उजड़ना
Hindi
Etymology
Hindi verb set |
---|
उजड़ना (ujaṛnā) |
उजाड़ना (ujāṛnā) |
उजड़वाना (ujaṛvānā) |
From Sauraseni Prakrit, from Proto-Indo-Aryan *ujjaṭati.
Pronunciation
- IPA(key): /ʊ.d͡ʒəɽ.nɑː/
Verb
उजड़ना • (ujaṛnā) (intransitive)
- to decay, be dilapidated, waste away; to become desolate
- Bahadur Shah Zafar :
- लगता नहीं है जी मेरा उजड़े दयार में
किसकी बनी है आलम-ए-नापायेदार में- lagtā nahī̃ hai jī merā ujṛe dayār mẽ
kiskī banī hai ālam-e-nāpāyedār mẽ - My heart has no repose in this despoiled land
Who has ever felt fulfilled in this futile world?
- lagtā nahī̃ hai jī merā ujṛe dayār mẽ
- लगता नहीं है जी मेरा उजड़े दयार में
- to be looted, ransacked, plundered
- to be squandered
Conjugation
Impersonal forms of उजड़ना (ujaṛnā) | |||||
---|---|---|---|---|---|
Stem | उजड़ ujaṛ | ||||
Conjunctive | उजड़कर, उजड़के ujaṛkar, ujaṛke | ||||
m | m obl, pl | f | f obl, pl | ||
Infinitive | उजड़ना ujaṛnā | उजड़ने ujaṛne | उजड़नी ujaṛnī | उजड़नीं ujaṛnī̃ | |
Adjectival | imperf | उजड़ता ujaṛtā | उजड़ते ujaṛte | उजड़ती ujaṛtī | उजड़तीं ujaṛtī̃ |
perf | उजड़ा ujṛā | उजड़े ujṛe | उजड़ी ujṛī | उजड़ीं ujṛī̃ | |
Agentive | उजड़नेवाला ujaṛnevālā | उजड़नेवाले ujaṛnevāle | उजड़नेवाली ujaṛnevālī | उजड़नेवालीं ujaṛnevālī̃ |
Conjugation of उजड़ना (ujaṛnā) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Person | Singular | Plural | |||||
1st person मैं | 2nd person तू | 3rd person यह/वह | 1st person हम | 2nd person तुम | 3rd person ये/वे/आप | ||
Perfective | |||||||
Simple | m | उजड़ा ujṛā | उजड़ा ujṛā | उजड़ा ujṛā | उजड़े ujṛe | उजड़े ujṛe | उजड़े ujṛe |
f | उजड़ी ujṛī | उजड़ी ujṛī | उजड़ी ujṛī | उजड़ीं ujṛī̃ | उजड़ीं ujṛī̃ | उजड़ीं ujṛī̃ | |
Present | m | उजड़ा हूँ ujṛā hū̃ | उजड़ा है ujṛā hai | उजड़ा है ujṛā hai | उजड़े हैं ujṛe ha͠i | उजड़े हो ujṛe ho | उजड़े हैं ujṛe ha͠i |
f | उजड़ी हूँ ujṛī hū̃ | उजड़ी है ujṛī hai | उजड़ी है ujṛī hai | उजड़ीं हैं ujṛī̃ ha͠i | उजड़ीं हो ujṛī̃ ho | उजड़ीं हैं ujṛī̃ ha͠i | |
Past | m | उजड़ा था ujṛā thā | उजड़ा था ujṛā thā | उजड़ा था ujṛā thā | उजड़े थे ujṛe the | उजड़े थे ujṛe the | उजड़े थे ujṛe the |
f | उजड़ी थी ujṛī thī | उजड़ी थी ujṛī thī | उजड़ी थी ujṛī thī | उजड़ीं थीं ujṛī̃ thī̃ | उजड़ीं थीं ujṛī̃ thī̃ | उजड़ीं थीं ujṛī̃ thī̃ | |
