उम्लनु
Nepali
Etymology
Compare Marathi उमळणे (umaḷṇe)[1].
Pronunciation
- IPA(key): [umlʌnu]
- Phonetic Devanagari: उम्लनु
Verb
उम्लनु • (umlanu) (intransitive)
- to boil, simmer
- to bubble, ferment
- to become insolent, conceited
Conjugation
Conjugation of उम्लिनु [umlinu]
| Information | ||||
|---|---|---|---|---|
| Stem | उम्लि- [umli-] | |||
| Conjugation type | 2nd conjugation: vowel-ending stem, regular. | |||
| Derivatives | ||||
| Causative | उमाल्नु [umälnu] | |||
| Non-finite forms | ||||
| Infinitives | उम्लिनु [umlinu] उम्लिन [umlinʌ] | |||
| Participles | Affirmative (+) | Negative (–) | ||
| Conjunctive | उम्लिएर [umlieɾʌ] उम्लिई [umlii] उम्लिईकन [umliikʌnʌ] | नउम्लिएर [nʌ ͜ umlieɾʌ] नउम्लिई [nʌ ͜ umlii] नउम्लिईकन [nʌ ͜ umliikʌnʌ] | ||
| 1st Perfect | m. sing. | उम्लिएको [umlieko] | नउम्लिएको [nʌ ͜ umlieko] | |
| f. sing. | उम्लिएकी [umlieki] | नउम्लिएकी [nʌ ͜ umlieki] | ||
| pl. | उम्लिएका [umliekä] | नउम्लिएका [nʌ ͜ umliekä] | ||
| high-resp. | उम्लिनुभएको [umlinu ͜ bʱʌeko] | नउम्लिनुभएको [nʌ ͜ umlinu ͜ bʱʌeko] | ||
| 2nd Perfect | normal | उम्लिए [umlie] | नउम्लिए [nʌ ͜ umlie] | |
| high-resp. | उम्लिनुभए [umlinu ͜ bʱʌe] | नउम्लिनुभए [nʌ ͜ umlinu ͜ bʱʌe] | ||
| Imperfect | normal | उम्लिदा [umlid̪ä] उम्लिदै [umlid̪ʌi̯] उम्लिदो [umlid̪o] | नउम्लिदा [nʌ ͜ umlid̪ä] नउम्लिदै [nʌ ͜ umlid̪ʌi̯] नउम्लिदो [nʌ ͜ umlid̪o] | |
| high-resp. | उम्लिनुहुँदा [umlinuɦũd̪ä] उम्लिनुहुँदै [umlinuɦũd̪ʌi̯] उम्लिनुहुँदो [umlinuɦũd̪o] | नउम्लिनुहुँदा [nʌ ͜ umlinuɦũd̪ä] नउम्लिनुहुँदै [nʌ ͜ umlinuɦũd̪ʌi̯] नउम्लिनुहुँदो [nʌ ͜ umlinuɦũd̪o] | ||
| Infinitival | normal | उम्लिने [umline] | नउम्लिने [nʌ ͜ umline] | |
| high-resp. | उम्लिनुहुने [umlinuɦune] | नउम्लिनुहुने [nʌ ͜ umlinuɦune] | ||
| Absolutive | उम्लिइ [umlii] | |||
| Finite forms of उम्लिनु [umlinu] | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Person | 1st | 2nd | 3rd | 2nd & 3rd | |||||||||||
| Pronoun | म SING. | हामी PL. | तँ LOW-RESP. SING. | तिमी MID-RESP. | ऊ LOW-RESP. SING. | उनी MID-RESP. | तपाईं / ऊहाँ HIGH-RESP. | ||||||||
