مرزبان
Arabic
Etymology 1
From Middle Persian [script needed] (mlcpʾn' /marz(o)bān/, “margrave”), whence Persian مرزبان (marzbân).
Pronunciation
- IPA(key): /mar.zu.baːn/
- IPA(key): /mar.za.baːn/
Noun
مَرْزُبَان or مَرْزَبَان • (marzubān or marzabān) m (plural مَرَازِبَة (marāziba)) (historical)
- marzban, margrave, march warden, satrap, a Sassanian governor of a frontier province
Declension
Singular | basic singular triptote | ||
---|---|---|---|
Indefinite | Definite | Construct | |
Informal | مَرْزُبَان; مَرْزَبَان marzubān; marzabān | الْمَرْزُبَان; الْمَرْزَبَان al-marzubān; al-marzabān | مَرْزُبَان; مَرْزَبَان marzubān; marzabān |
Nominative | مَرْزُبَانٌ; مَرْزَبَانٌ marzubānun; marzabānun | الْمَرْزُبَانُ; الْمَرْزَبَانُ al-marzubānu; al-marzabānu | مَرْزُبَانُ; مَرْزَبَانُ marzubānu; marzabānu |
Accusative | مَرْزُبَانًا; مَرْزَبَانًا marzubānan; marzabānan | الْمَرْزُبَانَ; الْمَرْزَبَانَ al-marzubāna; al-marzabāna | مَرْزُبَانَ; مَرْزَبَانَ marzubāna; marzabāna |
Genitive | مَرْزُبَانٍ; مَرْزَبَانٍ marzubānin; marzabānin | الْمَرْزُبَانِ; الْمَرْزَبَانِ al-marzubāni; al-marzabāni | مَرْزُبَانِ; مَرْزَبَانِ marzubāni; marzabāni |
Dual | Indefinite | Definite | Construct |
Informal | مَرْزُبَانَيْن; مَرْزَبَانَيْن marzubānayn; marzabānayn | الْمَرْزُبَانَيْن; الْمَرْزَبَانَيْن al-marzubānayn; al-marzabānayn | مَرْزُبَانَيْ; مَرْزَبَانَيْ marzubānay; marzabānay |
Nominative | مَرْزُبَانَانِ; مَرْزَبَانَانِ marzubānāni; marzabānāni | الْمَرْزُبَانَانِ; الْمَرْزَبَانَانِ al-marzubānāni; al-marzabānāni | مَرْزُبَانَا; مَرْزَبَانَا marzubānā; marzabānā |
Accusative | مَرْزُبَانَيْنِ; مَرْزَبَانَيْنِ marzubānayni; marzabānayni | الْمَرْزُبَانَيْنِ; الْمَرْزَبَانَيْنِ al-marzubānayni; al-marzabānayni | مَرْزُبَانَيْ; مَرْزَبَانَيْ marzubānay; marzabānay |
Genitive | مَرْزُبَانَيْنِ; مَرْزَبَانَيْنِ marzubānayni; marzabānayni | الْمَرْزُبَانَيْنِ; الْمَرْزَبَانَيْنِ al-marzubānayni; al-marzabānayni | مَرْزُبَانَيْ; مَرْزَبَانَيْ marzubānay; marzabānay |
Plural | broken plural triptote in ـَة (-a) | ||
Indefinite | Definite | Construct | |
Informal | مَرَازِبَة marāziba | الْمَرَازِبَة al-marāziba | مَرَازِبَة marāzibat |
Nominative | مَرَازِبَةٌ marāzibatun | الْمَرَازِبَةُ al-marāzibatu | مَرَازِبَةُ marāzibatu |
Accusative | مَرَازِبَةً marāzibatan | الْمَرَازِبَةَ al-marāzibata | مَرَازِبَةَ marāzibata |
Genitive | مَرَازِبَةٍ marāzibatin | الْمَرَازِبَةِ al-marāzibati | مَرَازِبَةِ marāzibati |
Etymology 2
Also found in Classical Syriac ܡܪܙܒܢܐ (marzəbānā, “a serving of grain”) and Middle Armenian մարզպան (marzpan, “a measure of grain or liquid”). This is probably a suffigation of the word treated at مِرْزَاب (mirzāb, “spout”), i.e. “a spout full of grain”.