Presumptive | m | उजड़ा हूँगा ujṛā hū̃gā | उजड़ा होगा ujṛā hogā | उजड़ा होगा ujṛā hogā | उजड़े होंगे ujṛe hoṅge | उजड़े होगे ujṛe hoge | उजड़े होंगे ujṛe hoṅge |
f | उजड़ी हूँगी ujṛī hū̃gī | उजड़ी होगी ujṛī hogī | उजड़ी होगी ujṛī hogī | उजड़ीं होंगे ujṛī̃ hoṅge | उजड़ीं होगे ujṛī̃ hoge | उजड़ीं होंगे ujṛī̃ hoṅge | |
Subjunctive | m | उजड़ा हूँ ujṛā hū̃ | उजड़ा हो ujṛā ho | उजड़ा हो ujṛā ho | उजड़े हों ujṛe hõ | उजड़े हो ujṛe ho | उजड़े हों ujṛe hõ |
f | उजड़ी हूँ ujṛī hū̃ | उजड़ी हो ujṛī ho | उजड़ी हो ujṛī ho | उजड़ीं हों ujṛī̃ hõ | उजड़ीं हो ujṛī̃ ho | उजड़ीं हों ujṛī̃ hõ | |
Imperfective | |||||||
Present | m | उजड़ता ujaṛtā | उजड़ता ujaṛtā | उजड़ता ujaṛtā | उजड़ते ujaṛte | उजड़ते ujaṛte | उजड़ते ujaṛte |
f | उजड़ती ujaṛtī | उजड़ती ujaṛtī | उजड़ती ujaṛtī | उजड़तीं ujaṛtī̃ | उजड़तीं ujaṛtī̃ | उजड़तीं ujaṛtī̃ | |
Present | m | उजड़ता हूँ ujaṛtā hū̃ | उजड़ता है ujaṛtā hai | उजड़ता है ujaṛtā hai | उजड़ते हैं ujaṛte ha͠i | उजड़ते हो ujaṛte ho | उजड़ते हैं ujaṛte ha͠i |
f | उजड़ती हूँ ujaṛtī hū̃ | उजड़ती है ujaṛtī hai | उजड़ती है ujaṛtī hai | उजड़तीं हैं ujaṛtī̃ ha͠i | उजड़तीं हो ujaṛtī̃ ho | उजड़तीं हैं ujaṛtī̃ ha͠i | |
Past | m | उजड़ता था ujaṛtā thā | उजड़ता था ujaṛtā thā | उजड़ता था ujaṛtā thā | उजड़ते थे ujaṛte the | उजड़ते थे ujaṛte the | उजड़ते थे ujaṛte the |
f | उजड़ती थी ujaṛtī thī | उजड़ती थी ujaṛtī thī | उजड़ती थी ujaṛtī thī | उजड़तीं थीं ujaṛtī̃ thī̃ | उजड़तीं थीं ujaṛtī̃ thī̃ | उजड़तीं थीं ujaṛtī̃ thī̃ | |
Presumptive | m | उजड़ता हूँगा ujaṛtā hū̃gā | उजड़ता होगा ujaṛtā hogā | उजड़ता होगा ujaṛtā hogā | उजड़ते होंगे ujaṛte hoṅge | उजड़ते होगे ujaṛte hoge | उजड़ते होंगे ujaṛte hoṅge |
f | उजड़ती हूँगी ujaṛtī hū̃gī | उजड़ती होगी ujaṛtī hogī | उजड़ती होगी ujaṛtī hogī | उजड़तीं होंगीं ujaṛtī̃ hoṅgī̃ | उजड़तीं होगीं ujaṛtī̃ hogī̃ | उजड़तीं होंगीं ujaṛtī̃ hoṅgī̃ | |
Subjunctive | m | उजड़ता हूँ ujaṛtā hū̃ | उजड़ता हो ujaṛtā ho | उजड़ता हो ujaṛtā ho | उजड़ते हों ujaṛte hõ | उजड़ते हो ujaṛte ho | उजड़ते हों ujaṛte hõ |
f | उजड़ती हूँ ujaṛtī hū̃ | उजड़ती हो ujaṛtī ho | उजड़ती हो ujaṛtī ho | उजड़तीं हों ujaṛtī̃ hõ | उजड़तीं हो ujaṛtī̃ ho | उजड़तीं हों ujaṛtī̃ hõ | |