| m | f | m | f | m | f | m | f | m | f | m | f | ||||
| Present | + | उम्लिन्छु [umlint͡sʰu] | उम्लिन्छौं [umlint͡sʰʌ̃ũ̯] | उम्लिन्छस् [umlint͡sʰʌs] | उम्लिन्छेस् [umlint͡sʰes] | उम्लिन्छौ [umlint͡sʰʌu̯] | उम्लिन्छ्यौ [umlint͡sʰeu̯] | उम्लिन्छ [umlint͡sʰʌʌ] | उम्लिन्छे [umlint͡sʰe] | उम्लिन्छन् [umlint͡sʰʌn] | उम्लिन्छिन् [umlint͡sʰin] | उम्लिनुहुन्छ [umlinuɦunt͡sʰʌ] | |||
| – | उम्लिँदिनँ [umlĩd̪inʌ̃] | उम्लिँदैनौं [umlĩd̪ʌi̯nʌ̃ũ̯] | उम्लिँदैनस् [umlĩd̪ʌi̯nʌs] | उम्लिँदिनेस् [umlĩd̪ines] | उम्लिँदैनौ [umlĩd̪ʌi̯nʌu̯] | उम्लिँदिनौ [umlĩd̪inʌu̯] | उम्लिँदैन [umlĩd̪ʌi̯nʌ] | उम्लिँदिने [umlĩd̪ine] | उम्लिँदैनन् [umlĩd̪ʌi̯nʌn] | उम्लिँदिनन् [umlĩd̪inʌn] | उम्लिनुहुँदैन [umlinuɦũd̪ʌi̯nʌ] | ||||
| उम्लिन्नँ [umlinnʌ̃] | उम्लिन्नौं [umlinnʌ̃ũ̯] | उम्लिन्नस् [umlinnʌs] | उम्लिन्नौ [umlinnʌu̯] | उम्लिन्न [umlinnʌ] | उम्लिन्नन् [umlinnʌn] | उम्लिनुहुन्न [umlinuɦunnʌ] | |||||||||
| Past | Simple | + | उम्लिएं [umliẽ] | उम्लियौं [umliẽũ̯] | उम्लिइस् [umliis] | उम्लियौ [umlieu̯] | उम्लियो [umlijo] | उम्लिई [umlii] | उम्लिए [umlie] | उम्लिइन् [umliin] | उम्लिनुभयो [umlinu ͜ bʱʌjo] | ||||
| – | उम्लिइनँ [umliinʌ̃] | उम्लिएनौं [umlienʌ̃ũ̯] | उम्लिएनस् [umlienʌs] | उम्लिइनेस् [umliines] | उम्लिएनौ [umlienʌu̯] | उम्लिएन [umlienʌ] | उम्लिइने [umliine] | उम्लिएनन् [umlienʌn] | उम्लिइनन् [umliinʌn] | उम्लिनुभएन [umlinu ͜ bʱʌenʌ] | |||||
| Habitual | + | उम्लिन्थें [umlin̪t̪ʰẽ] | उम्लिन्थ्यौं [umlin̪t̪ʰẽũ̯] | उम्लिन्थिस् [umlin̪t̪ʰis] | उम्लिन्थ्यौ [umlin̪t̪ʰeu̯] | उम्लिन्थ्यो [umlin̪t̪ʰjo] | उम्लिन्थी [umlin̪t̪ʰi] | उम्लिन्थे [umlin̪t̪ʰe] | उम्लिन्थिन् [umlin̪t̪ʰin] | उम्लिनुहुन्थ्यो [umlinuɦun̪t̪ʰjo] | |||||
| – | उम्लिँदिनथें [umlĩd̪inʌt̪ʰẽ] | उम्लिँदैनथ्यौं [umlĩd̪ʌi̯nʌt̪ʰẽũ̯] | उम्लिँदैनथिस् [umlĩd̪ʌi̯nʌt̪ʰis] | उम्लिँदिनथिस् [umlĩd̪inʌt̪ʰis] | उम्लिँदैनथ्यौ [umlĩd̪ʌi̯nʌt̪ʰeu̯] | उम्लिँदिनथ्यौ [umlĩd̪inʌt̪ʰeu̯] | उम्लिँदैनथ्यो [umlĩd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo] | उम्लिँदैनथी [umlĩd̪ʌi̯nʌt̪ʰi] | उम्लिँदैनथे [umlĩd̪ʌi̯nʌt̪ʰe] | उम्लिँदिनथिन् [umlĩd̪inʌt̪ʰin] | उम्लिनुहुँदैनथ्यो [umlinuɦũd̪ʌi̯nʌt̪ʰjo] | ||||
