तुच्छ्य
Sanskrit
Etymology
From Proto-Indo-Aryan *tuśćyás, from Proto-Indo-Iranian *tusĉyás, from Proto-Indo-European *tus-sḱ-yós, from *tews- (“to be empty”). Cognate with Lithuanian tùščias (“empty”), Middle Persian [script needed] (twhyg /tuhīg/) (whence Persian تهی (tohi)).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /t̪ut.t͡ɕʰjɐ́/, [t̪ut̚.t͡ɕʰjɐ́]
- (Classical) IPA(key): /ˈt̪ut.t͡ɕʰjɐ/, [ˈt̪ut̚.t͡ɕʰjɐ]
Adjective
तुच्छ्य • (tucchyá) (pronounced tuścyá) (Vedic)
- empty, vain
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 5.42.10:
- य ओहते रक्षसो देववीतावचक्रेभिस्तं मरुतो नि यात ।
यो वः शमीं शशमानस्य निन्दात्तुच्छ्यान्कामान्करते सिष्विदानः ॥- ya ohate rakṣaso devavītāvacakrebhistaṃ maruto ni yāta .
yo vaḥ śamīṃ śaśamānasya nindāttucchyānkāmānkarate siṣvidānaḥ . - With wheelless chariots drive down him, O Maruts, who at the feasts of Gods regards the demons.
May he, though bathed in sweat, form empty wishes, who blames his sacred rite who toils to serve you.
- ya ohate rakṣaso devavītāvacakrebhistaṃ maruto ni yāta .
- य ओहते रक्षसो देववीतावचक्रेभिस्तं मरुतो नि यात ।
Declension
| Masculine a-stem declension of तुच्छ्य (tucchyá) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | तुच्छ्यः tucchyáḥ | तुच्छ्यौ tucchyaú | तुच्छ्याः / तुच्छ्यासः¹ tucchyā́ḥ / tucchyā́saḥ¹ |
| Vocative | तुच्छ्य túcchya | तुच्छ्यौ túcchyau | तुच्छ्याः / तुच्छ्यासः¹ túcchyāḥ / túcchyāsaḥ¹ |
| Accusative | तुच्छ्यम् tucchyám | तुच्छ्यौ tucchyaú | तुच्छ्यान् tucchyā́n |
| Instrumental | तुच्छ्येन tucchyéna | तुच्छ्याभ्याम् tucchyā́bhyām | तुच्छ्यैः / तुच्छ्येभिः¹ tucchyaíḥ / tucchyébhiḥ¹ |
| Dative | तुच्छ्याय tucchyā́ya | तुच्छ्याभ्याम् tucchyā́bhyām | तुच्छ्येभ्यः tucchyébhyaḥ |
| Ablative | तुच्छ्यात् tucchyā́t | तुच्छ्याभ्याम् tucchyā́bhyām | तुच्छ्येभ्यः tucchyébhyaḥ |
| Genitive | तुच्छ्यस्य tucchyásya | तुच्छ्ययोः tucchyáyoḥ | तुच्छ्यानाम् tucchyā́nām |
| Locative | तुच्छ्ये tucchyé | तुच्छ्ययोः tucchyáyoḥ | तुच्छ्येषु tucchyéṣu |
| Notes |
| ||
| Feminine ā-stem declension of तुच्छ्या (tucchyā́) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | तुच्छ्या tucchyā́ | तुच्छ्ये tucchyé | तुच्छ्याः tucchyā́ḥ |
| Vocative | तुच्छ्ये túcchye | तुच्छ्ये túcchye | तुच्छ्याः túcchyāḥ |
| Accusative | तुच्छ्याम् tucchyā́m | तुच्छ्ये tucchyé | तुच्छ्याः tucchyā́ḥ |
| Instrumental | तुच्छ्यया / तुच्छ्या¹ tucchyáyā / tucchyā́¹ | तुच्छ्याभ्याम् tucchyā́bhyām | तुच्छ्याभिः tucchyā́bhiḥ |
| Dative | तुच्छ्यायै tucchyā́yai | तुच्छ्याभ्याम् tucchyā́bhyām | तुच्छ्याभ्यः tucchyā́bhyaḥ |
| Ablative | तुच्छ्यायाः tucchyā́yāḥ | तुच्छ्याभ्याम् tucchyā́bhyām | तुच्छ्याभ्यः tucchyā́bhyaḥ |
| Genitive | तुच्छ्यायाः tucchyā́yāḥ | तुच्छ्ययोः tucchyáyoḥ | तुच्छ्यानाम् tucchyā́nām |
| Locative | तुच्छ्यायाम् tucchyā́yām | तुच्छ्ययोः tucchyáyoḥ | तुच्छ्यासु tucchyā́su |
| Notes |
| ||
| Neuter a-stem declension of तुच्छ्य (tucchyá) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | तुच्छ्यम् tucchyám | तुच्छ्ये tucchyé | तुच्छ्यानि / तुच्छ्या¹ tucchyā́ni / tucchyā́¹ |
| Vocative | तुच्छ्य túcchya | तुच्छ्ये túcchye | तुच्छ्यानि / तुच्छ्या¹ túcchyāni / túcchyā¹ |
| Accusative | तुच्छ्यम् tucchyám | तुच्छ्ये tucchyé | तुच्छ्यानि / तुच्छ्या¹ tucchyā́ni / tucchyā́¹ |
| Instrumental | तुच्छ्येन tucchyéna | तुच्छ्याभ्याम् tucchyā́bhyām | तुच्छ्यैः / तुच्छ्येभिः¹ tucchyaíḥ / tucchyébhiḥ¹ |
| Dative | तुच्छ्याय tucchyā́ya | तुच्छ्याभ्याम् tucchyā́bhyām | तुच्छ्येभ्यः tucchyébhyaḥ |
| Ablative | तुच्छ्यात् tucchyā́t | तुच्छ्याभ्याम् tucchyā́bhyām | तुच्छ्येभ्यः tucchyébhyaḥ |
| Genitive | तुच्छ्यस्य tucchyásya | तुच्छ्ययोः tucchyáyoḥ | तुच्छ्यानाम् tucchyā́nām |
| Locative | तुच्छ्ये tucchyé | तुच्छ्ययोः tucchyáyoḥ | तुच्छ्येषु tucchyéṣu |
| Notes |
| ||