请输入您要查询的单词:

 

单词 चतुर्थ
释义

चतुर्थ

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit चतुर्थ (caturtha).

Pronunciation

  • (Delhi Hindi) IPA(key): /t͡ʃə.t̪ʊɾt̪ʰ/

Adjective

चतुर्थ (caturth) (indeclinable)

  1. (literary) fourth
    Synonym: चौथा (cauthā)

Sanskrit

Alternative scripts

Etymology

From Proto-Indo-European *kʷetwr̥-th₂ó-s (fourth) from *kʷetwóres (four). Cognate with Ancient Greek τέτᾰρτος (tétartos), Proto-Germanic *fedurþô (whence English fourth), Latin quārtus, Old East Slavic четвьртъ (četvĭrtŭ).

Pronunciation

  • (Vedic) IPA(key): /t͡ɕɐ.tuɾ.tʰɐ́/
  • (Classical) IPA(key): /t͡ɕɐˈt̪uɾ.t̪ʰɐ/

Adjective

चतुर्थ (caturthá)

  1. fourth
    • c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda 15.13:
      तद्यस्यैवं विद्वान् व्रात्यश्चतुर्थीं रात्रिमतिथिर्गृहे वसति । ये पुण्यानां पुण्या लोकास्तान् एव तेनाव रुन्धे ॥
      tadyasyaivaṃ vidvān vrātyaścaturthīṃ rātrimatithirgṛhe vasati . ye puṇyānāṃ puṇyā lokāstān eva tenāva rundhe .
      He in whose house the wise Vrātya abides on the fourth night secures for himself thereby the holy realms of the Holy.

Declension

Masculine a-stem declension of चतुर्थ (caturthá)
SingularDualPlural
Nominativeचतुर्थः
caturtháḥ
चतुर्थौ
caturthaú
चतुर्थाः / चतुर्थासः¹
caturthā́ḥ / caturthā́saḥ¹
Vocativeचतुर्थ
cáturtha
चतुर्थौ
cáturthau
चतुर्थाः / चतुर्थासः¹
cáturthāḥ / cáturthāsaḥ¹
Accusativeचतुर्थम्
caturthám
चतुर्थौ
caturthaú
चतुर्थान्
caturthā́n
Instrumentalचतुर्थेन
caturthéna
चतुर्थाभ्याम्
caturthā́bhyām
चतुर्थैः / चतुर्थेभिः¹
caturthaíḥ / caturthébhiḥ¹
Dativeचतुर्थाय
caturthā́ya
चतुर्थाभ्याम्
caturthā́bhyām
चतुर्थेभ्यः
caturthébhyaḥ
Ablativeचतुर्थात्
caturthā́t
चतुर्थाभ्याम्
caturthā́bhyām
चतुर्थेभ्यः
caturthébhyaḥ
Genitiveचतुर्थस्य
caturthásya
चतुर्थयोः
caturtháyoḥ
चतुर्थानाम्
caturthā́nām
Locativeचतुर्थे
caturthé
चतुर्थयोः
caturtháyoḥ
चतुर्थेषु
caturthéṣu
Notes
  • ¹Vedic
Feminine ī-stem declension of चतुर्थी (caturthī́)
SingularDualPlural
Nominativeचतुर्थी
caturthī́
चतुर्थ्यौ / चतुर्थी¹
caturthyaù / caturthī́¹
चतुर्थ्यः / चतुर्थीः¹
caturthyàḥ / caturthī́ḥ¹
Vocativeचतुर्थि
cáturthi
चतुर्थ्यौ / चतुर्थी¹
cáturthyau / caturthī́¹
चतुर्थ्यः / चतुर्थीः¹
cáturthyaḥ / cáturthīḥ¹
Accusativeचतुर्थीम्
caturthī́m
चतुर्थ्यौ / चतुर्थी¹
caturthyaù / caturthī́¹
चतुर्थीः
caturthī́ḥ
Instrumentalचतुर्थ्या
caturthyā̀
चतुर्थीभ्याम्
caturthī́bhyām
चतुर्थीभिः
caturthī́bhiḥ
Dativeचतुर्थ्यै
caturthyaì
चतुर्थीभ्याम्
caturthī́bhyām
चतुर्थीभ्यः
caturthī́bhyaḥ
Ablativeचतुर्थ्याः
caturthyā̀ḥ
चतुर्थीभ्याम्
caturthī́bhyām
चतुर्थीभ्यः
caturthī́bhyaḥ
Genitiveचतुर्थ्याः
caturthyā̀ḥ
चतुर्थ्योः
caturthyòḥ
चतुर्थीनाम्
caturthī́nām
Locativeचतुर्थ्याम्
caturthyā̀m
चतुर्थ्योः
caturthyòḥ
चतुर्थीषु
caturthī́ṣu
Notes
  • ¹Vedic
Neuter a-stem declension of चतुर्थ (caturthá)
SingularDualPlural
Nominativeचतुर्थम्
caturthám
चतुर्थे
caturthé
चतुर्थानि / चतुर्था¹
caturthā́ni / caturthā́¹
Vocativeचतुर्थ
cáturtha
चतुर्थे
cáturthe
चतुर्थानि / चतुर्था¹
cáturthāni / cáturthā¹
Accusativeचतुर्थम्
caturthám
चतुर्थे
caturthé
चतुर्थानि / चतुर्था¹
caturthā́ni / caturthā́¹
Instrumentalचतुर्थेन
caturthéna
चतुर्थाभ्याम्
caturthā́bhyām
चतुर्थैः / चतुर्थेभिः¹
caturthaíḥ / caturthébhiḥ¹
Dativeचतुर्थाय
caturthā́ya
चतुर्थाभ्याम्
caturthā́bhyām
चतुर्थेभ्यः
caturthébhyaḥ
Ablativeचतुर्थात्
caturthā́t
चतुर्थाभ्याम्
caturthā́bhyām
चतुर्थेभ्यः
caturthébhyaḥ
Genitiveचतुर्थस्य
caturthásya
चतुर्थयोः
caturtháyoḥ
चतुर्थानाम्
caturthā́nām
Locativeचतुर्थे
caturthé
चतुर्थयोः
caturtháyoḥ
चतुर्थेषु
caturthéṣu
Notes
  • ¹Vedic

