कार्य
See also: क्रिया, क्रय, किराया, and कोरिया
Hindi
Etymology
Borrowed from Sanskrit कार्य (kārya). Doublet of काज (kāj).
Pronunciation
- (Delhi Hindi) IPA(key): /kɑːɾ.jᵊ/, [käːɾ.jᵊ]
Noun
कार्य • (kārya) m (Urdu spelling کاریہ)
- work, task
- हमारा कार्य आज से शुरू होगा।
- hamārā kāry āj se śurū hogā.
- Our work will start from today.
- action, operation
- business
- profession, job
- labor
Declension
Declension of कार्य (masc cons-stem)
singular | plural | |
---|---|---|
direct | कार्य kārya | कार्य kārya |
oblique | कार्य kārya | कार्यों kāryõ |
vocative | कार्य kārya | कार्यो kāryo |
References
- Platts, John T. (1884), “कार्य”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co.
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- ᬓᬵᬃᬬ (Balinese script)
- কাৰ্য (Assamese script)
- কার্য (Bengali script)
- 𑰎𑰯𑰨𑰿𑰧 (Bhaiksuki script)
- 𑀓𑀸𑀭𑁆𑀬 (Brahmi script)
- 𑌕𑌾𑌰𑍍𑌯 (Grantha script)
- કાર્ય (Gujarati script)
- ਕਾਰੑਯ (Gurmukhi script)
- ꦏꦴꦫꦾ (Javanese script)
- កាយ៌ or ការ្យ (Khmer script)
- ಕಾರ್ಯ (Kannada script)
- ກາຣ຺ຍ (Lao script)
- കാര്യ (Malayalam script)
- 𑘎𑘰𑘨𑘿𑘧 (Modi script)
- ᢉᠠᢗᠷᠶᠠ (Mongolian script)
- ᡬᠠ᠊ᠠᡵᠶᠠ (Manchu script)
- ကာရျ (Burmese script)
- 𑦮𑧑𑧈𑧠𑧇 (Nandinagari script)
- 𑐎𑐵𑐬𑑂𑐫 (Newa script)
- କାର୍ଯ (Oriya script)
- ꢒꢵꢬ꣄ꢫ (Saurashtra script)
- 𑆑𑆳𑆫𑇀𑆪 (Sharada script)
- 𑖎𑖯𑖨𑖿𑖧 (Siddham script)
- කාර්ය (Sinhalese script)
- కార్య (Telugu script)
- การฺย (Thai script)
- ཀཱ་རྱ (Tibetan script)
- 𑒏𑒰𑒩𑓂𑒨 (Tirhuta script)
Etymology
From Proto-Indo-Iranian *kā́ryas (“to be done”), from Proto-Indo-European *kʷór-yo-s, from the root *kʷer- (“to do, make”). Cognate with Avestan 𐬐𐬀𐬌𐬭𐬌𐬌𐬀 (kairiia, “(that which is) to be done”).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /kɑː.ɾí.jɐ/
- (Classical) IPA(key): /ˈkɑːɾ.jɐ/
Participle
कार्य • (kāryà) (metrical Vedic kāríya)
- future passive participle of कृ (kṛ); to be made or done, to be prepared
- c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda 3.24.5:
- शतहस्त समाहर सहस्रहस्त सं किर ।
कृतस्य कार्यस्य चेह स्फातिं समावह ॥- śatahasta samāhara sahasrahasta saṃ kira .
kṛtasya kāryasya ceha sphātiṃ samāvaha . - O Hundred-handed, gather up. O Thousand-handed, pour thou forth.
Bring hither the growth of the corn prepared and yet to be prepared.
- śatahasta samāhara sahasrahasta saṃ kira .
