उदावर्ता
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- ᬉᬤᬵᬯᬃᬢᬵ (Balinese script)
- উদাৱৰ্তা (Assamese script)
- উদাবর্তা (Bengali script)
- 𑰄𑰟𑰯𑰪𑰨𑰿𑰝𑰯 (Bhaiksuki script)
- 𑀉𑀤𑀸𑀯𑀭𑁆𑀢𑀸 (Brahmi script)
- 𑌉𑌦𑌾𑌵𑌰𑍍𑌤𑌾 (Grantha script)
- ઉદાવર્તા (Gujarati script)
- ꦈꦢꦴꦮꦂꦠꦴ (Javanese script)
- ឧទាវត៌ា (Khmer script)
- ಉದಾವರ್ತಾ (Kannada script)
- ອຸທາວຣ຺ຕາ (Lao script)
- 𑘄𑘟𑘰𑘪𑘨𑘿𑘝𑘰 (Modi script)
- ဥဒါဝရ်္တာ (Burmese script)
- 𑦤𑦿𑧑𑧊𑧈𑧠𑦽𑧑 (Nandinagari script)
- 𑐄𑐡𑐵𑐰𑐬𑑂𑐟𑐵 (Newa script)
- ଉଦାଵର୍ତା (Oriya script)
- ꢆꢣꢵꢮꢬ꣄ꢡꢵ (Saurashtra script)
- 𑆇𑆢𑆳𑆮𑆫𑇀𑆠𑆳 (Sharada script)
- 𑖄𑖟𑖯𑖪𑖨𑖿𑖝𑖯 (Siddham script)
- ఉదావర్తా (Telugu script)
- อุทาวรฺตา (Thai script)
- ཨུདཱཝརྟཱ (Tibetan script)
- 𑒅𑒠𑒰𑒫𑒩𑓂𑒞𑒰 (Tirhuta script)
Etymology
From the root उदावृत् (udāvṛt, “to excrete, discharge”), from उद्- (ud-) + आ- (ā-) + वृत् (vṛt). Compare उदावर्त (udāvarta).
Pronunciation
- (Classical) IPA(key): /u.d̪ɑːˈʋɐɾ.t̪ɑː/
Noun
उदावर्ता • (udāvartā) f (Classical Sanskrit)
- painful menstrual discharge (with foamy blood)
- c. 600 BCE – 600 CE, Suśruta, Suśruta Saṃhitā 6.38.9.2:
- सफेनिलम्उदावर्ता रजः कृच्छ्रेण मुञ्चति ॥
- saphenilamudāvartā rajaḥ kṛcchreṇa muñcati .
- Udāvartā is the foamy menstrual discharge that comes out painfully.
- सफेनिलम्उदावर्ता रजः कृच्छ्रेण मुञ्चति ॥
Declension
| Feminine ā-stem declension of उदावर्ता (udāvartā) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | उदावर्ता udāvartā | उदावर्ते udāvarte | उदावर्ताः udāvartāḥ |
| Vocative | उदावर्ते udāvarte | उदावर्ते udāvarte | उदावर्ताः udāvartāḥ |
| Accusative | उदावर्ताम् udāvartām | उदावर्ते udāvarte | उदावर्ताः udāvartāḥ |
| Instrumental | उदावर्तया / उदावर्ता¹ udāvartayā / udāvartā¹ | उदावर्ताभ्याम् udāvartābhyām | उदावर्ताभिः udāvartābhiḥ |
| Dative | उदावर्तायै udāvartāyai | उदावर्ताभ्याम् udāvartābhyām | उदावर्ताभ्यः udāvartābhyaḥ |
| Ablative | उदावर्तायाः udāvartāyāḥ | उदावर्ताभ्याम् udāvartābhyām | उदावर्ताभ्यः udāvartābhyaḥ |
| Genitive | उदावर्तायाः udāvartāyāḥ | उदावर्तयोः udāvartayoḥ | उदावर्तानाम् udāvartānām |
| Locative | उदावर्तायाम् udāvartāyām | उदावर्तयोः udāvartayoḥ | उदावर्तासु udāvartāsu |
| Notes |
| ||
Further reading
- Monier Williams (1899), “उदावर्ता”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 185, column 3.
- Hellwig, Oliver (2010-2022), “udāvartā”, in DCS - The Digital Corpus of Sanskrit, Berlin, Germany.
- Apte, Vaman Shivram (1890), “उदावर्ता”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan, page 422