ऋजु

ऋजु

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *Hr̥źúṣ, from Proto-Indo-Iranian *Hr̥ĵúš, from Proto-Indo-European *h₃r̥ǵús, from *h₃reǵ- (“straight, right, just”). Cognate with Avestan 𐬆𐬭𐬆𐬰𐬎‎ (ərəzu), Ancient Greek ὀρεκτός (orektós), Latin rēctus, English right.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /r̩.d͡ʑú/
• (Classical) IPA^(key): /ˈr̩.d͡ʑu/

Adjective

ऋजु • (ṛjú)

1. straight, upright, tending in a straight direction
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda
2. frank, honest, sincere
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda
   • c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda
   • c. 400 BCE, Mahābhārata

Declension

Masculine u-stem declension of ऋजु (ṛjú)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	ऋजुः ṛjúḥ	ऋजू ṛjū́	ऋजवः ṛjávaḥ
Vocative	ऋजो ṛ́jo	ऋजू ṛ́jū	ऋजवः ṛ́javaḥ
Accusative	ऋजुम् ṛjúm	ऋजू ṛjū́	ऋजून् ṛjū́n
Instrumental	ऋजुना / ऋज्वा¹ ṛjúnā / ṛjvā̀¹	ऋजुभ्याम् ṛjúbhyām	ऋजुभिः ṛjúbhiḥ
Dative	ऋजवे / ऋज्वे² ṛjáve / ṛjvè²	ऋजुभ्याम् ṛjúbhyām	ऋजुभ्यः ṛjúbhyaḥ
Ablative	ऋजोः / ऋज्वः² ṛjóḥ / ṛjvàḥ²	ऋजुभ्याम् ṛjúbhyām	ऋजुभ्यः ṛjúbhyaḥ
Genitive	ऋजोः / ऋज्वः² ṛjóḥ / ṛjvàḥ²	ऋज्वोः ṛjvóḥ	ऋजूनाम् ṛjūnā́m
Locative	ऋजौ ṛjaú	ऋज्वोः ṛjvóḥ	ऋजुषु ṛjúṣu
Notes	¹Vedic ²Less common

Feminine ī-stem declension of ऋज्वी (ṛjvī)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	ऋज्वी ṛjvī	ऋज्व्यौ / ऋज्वी¹ ṛjvyau / ṛjvī¹	ऋज्व्यः / ऋज्वीः¹ ṛjvyaḥ / ṛjvīḥ¹
Vocative	ऋज्वि ṛjvi	ऋज्व्यौ / ऋज्वी¹ ṛjvyau / ṛjvī¹	ऋज्व्यः / ऋज्वीः¹ ṛjvyaḥ / ṛjvīḥ¹
Accusative	ऋज्वीम् ṛjvīm	ऋज्व्यौ / ऋज्वी¹ ṛjvyau / ṛjvī¹	ऋज्वीः ṛjvīḥ
Instrumental	ऋज्व्या ṛjvyā	ऋज्वीभ्याम् ṛjvībhyām	ऋज्वीभिः ṛjvībhiḥ
Dative	ऋज्व्यै ṛjvyai	ऋज्वीभ्याम् ṛjvībhyām	ऋज्वीभ्यः ṛjvībhyaḥ
Ablative	ऋज्व्याः ṛjvyāḥ	ऋज्वीभ्याम् ṛjvībhyām	ऋज्वीभ्यः ṛjvībhyaḥ
Genitive	ऋज्व्याः ṛjvyāḥ	ऋज्व्योः ṛjvyoḥ	ऋज्वीनाम् ṛjvīnām
Locative	ऋज्व्याम् ṛjvyām	ऋज्व्योः ṛjvyoḥ	ऋज्वीषु ṛjvīṣu
Notes	¹Vedic

Neuter u-stem declension of ऋजु (ṛjú)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	ऋजु ṛjú	ऋजुनी ṛjúnī	ऋजू / ऋजु / ऋजूनि¹ ṛjū́ / ṛjú / ṛjū́ni¹
Vocative	ऋजु / ऋजो ṛjú / ṛ́jo	ऋजुनी ṛ́junī	ऋजू / ऋजु / ऋजूनि¹ ṛ́jū / ṛjú / ṛ́jūni¹
Accusative	ऋजु ṛjú	ऋजुनी ṛjúnī	ऋजू / ऋजु / ऋजूनि¹ ṛjū́ / ṛjú / ṛjū́ni¹
Instrumental	ऋजुना / ऋज्वा² ṛjúnā / ṛjvā̀²	ऋजुभ्याम् ṛjúbhyām	ऋजुभिः ṛjúbhiḥ
Dative	ऋजवे / ऋज्वे³ ṛjáve / ṛjvè³	ऋजुभ्याम् ṛjúbhyām	ऋजुभ्यः ṛjúbhyaḥ
Ablative	ऋजोः / ऋजुनः¹ / ऋज्वः³ ṛjóḥ / ṛjúnaḥ¹ / ṛjvàḥ³	ऋजुभ्याम् ṛjúbhyām	ऋजुभ्यः ṛjúbhyaḥ
Genitive	ऋजोः / ऋजुनः¹ / ऋज्वः³ ṛjóḥ / ṛjúnaḥ¹ / ṛjvàḥ³	ऋजुनोः ṛjúnoḥ	ऋजूनाम् ṛjūnā́m
Locative	ऋजुनि¹ ṛjúni¹	ऋजुनोः ṛjúnoḥ	ऋजुषु ṛjúṣu
Notes	¹Later Sanskrit ²Vedic ³Less common

Adverb

ऋजु • (ṛjú)

1. correctly, in a straight manner
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda
   • c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda

Descendants

• Maharastri Prakrit: 𑀉𑀚𑀼 (uju)
  • Old Marathi: उजु (uju)
    • Marathi: उजवे (uj̈ve)
  • Konkani: उजवें (uzvễ)
• Pali: uju
• Sauraseni Prakrit: 𑀅𑀁𑀚𑀼 (aṃju)
  • Hindi: अंजु (añju)