उठ्नु
See also: उठना and उठाना
Nepali
Etymology
From Proto-Indo-Aryan *utsthā- (whence Sanskrit उत्तिष्ठति (úttiṣṭhati)). Cognate with Hindi उठना (uṭhnā), Gujarati ઊઠવું (ūṭhavũ).
Verb
उठ्नु • (uṭhnu)
- to get up; to wake up
- to stand up
- to come out
Conjugation
Conjugation of उठ्नु (uṭhnu)
Information | ||||
---|---|---|---|---|
Stem | उठ्- (uṭh-) | |||
Conjugation type | 1st conjugation: consonant-ending stem, regular. | |||
Derivatives | ||||
I-stem (Passive) | उठिनु (uṭhinu) | |||
A-stem (Causative/Denominative) | उठाउनु (uṭhāunu) | |||
Non-finite forms | ||||
Infinitives | उठ्नु (uṭhnu) उठ्न (uṭhna) | |||
Participles | Affirmative (+) | Negative (–) | ||
Conjunctive | उठेर (uṭhera) उठी (uṭhī) उठीकन (uṭhīkana) | नउठेर (nauṭhera) नउठी (nauṭhī) नउठीकन (nauṭhīkana) | ||
1st Perfect | m. sing. | उठेको (uṭheko) | नउठेको (nauṭheko) | |
f. sing. | उठेकी (uṭhekī) | नउठेकी (nauṭhekī) | ||
pl. | उठेका (uṭhekā) | नउठेका (nauṭhekā) | ||
high-resp. | उठ्नुभएको (uṭhnubhaeko) | नउठ्नुभएको (nauṭhnubhaeko) | ||
2nd Perfect | normal | उठे (uṭhe) | नउठे (nauṭhe) | |
high-resp. | उठ्नुभए (uṭhnubhae) | नउठ्नुभए (nauṭhnubhae) | ||
Imperfect | normal | उठ्दा (uṭhdā) उठ्दै (uṭhdai) उठ्दो (uṭhdo) | नउठ्दा (nauṭhdā) नउठ्दै (nauṭhdai) नउठ्दो (nauṭhdo) | |
high-resp. | उठ्नुहुँदा (uṭhnuhũdā) उठ्नुहुँदै (uṭhnuhũdai) उठ्नुहुँदो (uṭhnuhũdo) | नउठ्नुहुँदा (nauṭhnuhũdā) नउठ्नुहुँदै (nauṭhnuhũdai) नउठ्नुहुँदो (nauṭhnuhũdo) | ||
Infinitival | normal | उठ्ने (uṭhne) | नउठ्ने (nauṭhne) | |
high-resp. | उठ्नुहुने (uṭhnuhune) | नउठ्नुहुने (nauṭhnuhune) | ||
Absolutive | उठि (uṭhi) |
Finite forms of उठ्नु (uṭhnu) | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 2nd & 3rd | |||||||||||
Pronoun | म SING. | हामी PL. | तँ LOW-RESP. SING. | तिमी MID-RESP. | ऊ LOW-RESP. SING. | उनीहरू MID-RESP. | तपाईं / ऊहाँ HIGH-RESP. | ||||||||
m | f | m | f | m | f | m | f | m | f | m | f | ||||
Present | + | उठ्छु uṭhchu | उठ्छौँ uṭhchaũ | उठ्छस् uṭhchas | उठ्छेस् uṭhches | उठ्छौ uṭhchau | उठ्छ्यौ uṭhchyau | उठ्छ uṭhcha | उठ्छे uṭhche | उठ्छन् uṭhchan | उठ्छिन् uṭhchin | उठ्नुहुन्छ uṭhnuhuncha | |||
– | उठ्दिनँ uṭhdinã | उठ्दैनौँ uṭhdainaũ | उठ्दैनस् uṭhdainas | उठ्दिनस् uṭhdinas | उठ्दैनौ uṭhdainau | उठ्दिनौ uṭhdinau | उठ्दैन uṭhdaina | उठ्दिन uṭhdina | उठ्दैनन् uṭhdainan | उठ्दिनन् uṭhdinan | उठ्नुहुँदैन uṭhnuhũdaina | ||||
Past | Simple | + | उठेँ uṭhẽ | उठ्यौँ uṭhyaũ | उठिस् uṭhis | उठ्यौ uṭhyau | उठ्यो uṭhyo | उठी uṭhī | उठे uṭhe | उठिन् uṭhin | उठ्नुभयो uṭhnubhayo | ||||
– | उठिनँ uṭhinã | उठेनौँ uṭhenaũ | उठिनस् uṭhinas | उठेनौ uṭhenau | उठेन uṭhena | उठिन uṭhina | उठेनन् uṭhenan | उठिनन् uṭhinan | उठ्नुभएन uṭhnubhaena | ||||||