- शतहस्त समाहर सहस्रहस्त सं किर ।
Adjective
कार्य • (kāryà) (metrical Vedic kāríya)
- fit to be done, proper, right
Declension
Masculine a-stem declension of कार्य (kāryà) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कार्यः kāryàḥ | कार्यौ kāryaù | कार्याः / कार्यासः¹ kāryā̀ḥ / kāryā̀saḥ¹ |
Vocative | कार्य kā́rya | कार्यौ kā́ryau | कार्याः / कार्यासः¹ kā́ryāḥ / kā́ryāsaḥ¹ |
Accusative | कार्यम् kāryàm | कार्यौ kāryaù | कार्यान् kāryā̀n |
Instrumental | कार्येण kāryèṇa | कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām | कार्यैः / कार्येभिः¹ kāryaìḥ / kāryèbhiḥ¹ |
Dative | कार्याय kāryā̀ya | कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām | कार्येभ्यः kāryèbhyaḥ |
Ablative | कार्यात् kāryā̀t | कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām | कार्येभ्यः kāryèbhyaḥ |
Genitive | कार्यस्य kāryàsya | कार्ययोः kāryàyoḥ | कार्याणाम् kāryā̀ṇām |
Locative | कार्ये kāryè | कार्ययोः kāryàyoḥ | कार्येषु kāryèṣu |
Notes |
|
Feminine ā-stem declension of कार्या (kāryā̀) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कार्या kāryā̀ | कार्ये kāryè | कार्याः kāryā̀ḥ |
Vocative | कार्ये kā́rye | कार्ये kā́rye | कार्याः kā́ryāḥ |
Accusative | कार्याम् kāryā̀m | कार्ये kāryè | कार्याः kāryā̀ḥ |
Instrumental | कार्यया / कार्या¹ kāryàyā / kāryā̀¹ | कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām | कार्याभिः kāryā̀bhiḥ |
Dative | कार्यायै kāryā̀yai | कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām | कार्याभ्यः kāryā̀bhyaḥ |
Ablative | कार्यायाः kāryā̀yāḥ | कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām | कार्याभ्यः kāryā̀bhyaḥ |
Genitive | कार्यायाः kāryā̀yāḥ | कार्ययोः kāryàyoḥ | कार्याणाम् kāryā̀ṇām |
Locative | कार्यायाम् kāryā̀yām | कार्ययोः kāryàyoḥ | कार्यासु kāryā̀su |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of कार्य (kāryà) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कार्यम् kāryàm | कार्ये kāryè | कार्याणि / कार्या¹ kāryā̀ṇi / kāryā̀¹ |
Vocative | कार्य kā́rya | कार्ये kā́rye | कार्याणि / कार्या¹ kā́ryāṇi / kā́ryā¹ |
Accusative | कार्यम् kāryàm | कार्ये kāryè | कार्याणि / कार्या¹ kāryā̀ṇi / kāryā̀¹ |
Instrumental | कार्येण kāryèṇa | कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām | कार्यैः / कार्येभिः¹ kāryaìḥ / kāryèbhiḥ¹ |
Dative | कार्याय kāryā̀ya | कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām | कार्येभ्यः kāryèbhyaḥ |
Ablative | कार्यात् kāryā̀t | कार्याभ्याम् kāryā̀bhyām | कार्येभ्यः kāryèbhyaḥ |
Genitive | कार्यस्य kāryàsya | कार्ययोः kāryàyoḥ | कार्याणाम् kāryā̀ṇām |
Locative | कार्ये kāryè | कार्ययोः kāryàyoḥ | कार्येषु kāryèṣu |
Notes |
|
Noun
कार्य • (kāryá) n
- function, act, deed
- work, business, enterprise
- end, aim, result, effect
- any work or business to be done
Declension
Neuter a-stem declension of कार्य (kāryá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | कार्यम् kāryám | कार्ये kāryé | कार्याणि / कार्या¹ kāryā́ṇi / kāryā́¹ |
Vocative | कार्य kā́rya | कार्ये kā́rye | कार्याणि / कार्या¹ kā́ryāṇi / kā́ryā¹ |
Accusative | कार्यम् kāryám | कार्ये kāryé | कार्याणि / कार्या¹ kāryā́ṇi / kāryā́¹ |
Instrumental | कार्येण kāryéṇa | कार्याभ्याम् kāryā́bhyām | कार्यैः / कार्येभिः¹ kāryaíḥ / kāryébhiḥ¹ |
Dative | कार्याय kāryā́ya | कार्याभ्याम् kāryā́bhyām | कार्येभ्यः kāryébhyaḥ |
Ablative | कार्यात् kāryā́t | कार्याभ्याम् kāryā́bhyām | कार्येभ्यः kāryébhyaḥ |
Genitive | कार्यस्य kāryásya | कार्ययोः kāryáyoḥ | कार्याणाम् kāryā́ṇām |
Locative | कार्ये kāryé | कार्ययोः kāryáyoḥ | कार्येषु kāryéṣu |
Notes |
|
Descendants
- Gandhari: 𐨐𐨪𐨁𐨩 (kariya)
- Pali: kāriya
- Prakrit: 𑀓𑀚𑁆𑀚 (kajja)
- Magadhi Prakrit:
- Bengali: কাজ (kaj)
- Early Assamese: কায (kajo)
- Assamese: কাজ (kaz)
- Maharastri Prakrit:
- Old Marathi: काज (kāja)
- Sauraseni Prakrit:
- Gujarati: કાજ (kāj)
- Hindi: काज (kāj)
- Magadhi Prakrit:
Borrowed terms
- Balinese: ᬓᬭ᭄ᬬ (karya)
- Classical Malay:
- Malay: kerja
- Indonesian: kerja
- → As: kerja
- → Javanese: ꦏꦼꦂꦗ (kerja)
- Indonesian: kerja
- Malay: kerja
- Hindi: कार्य (kārya)
- Javanese: ꦏꦂꦪ (karya)
- Kannada: ಕಾರ್ಯ (kārya)
- Malay: karya
- Indonesian: karya
- Tamil: காரியம் (kāriyam)
Further reading
- Monier Williams (1899), “कार्य”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 276.