Descendants

  • Ashokan Prakrit: *𑀘𑀢𑀼𑀭𑁆𑀣 (*caturtha)
    • Niya Prakrit: 𐨕𐨟𐨂𐨪𐨿𐨠 (caturtha)
  • Ashokan Prakrit: *𑀘𑀢𑀼𑀢𑁆𑀣 (*catuttha)
    • Ardhamagadhi Prakrit: 𑀘𑀉𑀢𑁆𑀣 (caüttha)
    • Magadhi Prakrit: 𑀘𑀤𑀼𑀢𑁆𑀣 (caduttha)
    • Maharastri Prakrit: 𑀘𑁄𑀢𑁆𑀣 (cottha), 𑀘𑀉𑀢𑁆𑀣 (caüttha) (see there for further descendants)
    • Paisaci Prakrit:
      • Old Punjabi: ਚਉਥਾ (cauthā)
        • Punjabi: cauthā
          Gurmukhi: ਚੌਥਾ
          Shahmukhi: چَوتھا
    • Sauraseni Prakrit: 𑀘𑀤𑀼𑀢𑁆𑀣 (caduttha) (see there for further descendants)
  • Ashokan Prakrit: *𑀘𑀢𑀼𑀝𑁆𑀞 (*catuṭṭha)
    • Ardhamagadhi Prakrit: 𑀘𑀉𑀝𑁆𑀞 (caüṭṭha)
    • Gandhari: 𐨕𐨡𐨂𐨳 (caduṭ́ha)
    • Sauraseni Prakrit: 𑀘𑀤𑀼𑀝𑁆𑀞 (caduṭṭha)
  • Pali: catuttha
    • Burmese: စတုတ္ထ (ca.tuthta.)
  • Assamese: চতুৰ্থ (soturtho)
  • Hindi: चतुर्थ (caturth)
  • Kannada: ಚತುರ್ಥ (caturtha)

Further reading

  • Apte, Vaman Shivram (1890), चतुर्थ”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan
  • Monier Williams (1899), चतुर्थ”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 385.
  • Turner, Ralph Lilley (1969–1985), caturthá”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 249
随便看

 

国际大辞典收录了7408809条英语、德语、日语等多语种在线翻译词条,基本涵盖了全部常用单词及词组的翻译及用法,是外语学习的有利工具。

 

Copyright © 2004-2023 idict.net All Rights Reserved
京ICP备2021023879号 更新时间:2024/8/1 21:48:48