आग्नेय

आग्नेय

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit आग्नेय (āgneya).

Pronunciation

• (Delhi Hindi) IPA^(key): /ɑːɡ.neːj/, [äːɡ.n̪eːj]

Adjective

आग्नेय • (āgney) (indeclinable)

1. volcanic, igneous

   आग्नेय पत्थर ― āgney patthar ― igneous rock

2. incendiary, flammable
3. (Vedic Hinduism) pertaining to Agni
4. (chiefly vastu) southeast; southeastern

Derived terms

• आग्नेयास्त्र (āgneyāstra, “firearm”)

References

• McGregor, Ronald Stuart (1993), “आग्नेय”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press, page 81

---

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ᬆᬕ᭄ᬦᬾᬬ (Balinese script)
• আগ্নেয (Assamese script)
• আগ্নেয (Bengali script)
• 𑰁𑰐𑰿𑰡𑰸𑰧 (Bhaiksuki script)
• 𑀆𑀕𑁆𑀦𑁂𑀬 (Brahmi script)
• 𑌆𑌗𑍍𑌨𑍇𑌯 (Grantha script)
• આગ્નેય (Gujarati script)
• ਆਗੑਨੇਯ (Gurmukhi script)
• ꦄꦴꦒ꧀ꦤꦺꦪ (Javanese script)
• អាគ្នេយ (Khmer script)
• ಆಗ್ನೇಯ (Kannada script)
• ອາຄ຺ເນຍ (Lao script)
• ആഗ്നേയ (Malayalam script)
• 𑘁𑘐𑘿𑘡𑘹𑘧 (Modi script)
• ᠠᢗᠺᠨᠧᠶ᠋ᠠ᠋ (Mongolian script)
• ᠠ᠎᠊ᠠᡤᠨᡝᠶᠠ (Manchu script)
• အာဂ္နေယ (Burmese script)
• 𑦡𑦰𑧠𑧁𑧚𑧇 (Nandinagari script)
• 𑐁𑐐𑑂𑐣𑐾𑐫 (Newa script)
• ଆଗ୍ନେଯ (Oriya script)
• ꢃꢔ꣄ꢥꢾꢫ (Saurashtra script)
• 𑆄𑆓𑇀𑆤𑆼𑆪 (Sharada script)
• 𑖁𑖐𑖿𑖡𑖸𑖧 (Siddham script)
• ආග්නේය (Sinhalese script)
• ఆగ్నేయ (Telugu script)
• อาคฺเนย (Thai script)
• ཨཱ་གྣེ་ཡ (Tibetan script)
• 𑒂𑒑𑓂𑒢𑒹𑒨 (Tirhuta script)

Etymology

Vrddhi derivative of अग्नि (agni) with a -य (-ya) extension.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɑːɡ.nɐj.jɐ́/
• (Classical) IPA^(key): /ɑːɡˈn̪eː.jɐ/

Adjective

आग्नेय • (āgneyá)

1. belonging, relating or consecrated to fire
2. belonging, relating or consecrated to Agni, the god of fire

Declension

Masculine a-stem declension of आग्नेय (āgneyá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	आग्नेयः āgneyáḥ	आग्नेयौ āgneyaú	आग्नेयाः / आग्नेयासः¹ āgneyā́ḥ / āgneyā́saḥ¹
Vocative	आग्नेय ā́gneya	आग्नेयौ ā́gneyau	आग्नेयाः / आग्नेयासः¹ ā́gneyāḥ / ā́gneyāsaḥ¹
Accusative	आग्नेयम् āgneyám	आग्नेयौ āgneyaú	आग्नेयान् āgneyā́n
Instrumental	आग्नेयेन āgneyéna	आग्नेयाभ्याम् āgneyā́bhyām	आग्नेयैः / आग्नेयेभिः¹ āgneyaíḥ / āgneyébhiḥ¹
Dative	आग्नेयाय āgneyā́ya	आग्नेयाभ्याम् āgneyā́bhyām	आग्नेयेभ्यः āgneyébhyaḥ
Ablative	आग्नेयात् āgneyā́t	आग्नेयाभ्याम् āgneyā́bhyām	आग्नेयेभ्यः āgneyébhyaḥ
Genitive	आग्नेयस्य āgneyásya	आग्नेययोः āgneyáyoḥ	आग्नेयानाम् āgneyā́nām
Locative	आग्नेये āgneyé	आग्नेययोः āgneyáyoḥ	आग्नेयेषु āgneyéṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ī-stem declension of आग्नेयी (āgneyī́)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	आग्नेयी āgneyī́	आग्नेय्यौ / आग्नेयी¹ āgneyyaù / āgneyī́¹	आग्नेय्यः / आग्नेयीः¹ āgneyyàḥ / āgneyī́ḥ¹
Vocative	आग्नेयि ā́gneyi	आग्नेय्यौ / आग्नेयी¹ ā́gneyyau / āgneyī́¹	आग्नेय्यः / आग्नेयीः¹ ā́gneyyaḥ / ā́gneyīḥ¹
Accusative	आग्नेयीम् āgneyī́m	आग्नेय्यौ / आग्नेयी¹ āgneyyaù / āgneyī́¹	आग्नेयीः āgneyī́ḥ
Instrumental	आग्नेय्या āgneyyā̀	आग्नेयीभ्याम् āgneyī́bhyām	आग्नेयीभिः āgneyī́bhiḥ
Dative	आग्नेय्यै āgneyyaì	आग्नेयीभ्याम् āgneyī́bhyām	आग्नेयीभ्यः āgneyī́bhyaḥ
Ablative	आग्नेय्याः āgneyyā̀ḥ	आग्नेयीभ्याम् āgneyī́bhyām	आग्नेयीभ्यः āgneyī́bhyaḥ
Genitive	आग्नेय्याः āgneyyā̀ḥ	आग्नेय्योः āgneyyòḥ	आग्नेयीनाम् āgneyī́nām
Locative	आग्नेय्याम् āgneyyā̀m	आग्नेय्योः āgneyyòḥ	आग्नेयीषु āgneyī́ṣu
Notes	¹Vedic

Neuter a-stem declension of आग्नेय (āgneyá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	आग्नेयम् āgneyám	आग्नेये āgneyé	आग्नेयानि / आग्नेया¹ āgneyā́ni / āgneyā́¹
Vocative	आग्नेय ā́gneya	आग्नेये ā́gneye	आग्नेयानि / आग्नेया¹ ā́gneyāni / ā́gneyā¹
Accusative	आग्नेयम् āgneyám	आग्नेये āgneyé	आग्नेयानि / आग्नेया¹ āgneyā́ni / āgneyā́¹
Instrumental	आग्नेयेन āgneyéna	आग्नेयाभ्याम् āgneyā́bhyām	आग्नेयैः / आग्नेयेभिः¹ āgneyaíḥ / āgneyébhiḥ¹
Dative	आग्नेयाय āgneyā́ya	आग्नेयाभ्याम् āgneyā́bhyām	आग्नेयेभ्यः āgneyébhyaḥ
Ablative	आग्नेयात् āgneyā́t	आग्नेयाभ्याम् āgneyā́bhyām	आग्नेयेभ्यः āgneyébhyaḥ
Genitive	आग्नेयस्य āgneyásya	आग्नेययोः āgneyáyoḥ	आग्नेयानाम् āgneyā́nām
Locative	आग्नेये āgneyé	आग्नेययोः āgneyáyoḥ	आग्नेयेषु āgneyéṣu
Notes	¹Vedic

Noun

आग्नेय • (āgneyá) m

1. the south-east quarter, of which Agni is said to be the regent