उक्थ
Sanskrit
Alternative forms
- उक्त (uktá)
Etymology
From Proto-Indo-Aryan *Huktʰám, from Proto-Indo-Iranian *Huktʰám, from Proto-Indo-European *h₁ugʰ-tHó-m, from *h₁ewgʰ-, metathesis of *h₁wegʷʰ- (“to promise, vow”). Cognate with Avestan 𐬎𐬑𐬜𐬀 (uxδa, “word”).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /uk.t̪ʰɐ́/, [uk̚.t̪ʰɐ́]
- (Classical) IPA(key): /ˈuk.t̪ʰɐ/, [ˈuk̚.t̪ʰɐ]
Noun
उक्थ • (ukthá) n
- saying
- sentence, verse
- eulogy, praise
- a kind of recitation or group of verses recited in this manner in rituals (AitBr., TS., ŚBr., ChUp., etc.)
Declension
| Neuter a-stem declension of उक्थ (ukthá) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | उक्थम् ukthám | उक्थे ukthé | उक्थानि / उक्था¹ ukthā́ni / ukthā́¹ |
| Vocative | उक्थ úktha | उक्थे úkthe | उक्थानि / उक्था¹ úkthāni / úkthā¹ |
| Accusative | उक्थम् ukthám | उक्थे ukthé | उक्थानि / उक्था¹ ukthā́ni / ukthā́¹ |
| Instrumental | उक्थेन ukthéna | उक्थाभ्याम् ukthā́bhyām | उक्थैः / उक्थेभिः¹ ukthaíḥ / ukthébhiḥ¹ |
| Dative | उक्थाय ukthā́ya | उक्थाभ्याम् ukthā́bhyām | उक्थेभ्यः ukthébhyaḥ |
| Ablative | उक्थात् ukthā́t | उक्थाभ्याम् ukthā́bhyām | उक्थेभ्यः ukthébhyaḥ |
| Genitive | उक्थस्य ukthásya | उक्थयोः uktháyoḥ | उक्थानाम् ukthā́nām |
| Locative | उक्थे ukthé | उक्थयोः uktháyoḥ | उक्थेषु ukthéṣu |
| Notes |
| ||
Proper noun
उक्थ • (ukthá) m
- a form of Agni (MBh.)
- name of a prince (VP.)
- name of a divine being (Hariv.)
Declension
| Masculine a-stem declension of उक्थ (ukthá) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | उक्थः uktháḥ | उक्थौ ukthaú | उक्थाः / उक्थासः¹ ukthā́ḥ / ukthā́saḥ¹ |
| Vocative | उक्थ úktha | उक्थौ úkthau | उक्थाः / उक्थासः¹ úkthāḥ / úkthāsaḥ¹ |
| Accusative | उक्थम् ukthám | उक्थौ ukthaú | उक्थान् ukthā́n |
| Instrumental | उक्थेन ukthéna | उक्थाभ्याम् ukthā́bhyām | उक्थैः / उक्थेभिः¹ ukthaíḥ / ukthébhiḥ¹ |
| Dative | उक्थाय ukthā́ya | उक्थाभ्याम् ukthā́bhyām | उक्थेभ्यः ukthébhyaḥ |
| Ablative | उक्थात् ukthā́t | उक्थाभ्याम् ukthā́bhyām | उक्थेभ्यः ukthébhyaḥ |
| Genitive | उक्थस्य ukthásya | उक्थयोः uktháyoḥ | उक्थानाम् ukthā́nām |
| Locative | उक्थे ukthé | उक्थयोः uktháyoḥ | उक्थेषु ukthéṣu |
| Notes |
| ||
Proper noun
उक्थ • (ukthá) n
- name of the Samaveda (ŚBr.)
Declension
| Neuter a-stem declension of उक्थ (ukthá) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | उक्थम् ukthám | उक्थे ukthé | उक्थानि / उक्था¹ ukthā́ni / ukthā́¹ |
| Vocative | उक्थ úktha | उक्थे úkthe | उक्थानि / उक्था¹ úkthāni / úkthā¹ |
| Accusative | उक्थम् ukthám | उक्थे ukthé | उक्थानि / उक्था¹ ukthā́ni / ukthā́¹ |
| Instrumental | उक्थेन ukthéna | उक्थाभ्याम् ukthā́bhyām | उक्थैः / उक्थेभिः¹ ukthaíḥ / ukthébhiḥ¹ |
| Dative | उक्थाय ukthā́ya | उक्थाभ्याम् ukthā́bhyām | उक्थेभ्यः ukthébhyaḥ |
| Ablative | उक्थात् ukthā́t | उक्थाभ्याम् ukthā́bhyām | उक्थेभ्यः ukthébhyaḥ |
| Genitive | उक्थस्य ukthásya | उक्थयोः uktháyoḥ | उक्थानाम् ukthā́nām |
| Locative | उक्थे ukthé | उक्थयोः uktháyoḥ | उक्थेषु ukthéṣu |
| Notes |
| ||
References
- Monier Williams (1899), “उक्थ”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 0172.