| उम्लिन्नथें [umlinnʌt̪ʰẽ] | उम्लिन्नथ्यौं [umlinnʌt̪ʰẽũ̯] | उम्लिन्नथिस् [umlinnʌt̪ʰis] | उम्लिन्नथ्यौ [umlinnʌt̪ʰeu̯] | उम्लिन्नथ्यो [umlinnʌt̪ʰjo] | उम्लिन्नथी [umlinnʌt̪ʰi] | उम्लिन्नथे [umlinnʌt̪ʰe] | उम्लिन्नथिन् [umlinnʌt̪ʰin] | उम्लिनुहुन्नथ्यो [umlinuɦunnʌt̪ʰjo] | |||||||
| Unknown | + | उम्लिएछु [umliet͡sʰu] | उम्लिइछु [umliit͡sʰu] | उम्लिएछौं [umliet͡sʰʌ̃ũ̯] | उम्लिएछस् [umliet͡sʰʌs] | उम्लिइछेस् [umliit͡sʰes] | उम्लिएछौ [umliet͡sʰʌu̯] | उम्लिएछ [umliet͡sʰʌ] | उम्लिइछे [umliit͡sʰe] | उम्लिएछन् [umliet͡sʰʌn] | उम्लिइछिन् [umliit͡sʰin] | उम्लिनुभएछ [umlinu ͜ bʱʌet͡sʰʌ] | |||
| – | उम्लिएनछु [umlienʌt͡sʰu] | उम्लिइनछु [umliinʌt͡sʰu] | उम्लिएनछौं [umlienʌt͡sʰʌ̃ũ̯] | उम्लिएनछस् [umlienʌt͡sʰʌs] | उम्लिइनछेस् [umliinʌt͡sʰes] | उम्लिएनछौ [umlienʌt͡sʰʌu̯] | उम्लिएनछ [umlienʌt͡sʰʌ] | उम्लिइनछे [umliinʌt͡sʰe] | उम्लिएनछन् [umlienʌt͡sʰʌn] | उम्लिइनछिन् [umliinʌt͡sʰin] | उम्लिनुभएनछ [umlinu ͜ bʱʌenʌt͡sʰʌ] | ||||
| Future | Definite | + | उम्लिनेछु [umlinet͡sʰu] | उम्लिनेछौं [umlinet͡sʰʌ̃ũ̯] | उम्लिनेछस् [umlinet͡sʰʌs] | उम्लिनेछेस् [umlinet͡sʰes] | उम्लिनेछौ [umlinet͡sʰʌu̯] | उम्लिनेछ्यौ [umlinet͡sʰeu̯] | उम्लिनेछ [umlinet͡sʰʌ] | उम्लिनेछे [umlinet͡sʰe] | उम्लिनेछन् [umlinet͡sʰʌn] | उम्लिनेछिन् [umlinet͡sʰin] | उम्लिनुहुनेछ [umlinuɦunet͡sʰʌ] | ||
| – | उम्लिनेछैनँ [umlinet͡sʰʌi̯nʌ̃] | उम्लिनेछैनौं [umlinet͡sʰʌi̯nʌ̃ũ̯] | उम्लिनेछैनस् [umlinet͡sʰʌi̯nʌs] | उम्लिनेछैनेस् [umlinet͡sʰʌi̯nes] | उम्लिनेछैनौ [umlinet͡sʰʌi̯nʌu̯] | उम्लिनेछैन [umlinet͡sʰʌi̯nʌ] | उम्लिनेछैनन् [umlinet͡sʰʌi̯nʌn] | उम्लिनुहुनेछैन [umlinuɦunet͡sʰʌi̯nʌ] | |||||||
| Indefinite | + | उम्लिउँला [umliũlä] | उम्लिउँली [umliũli] | उम्लिऔंला [umliʌ̃ũ̯lä] | उम्लिएलास् [umlieläs] | उम्लिएलिस् [umlielis] | उम्लिऔला, उम्लिएलाउ [umliʌu̯lä, umlieläu̯] | उम्लिऔली, उम्लिएलेउ [umliʌu̯li, umlieleu̯] | उम्लिएला [umlielä] | उम्लिएली [umlieli] | उम्लिएलान्, उम्लिएनन् [umlielän, umlienʌn] | उम्लिएलिन्, उम्लिएनिन् [umlielin, umlienin] | उम्लिनुहोला [umlinuɦolä] | ||
