տնտղել
Armenian
Alternative forms
- տնտղնել (tntłnel) – dialectal
Etymology
Inherited from Middle Armenian տնտղել (tntłel), according to Ačaṙean a reduplication of Old Armenian տղեմ (tłem).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [təntəˈʁɛl]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [dəndəˈʁɛl]
Verb
տնտղել • (tntłel)
- to look at intently, to examine, to inspect, to observe
- to look round, to search
- to weigh up something in hand
- to ponder, to consider, to weigh up
- to touch, to feel
Inflection
conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | տնտղել (tntłel) | imperfective converb | տնտղում (tntłum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | — | simultaneous converb | տնտղելիս (tntłelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | տնտղել (tntłel) | ||||
| aorist stem | տնտղ- (tntł-) | future converb I | տնտղելու (tntłelu) | ||||
| resultative participle | տնտղած (tntłac) | future converb II | տնտղելիք (tntłelikʿ) | ||||
| subject participle | տնտղող (tntłoł) | connegative converb | տնտղի (tntłi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | տնտղում եմ (tntłum em) | տնտղում ես (tntłum es) | տնտղում է (tntłum ē) | տնտղում ենք (tntłum enkʿ) | տնտղում եք (tntłum ekʿ) | տնտղում են (tntłum en) | |
| past imperfective | տնտղում էի (tntłum ēi) | տնտղում էիր (tntłum ēir) | տնտղում էր (tntłum ēr) | տնտղում էինք (tntłum ēinkʿ) | տնտղում էիք (tntłum ēikʿ) | տնտղում էին (tntłum ēin) | |
| future | տնտղելու եմ (tntłelu em) | տնտղելու ես (tntłelu es) | տնտղելու է (tntłelu ē) | տնտղելու ենք (tntłelu enkʿ) | տնտղելու եք (tntłelu ekʿ) | տնտղելու են (tntłelu en) | |
| past future | տնտղելու էի (tntłelu ēi) | տնտղելու էիր (tntłelu ēir) | տնտղելու էր (tntłelu ēr) | տնտղելու էինք (tntłelu ēinkʿ) | տնտղելու էիք (tntłelu ēikʿ) | տնտղելու էին (tntłelu ēin) | |
| present perfect | տնտղել եմ (tntłel em) | տնտղել ես (tntłel es) | տնտղել է (tntłel ē) | տնտղել ենք (tntłel enkʿ) | տնտղել եք (tntłel ekʿ) | տնտղել են (tntłel en) | |
| pluperfect | տնտղել էի (tntłel ēi) | տնտղել էիր (tntłel ēir) | տնտղել էր (tntłel ēr) | տնտղել էինք (tntłel ēinkʿ) | տնտղել էիք (tntłel ēikʿ) | տնտղել էին (tntłel ēin) | |
| aorist (past perfective) | տնտղեցի, տնտղի* (tntłecʿi, tntłi*) | տնտղեցիր, տնտղիր* (tntłecʿir, tntłir*) | տնտղեց (tntłecʿ) | տնտղեցինք, տնտղինք* (tntłecʿinkʿ, tntłinkʿ*) | տնտղեցիք, տնտղիք* (tntłecʿikʿ, tntłikʿ*) | տնտղեցին, տնտղին* (tntłecʿin, tntłin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | տնտղեմ (tntłem) | տնտղես (tntłes) | տնտղի (tntłi) | տնտղենք (tntłenkʿ) | տնտղեք (tntłekʿ) | տնտղեն (tntłen) | |
| past | տնտղեի (tntłei) | տնտղեիր (tntłeir) | տնտղեր (tntłer) | տնտղեինք (tntłeinkʿ) | տնտղեիք (tntłeikʿ) | տնտղեին (tntłein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կտնտղեմ (ktntłem) | կտնտղես (ktntłes) | կտնտղի (ktntłi) | կտնտղենք (ktntłenkʿ) | կտնտղեք (ktntłekʿ) | կտնտղեն (ktntłen) | |
| past | կտնտղեի (ktntłei) | կտնտղեիր (ktntłeir) | կտնտղեր (ktntłer) | կտնտղեինք (ktntłeinkʿ) | կտնտղեիք (ktntłeikʿ) | կտնտղեին (ktntłein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | տնտղի՛ր, տնտղի՛* (tntłír, tntłí*) | — | — | տնտղե՛ք, տնտղեցե՛ք** (tntłékʿ, tntłecʿékʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չտնտղել (čʿtntłel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չտնտղած (čʿtntłac) | ||||||
