خاتون
Arabic
Etymology
From Persian خاتون (xâtun, “lady, noblewoman”).
Noun
خَاتُون • (ḵātūn) f (plural خَوَاتِين (ḵawātīn))
- khatun, noblewoman
Declension
Singular | basic singular triptote | ||
---|---|---|---|
Indefinite | Definite | Construct | |
Informal | خَاتُون ḵātūn | الْخَاتُون al-ḵātūn | خَاتُون ḵātūn |
Nominative | خَاتُونٌ ḵātūnun | الْخَاتُونُ al-ḵātūnu | خَاتُونُ ḵātūnu |
Accusative | خَاتُونًا ḵātūnan | الْخَاتُونَ al-ḵātūna | خَاتُونَ ḵātūna |
Genitive | خَاتُونٍ ḵātūnin | الْخَاتُونِ al-ḵātūni | خَاتُونِ ḵātūni |
Dual | Indefinite | Definite | Construct |
Informal | خَاتُونَيْن ḵātūnayn | الْخَاتُونَيْن al-ḵātūnayn | خَاتُونَيْ ḵātūnay |
Nominative | خَاتُونَانِ ḵātūnāni | الْخَاتُونَانِ al-ḵātūnāni | خَاتُونَا ḵātūnā |
Accusative | خَاتُونَيْنِ ḵātūnayni | الْخَاتُونَيْنِ al-ḵātūnayni | خَاتُونَيْ ḵātūnay |
Genitive | خَاتُونَيْنِ ḵātūnayni | الْخَاتُونَيْنِ al-ḵātūnayni | خَاتُونَيْ ḵātūnay |
Plural | basic broken plural diptote | ||
Indefinite | Definite | Construct | |
Informal | خَوَاتِين ḵawātīn | الْخَوَاتِين al-ḵawātīn | خَوَاتِين ḵawātīn |
Nominative | خَوَاتِينُ ḵawātīnu | الْخَوَاتِينُ al-ḵawātīnu | خَوَاتِينُ ḵawātīnu |
Accusative | خَوَاتِينَ ḵawātīna | الْخَوَاتِينَ al-ḵawātīna | خَوَاتِينَ ḵawātīna |
Genitive | خَوَاتِينَ ḵawātīna | الْخَوَاتِينِ al-ḵawātīni | خَوَاتِينِ ḵawātīni |
Hazaragi
Etymology
From Persian خاتون (xātūn).
Noun
خاتون (xātūn)
- woman, lady
References
- G. K. Dulling, The Hazaragi dialect of Afghan Persian (1973)
Persian
Etymology
Most likely directly from Sogdian 𐼶𐼴𐽂𐼰𐼷𐼻𐼳 (γwtʾynh /xwatēn, xutēn/, “queen”), or perhaps entered Persian via Manichaean Middle Persian 𐫑𐫀𐫎𐫇𐫗 (xʾṯwn /xātūn/, “lady, a Sogdian female title”). Ultimately from Proto-Iranian *hwatā́wniH, a feminine form of Proto-Iranian *hwatā́wā. Doublet of خدا, which was inherited; and of خدیو which was borrowed from Bactrian χοαδηο (xoadēo, “lord”).
Compare Old Turkic 𐰴𐱃𐰆𐰣 (qatun, “queen”), Common Turkic *xātun, Turkish kadın (“woman”) Turkish hatun (“lady, wife”), Karakhanid قاتُونْ (qātūn, “noble woman”), Iranian borrowings.
Pronunciation
- (Classical Persian): IPA(key): /xɑːtuːn/
- (Dari): IPA(key): /xɒːtuːn/
- (Iranian Persian): IPA(key): /xɒːtuːn/
- (Tajik): IPA(key): /xɔːtun/
Noun
خاتون • (xâtun)
- lady, matron
- noblewoman
Descendants
- → Azerbaijani: xatun
- → Arabic: خاتون (ḵātūn)
- → Gulf Arabic: خاتون (ḵātūn, “female nurse”)
- → Urdu: خاتون (xātūn)
- → Ottoman Turkish: خاتون (hātun)
- Turkish: hatun
- → Georgian: ხათუნა (xatuna)
- → Bengali: খাতুন (khatun)
- → Middle Armenian: խաթուն (xatʿun)
- Armenian: խաթուն (xatʿun)
Further reading
- Steingass, Francis Joseph (1892), “خاتون”, in A Comprehensive Persian–English dictionary, London: Routledge & K. Paul
Urdu
Etymology
Borrowed from Persian خاتون (xātūn).
Pronunciation
- (Standard Urdu) IPA(key): /xɑː.t̪uːn/
Noun
خاتون • (xātūn) f (Hindi spelling ख़ातून) (plural خواتین (xavātīn))
- lady
- first lady, khatun
References
- Bashir Ahmad Qureshi, Standard Twentieth Century Dictionary, Urdu into English (Delhi, 1988), p. 280