उपकरण
Hindi
Etymology
Borrowed from Sanskrit उपकरण (upakaraṇa), ultimately from Proto-Indo-European *kʷer-.
Pronunciation
- IPA(key): /ʊp.kə.ɾən/
Noun
उपकरण • (upakraṇ) m
- tool
- हथौड़ा केवल एक प्रकार का प्राचीन उपकरण है।
- hathauṛā keval ek prakār kā prācīn upakraṇ hai.
- The hammer is only one kind of ancient tool.
- Synonym: औजार (aujār)
Declension
Declension of उपकरण | ||
---|---|---|
Singular | Plural | |
Direct | उपकरण (upakraṇ) | उपकरण (upakraṇ) |
Oblique | उपकरण (upakraṇ) | उपकरणों (upkarṇõ) |
Vocative | उपकरण (upakraṇ) | उपकरणो (upkarṇo) |
Sanskrit
Etymology
From उप- (upa-) + करण (karaṇa).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /u.pɐ.kɐ.ɽɐ.ɳɐ/
- (Classical) IPA(key): /uˈpɐ.kɐ.ɽɐ.ɳɐ/
Noun
उपकरण • (upakaraṇa) n
- equipment, device, tool, utensil
Declension
Neuter a-stem declension of उपकरण (upakaraṇa) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | उपकरणम् upakaraṇam | उपकरणे upakaraṇe | उपकरणानि / उपकरणा¹ upakaraṇāni / upakaraṇā¹ |
Vocative | उपकरण upakaraṇa | उपकरणे upakaraṇe | उपकरणानि / उपकरणा¹ upakaraṇāni / upakaraṇā¹ |
Accusative | उपकरणम् upakaraṇam | उपकरणे upakaraṇe | उपकरणानि / उपकरणा¹ upakaraṇāni / upakaraṇā¹ |
Instrumental | उपकरणेन upakaraṇena | उपकरणाभ्याम् upakaraṇābhyām | उपकरणैः / उपकरणेभिः¹ upakaraṇaiḥ / upakaraṇebhiḥ¹ |
Dative | उपकरणाय upakaraṇāya | उपकरणाभ्याम् upakaraṇābhyām | उपकरणेभ्यः upakaraṇebhyaḥ |
Ablative | उपकरणात् upakaraṇāt | उपकरणाभ्याम् upakaraṇābhyām | उपकरणेभ्यः upakaraṇebhyaḥ |
Genitive | उपकरणस्य upakaraṇasya | उपकरणयोः upakaraṇayoḥ | उपकरणानाम् upakaraṇānām |
Locative | उपकरणे upakaraṇe | उपकरणयोः upakaraṇayoḥ | उपकरणेषु upakaraṇeṣu |
Notes |
|
Descendants
- → Gujarati: ઉપકરણ (upakraṇ)
- → Hindi: उपकरण (upakraṇ)
References
- Monier Williams (1899), “उपकरण”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 0195.