḍaú	नीडान् nīḍā́n
Instrumental	नीडेन nīḍéna	नीडाभ्याम् nīḍā́bhyām	नीडैः / नीडेभिः¹ nīḍaíḥ / nīḍébhiḥ¹
Dative	नीडाय nīḍā́ya	नीडाभ्याम् nīḍā́bhyām	नीडेभ्यः nīḍébhyaḥ
Ablative	नीडात् nīḍā́t	नीडाभ्याम् nīḍā́bhyām	नीडेभ्यः nīḍébhyaḥ
Genitive	नीडस्य nīḍásya	नीडयोः nīḍáyoḥ	नीडानाम् nīḍā́nām
Locative	नीडे nīḍé	नीडयोः nīḍáyoḥ	नीडेषु nīḍéṣu
Notes	¹Vedic

Neuter a-stem declension of नीड (nīḍá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	नीडम् nīḍám	नीडे nīḍé	नीडानि / नीडा¹ nīḍā́ni / nīḍā́¹
Vocative	नीड nī́ḍa	नीडे nī́ḍe	नीडानि / नीडा¹ nī́ḍāni / nī́ḍā¹
Accusative	नीडम् nīḍám	नीडे nīḍé	नीडानि / नीडा¹ nīḍā́ni / nīḍā́¹
Instrumental	नीडेन nīḍéna	नीडाभ्याम् nīḍā́bhyām	नीडैः / नीडेभिः¹ nīḍaíḥ / nīḍébhiḥ¹
Dative	नीडाय nīḍā́ya	नीडाभ्याम् nīḍā́bhyām	नीडेभ्यः nīḍébhyaḥ
Ablative	नीडात् nīḍā́t	नीडाभ्याम् nīḍā́bhyām	नीडेभ्यः nīḍébhyaḥ
Genitive	नीडस्य nīḍásya	नीडयोः nīḍáyoḥ	नीडानाम् nīḍā́nām
Locative	नीडे nīḍé	नीडयोः nīḍáyoḥ	नीडेषु nīḍéṣu
Notes	¹Vedic

References

• Monier Williams (1899), “नीड”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 0565.