Continuous | |||||||
Present | m | उजड़ रहा हूँ ujaṛ rahā hū̃ | उजड़ रहा है ujaṛ rahā hai | उजड़ रहा है ujaṛ rahā hai | उजड़ रहे हैं ujaṛ rahe ha͠i | उजड़ रहे हो ujaṛ rahe ho | उजड़ रहे हैं ujaṛ rahe ha͠i |
f | उजड़ रही हूँ ujaṛ rahī hū̃ | उजड़ रही है ujaṛ rahī hai | उजड़ रही है ujaṛ rahī hai | उजड़ रहीं हैं ujaṛ rahī̃ ha͠i | उजड़ रहीं हो ujaṛ rahī̃ ho | उजड़ रहीं हैं ujaṛ rahī̃ ha͠i | |
Past | m | उजड़ रहा था ujaṛ rahā thā | उजड़ रहा था ujaṛ rahā thā | उजड़ रहा था ujaṛ rahā thā | उजड़ रहे थे ujaṛ rahe the | उजड़ रहे थे ujaṛ rahe the | उजड़ रहे थे ujaṛ rahe the |
f | उजड़ रही थी ujaṛ rahī thī | उजड़ रही थी ujaṛ rahī thī | उजड़ रही थी ujaṛ rahī thī | उजड़ रहीं थीं ujaṛ rahī̃ thī̃ | उजड़ रहीं थीं ujaṛ rahī̃ thī̃ | उजड़ रहीं थीं ujaṛ rahī̃ thī̃ | |
Presumptive | m | उजड़ रहा हूँगा ujaṛ rahā hū̃gā | उजड़ रहा होगा ujaṛ rahā hogā | उजड़ रहा होगा ujaṛ rahā hogā | उजड़ रहे होंगे ujaṛ rahe hoṅge | उजड़ रहे होगे ujaṛ rahe hoge | उजड़ रहे होंगे ujaṛ rahe hoṅge |
f | उजड़ रही हूँगा ujaṛ rahī hū̃gā | उजड़ रही होगा ujaṛ rahī hogā | उजड़ रही होगा ujaṛ rahī hogā | उजड़ रहीं होंगे ujaṛ rahī̃ hoṅge | उजड़ रहीं होगे ujaṛ rahī̃ hoge | उजड़ रहीं होंगे ujaṛ rahī̃ hoṅge | |
Subjunctive | m | उजड़ रहा हूँ ujaṛ rahā hū̃ | उजड़ रहा हो ujaṛ rahā ho | उजड़ रहा हो ujaṛ rahā ho | उजड़ रहे हों ujaṛ rahe hõ | उजड़ रहे हो ujaṛ rahe ho | उजड़ रहे हों ujaṛ rahe hõ |
f | उजड़ रही हूँ ujaṛ rahī hū̃ | उजड़ रही हो ujaṛ rahī ho | उजड़ रही हो ujaṛ rahī ho | उजड़ रहीं हों ujaṛ rahī̃ hõ | उजड़ रहीं हो ujaṛ rahī̃ ho | उजड़ रहीं हों ujaṛ rahī̃ hõ | |
Non-aspectual | |||||||
Subjunctive | उजड़ूँ ujṛū̃ | उजड़े ujṛe | उजड़े ujṛe | उजड़ें ujṛẽ | उजड़ो ujṛo | उजड़ें ujṛẽ | |
Future | m | उजड़ूँगा ujṛū̃gā | उजड़ेगा ujṛegā | उजड़ेगा ujṛegā | उजड़ेंगे ujṛeṅge | उजड़ोगे ujṛoge | उजड़ेंगे ujṛeṅge |
f | उजड़ूँगी ujṛū̃gī | उजड़ेगी ujṛegī | उजड़ेगी ujṛegī | उजड़ेंगी ujṛeṅgī | उजड़ोगी ujṛogī | उजड़ेंगी ujṛeṅgī | |
Imperative | उजड़ ujaṛ | उजड़ो ujṛo | उजड़िये / उजड़िए उजड़ियेगा / उजड़िएगा ujṛiye / ujṛie ujṛiyegā / ujṛiegā |
References
- McGregor, Ronald Stuart (1993), “उजड़ना”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press, page 115