Pronunciation
- IPA(key): /mar.za.baːn/
Noun
مَرْزَبَان • (marzabān) m (plural مَرَازِيب (marāzīb)) (obsolete, Medieval Aleppo)
- a dry measure for grain, a fourth of a مَكُّوك (makkūk)
Declension
Singular | basic singular triptote | ||
---|---|---|---|
Indefinite | Definite | Construct | |
Informal | مَرْزَبَان marzabān | الْمَرْزَبَان al-marzabān | مَرْزَبَان marzabān |
Nominative | مَرْزَبَانٌ marzabānun | الْمَرْزَبَانُ al-marzabānu | مَرْزَبَانُ marzabānu |
Accusative | مَرْزَبَانًا marzabānan | الْمَرْزَبَانَ al-marzabāna | مَرْزَبَانَ marzabāna |
Genitive | مَرْزَبَانٍ marzabānin | الْمَرْزَبَانِ al-marzabāni | مَرْزَبَانِ marzabāni |
Dual | Indefinite | Definite | Construct |
Informal | مَرْزَبَانَيْن marzabānayn | الْمَرْزَبَانَيْن al-marzabānayn | مَرْزَبَانَيْ marzabānay |
Nominative | مَرْزَبَانَانِ marzabānāni | الْمَرْزَبَانَانِ al-marzabānāni | مَرْزَبَانَا marzabānā |
Accusative | مَرْزَبَانَيْنِ marzabānayni | الْمَرْزَبَانَيْنِ al-marzabānayni | مَرْزَبَانَيْ marzabānay |
Genitive | مَرْزَبَانَيْنِ marzabānayni | الْمَرْزَبَانَيْنِ al-marzabānayni | مَرْزَبَانَيْ marzabānay |
Plural | basic broken plural diptote | ||
Indefinite | Definite | Construct | |
Informal | مَرَازِيب marāzīb | الْمَرَازِيب al-marāzīb | مَرَازِيب marāzīb |
Nominative | مَرَازِيبُ marāzību | الْمَرَازِيبُ al-marāzību | مَرَازِيبُ marāzību |
Accusative | مَرَازِيبَ marāzība | الْمَرَازِيبَ al-marāzība | مَرَازِيبَ marāzība |
Genitive | مَرَازِيبَ marāzība | الْمَرَازِيبِ al-marāzībi | مَرَازِيبِ marāzībi |
References
- “mrzbn”, in The Comprehensive Aramaic Lexicon Project, Cincinnati: Hebrew Union College, 1986–
- Lane, Edward William (1863), “مرزبان”, in Arabic-English Lexicon, London: Williams & Norgate, page 1075
- Saiden, A. S. (1978) The Arithmetic of Al-Uqlīdisī: The Story of Hindu-Arabic Arithmetic as told in Kitāb al-Fuṣūl fī al-Ḥisāb al-Hindī, Dordrecht & Boston: Reidel, →ISBN, pages 379–380
Persian
Etymology
From Middle Persian [script needed] (mlcpʾn' /marz(o)bān/, “margrave”), from [script needed] (mlc /marz/, “boundary”) (Persian مرز (marz)) and [script needed] (-pʾn' /-bān/, “-guard”) (Persian بان (-bân)). Compare the Iranian borrowings: Old Armenian մարզպան (marzpan), Old Georgian მარზაპანი (marzaṗani), მაზრაპანი (mazraṗani), Classical Syriac ܡܪܙܒܢܐ (marzəbānā), Arabic مَرْزُبَان (marzubān), Byzantine Greek μαρζαβανᾶς (marzabanâs), μαρζανάβος (marzanábos).
Noun
مرزبان • (marz-bân)
- border guard
- (historical) marzban
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1977), “մարզպան”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume III, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, pages 282–283
- Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 193