| – | उम्लिओइनँ [umlioi̯nʌ̃] | उम्लिओइनौं [umlioi̯nʌ̃ũ̯] | उम्लिओइनस् [umlioi̯nʌs] | उम्लिओइनौ [umlioi̯nʌu̯] | उम्लिओइन [umlioi̯nʌ] | उम्लिओइनन् [umlioi̯nʌn] | उम्लिनुहोओइन [umlinuɦooi̯nʌ] | ||||||||
| नउम्लिउँला [nʌ ͜ umliũlä] | नउम्लिउँली [nʌ ͜ umliũli] | नउम्लिऔंला [nʌ ͜ umliʌ̃ũ̯lä] | नउम्लिएलास् [nʌ ͜ umlieläs] | नउम्लिएलिस् [nʌ ͜ umlielis] | नउम्लिऔला, नउम्लिएलाउ [nʌ ͜ umliʌu̯lä, nʌ ͜ umlieläu̯] | नउम्लिऔली, नउम्लिएलेउ [nʌ ͜ umliʌu̯li, nʌ ͜ umlieleu̯] | नउम्लिएला [nʌ ͜ umlielä] | नउम्लिएली [nʌ ͜ umlieli] | नउम्लिएलान्, नउम्लिएनन् [nʌ ͜ umlielän, nʌ ͜ umlienʌn] | नउम्लिएलिन्, नउम्लिएनिन् [nʌ ͜ umlielin, nʌ ͜ umlienin] | नउम्लिनुहोला [nʌ ͜ umlinuɦolä] | ||||
| Injunctive | + | उम्लिऊँ [umliũ] | उम्लिऔं, उम्लिऊँ [umliʌ̃ũ̯, umliũ] | उम्लि, उम्लिएस्, उम्लिए [umli, umlies, umlie] | उम्लिऊ, उम्लिओ, उम्लिए [umliu, umlio, umlie] | उम्लिओस् [umlios] | उम्लिऊन् [umliun] | उम्लिनुहोओस् [umlinuɦoos] | |||||||
| – | नउम्लिऊँ [nʌ ͜ umliũ] | नउम्लिऔं, नउम्लिऊँ [nʌ ͜ umliʌ̃ũ̯, nʌ ͜ umliũ] | नउम्लि, नउम्लिएस्, नउम्लिए [nʌ ͜ umli, nʌ ͜ umlies, nʌ ͜ umlie] | नउम्लिऊ, नउम्लिओ, नउम्लिए [nʌ ͜ umliu, nʌ ͜ umlio, nʌ ͜ umlie] | नउम्लिओस् [nʌ ͜ umlios] | नउम्लिऊन् [nʌ ͜ umliun] | नउम्लिनुहोओस् [nʌ ͜ umlinuɦoos] | ||||||||
| Imperative | + | — | — | उम्लि [umli] | उम्लिअ, उम्लिओ [umliʌ, umlio] | — | — | उम्लिनुहोस्, उम्लिनोस् [umlinuɦos, umlinos] | |||||||
| – | — | — | नउम्लि [nʌ ͜ umli] | नउम्लिअ, नउम्लिओ [nʌ ͜ umliʌ, nʌ ͜ umlio] | — | — | नउम्लिनुहोस्, नउम्लिनोस् [nʌumlinuɦos, nʌumlinos] | ||||||||
References
- Turner, Ralph Lilley (1931), “उम्लनु”, in A comparative and etymological dictionary of the Nepali language, London: K. Paul, Trench, Trubner
Further reading
- “उम्लनु”, in नेपाली बृहत् शब्दकोश (Nepālī Br̥hat Śabdakoś) [Comprehensive Nepali Dictionary], Kathmandu: Nepal Academy, 2018
- Schmidt, Ruth L. (1993), “उम्लनु”, in A Practical Dictionary of Modern Nepali, Ratna Sagar