Habitual | + | उठ्थेँ uṭhthẽ | उठ्थ्यौँ uṭhthyaũ | उठ्थिस् uṭhthis | उठ्थ्यौ uṭhthyau | उठ्थ्यो uṭhthyo | उठ्थी uṭhthī | उठ्थे uṭhthe | उठ्थिन् uṭhthin | उठ्नुहुन्थ्यो uṭhnuhunthyo | |||||
– | उठ्दिनथेँ uṭhdinathẽ | उठ्दैनथ्यौँ uṭhdainathyaũ | उठ्दैनथिस् uṭhdainathis | उठ्दिनथिस् uṭhdinathis | उठ्दैनथ्यौ uṭhdainathyau | उठ्दिनथ्यौ uṭhdinathyau | उठ्दैनथ्यो uṭhdainathyo | उठ्दिनथ्यो uṭhdinathyo | उठ्दैनथे uṭhdainathe | उठ्दिनथे uṭhdinathe | उठ्नुहुँदैनथ्यो uṭhnuhũdainathyo | ||||
Unknown | + | उठेछु uṭhechu | उठेछौँ uṭhechaũ | उठेछस् uṭhechas | उठिछस् uṭhichas | उठेछौ uṭhechau | उठेछ uṭhecha | उठिछ uṭhicha | उठेछन् uṭhechan | उठिछन् uṭhichan | उठ्नुभएछ uṭhnubhaecha | ||||
– | उठेनछु uṭhenachu | उठेनछौँ uṭhenachaũ | उठेनछस् uṭhenachas | उठिनछस् uṭhinachas | उठेनछौ uṭhenachau | उठेनछ uṭhenacha | उठिनछ uṭhinacha | उठेनछन् uṭhenachan | उठिनछन् uṭhinachan | उठ्नुभएनछ uṭhnubhaenacha | |||||
Future | Definite | + | उठ्नेछु uṭhnechu | उठ्नेछौँ uṭhnechaũ | उठ्नेछस् uṭhnechas | उठ्नेछेस् uṭhneches | उठ्नेछौ uṭhnechau | उठ्नेछ्यौ uṭhnechyau | उठ्नेछ uṭhnecha | उठ्नेछे uṭhneche | उठ्नेछन् uṭhnechan | उठ्नेछिन् uṭhnechin | उठ्नुहुनेछ uṭhnuhunecha | ||
– | उठ्नेछैनँ uṭhnechainã | उठ्नेछैनौँ uṭhnechainaũ | उठ्नेछैनस् uṭhnechainas | उठ्नेछैनौ uṭhnechainau | उठ्नेछैन uṭhnechaina | उठ्नेछैनन् uṭhnechainan | उठ्नुहुनेछैन uṭhnuhunechaina | ||||||||
Indefinite | + | उठुँला uṭhũlā | उठुँली uṭhũlī | उठौँला uṭhaũlā | उठ्लास् uṭhlās | उठ्लिस् uṭhlis | उठौला, उठ्लाउ uṭhaulā, uṭhlāu | उठौली, उठ्लेउ uṭhaulī, uṭhleu | उठ्ला uṭhlā | उठ्ली uṭhlī | उठ्लान्, उठ्नन् uṭhlān, uṭhnan | उठ्लिन्, उठ्निन् uṭhlin, uṭhnin | उठ्नुहोला uṭhnuholā | ||
– | उठोइनँ uṭhoinã | उठोइनौँ uṭhoinaũ | उठोइनस् uṭhoinas | उठोइनौ uṭhoinau | उठोइन uṭhoina | उठोइनन् uṭhoinan | उठ्नुहोओइन uṭhnuhooina | ||||||||
नउठुँला nauṭhũlā | नउठुँली nauṭhũlī | नउठौँला nauṭhaũlā | नउठ्लास् nauṭhlās | नउठ्लिस् nauṭhlis | नउठौला, नउठ्लाउ nauṭhaulā, nauṭhlāu | नउठौली, नउठ्लेउ nauṭhaulī, nauṭhleu | नउठ्ला nauṭhlā | नउठ्ली nauṭhlī | नउठ्लान्, नउठ्नन् nauṭhlān, nauṭhnan | नउठ्लिन्, नउठ्निन् nauṭhlin, nauṭhnin | नउठ्नुहोला nauṭhnuholā | ||||
Injunctive | + | उठूँ uṭhū̃ | उठौँ, उठूँ uṭhaũ, uṭhū̃ | उठ्, उठेस्, उठे uṭh, uṭhes, uṭhe | उठ, उठे uṭha, uṭhe | उठोस् uṭhos | उठून् uṭhūn | उठ्नुहोओस् uṭhnuhoos | |||||||
– | नउठूँ nauṭhū̃ | नउठौँ, नउठूँ nauṭhaũ, nauṭhū̃ | नउठ्, नउठेस्, नउठे nauṭh, nauṭhes, nauṭhe | नउठ, नउठे nauṭha, nauṭhe | नउठोस् nauṭhos | नउठून् nauṭhūn | नउठ्नुहोओस् nauṭhnuhoos | ||||||||
Imperative | + | — | — | उठ् uṭh | उठू uṭhū | — | — | उठ्नुहोस्, उठ्नोस् uṭhnuhos, uṭhnos | |||||||
– | — | — | नउठ् nauṭh | नउठू nauṭhū | — | — | नउठ्नुहोस्, नउठ्नोस् nauṭhnuhos, nauṭhnos |
References
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985), “*ut_sthāti (1900)”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press