| subject participle | չտնտղող (čʿtntłoł) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ տնտղում (čʿem tntłum) | չես տնտղում (čʿes tntłum) | չի տնտղում (čʿi tntłum) | չենք տնտղում (čʿenkʿ tntłum) | չեք տնտղում (čʿekʿ tntłum) | չեն տնտղում (čʿen tntłum) | |
| past imperfective | չէի տնտղում (čʿēi tntłum) | չէիր տնտղում (čʿēir tntłum) | չէր տնտղում (čʿēr tntłum) | չէինք տնտղում (čʿēinkʿ tntłum) | չէիք տնտղում (čʿēikʿ tntłum) | չէին տնտղում (čʿēin tntłum) | |
| future | չեմ տնտղելու (čʿem tntłelu) | չես տնտղելու (čʿes tntłelu) | չի տնտղելու (čʿi tntłelu) | չենք տնտղելու (čʿenkʿ tntłelu) | չեք տնտղելու (čʿekʿ tntłelu) | չեն տնտղելու (čʿen tntłelu) | |
| past future | չէի տնտղելու (čʿēi tntłelu) | չէիր տնտղելու (čʿēir tntłelu) | չէր տնտղելու (čʿēr tntłelu) | չէինք տնտղելու (čʿēinkʿ tntłelu) | չէիք տնտղելու (čʿēikʿ tntłelu) | չէին տնտղելու (čʿēin tntłelu) | |
| present perfect | չեմ տնտղել (čʿem tntłel) | չես տնտղել (čʿes tntłel) | չի տնտղել (čʿi tntłel) | չենք տնտղել (čʿenkʿ tntłel) | չեք տնտղել (čʿekʿ tntłel) | չեն տնտղել (čʿen tntłel) | |
| pluperfect | չէի տնտղել (čʿēi tntłel) | չէիր տնտղել (čʿēir tntłel) | չէր տնտղել (čʿēr tntłel) | չէինք տնտղել (čʿēinkʿ tntłel) | չէիք տնտղել (čʿēikʿ tntłel) | չէին տնտղել (čʿēin tntłel) | |
| aorist (past perfective) | չտնտղեցի, չտնտղի* (čʿtntłecʿi, čʿtntłi*) | չտնտղեցիր, չտնտղիր* (čʿtntłecʿir, čʿtntłir*) | չտնտղեց (čʿtntłecʿ) | չտնտղեցինք, չտնտղինք* (čʿtntłecʿinkʿ, čʿtntłinkʿ*) | չտնտղեցիք, չտնտղիք* (čʿtntłecʿikʿ, čʿtntłikʿ*) | չտնտղեցին, չտնտղին* (čʿtntłecʿin, čʿtntłin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չտնտղեմ (čʿtntłem) | չտնտղես (čʿtntłes) | չտնտղի (čʿtntłi) | չտնտղենք (čʿtntłenkʿ) | չտնտղեք (čʿtntłekʿ) | չտնտղեն (čʿtntłen) | |
| past | չտնտղեի (čʿtntłei) | չտնտղեիր (čʿtntłeir) | չտնտղեր (čʿtntłer) | չտնտղեինք (čʿtntłeinkʿ) | չտնտղեիք (čʿtntłeikʿ) | չտնտղեին (čʿtntłein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ տնտղի (čʿem tntłi) | չես տնտղի (čʿes tntłi) | չի տնտղի (čʿi tntłi) | չենք տնտղի (čʿenkʿ tntłi) | չեք տնտղի (čʿekʿ tntłi) | չեն տնտղի (čʿen tntłi) | |
| past | չէի տնտղի (čʿēi tntłi) | չէիր տնտղի (čʿēir tntłi) | չէր տնտղի (čʿēr tntłi) | չէինք տնտղի (čʿēinkʿ tntłi) | չէիք տնտղի (čʿēikʿ tntłi) | չէին տնտղի (čʿēin tntłi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ տնտղիր, մի՛ տնտղի* (mí tntłir, mí tntłi*) | — | — | մի՛ տնտղեք, մի՛ տնտղեցեք** (mí tntłekʿ, mí tntłecʿekʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | տնտղել (tntłel) | |||
| dative | տնտղելու (tntłelu) | |||
| ablative | տնտղելուց (tntłelucʿ) | |||
| instrumental | տնտղելով (tntłelov) | |||
| locative | տնտղելում (tntłelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | տնտղելը/տնտղելն (tntłelə/tntłeln) | |||
| dative | տնտղելուն (tntłelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | տնտղելս (tntłels) | |||
| dative | տնտղելուս (tntłelus) | |||
| ablative | տնտղելուցս (tntłelucʿs) | |||
| instrumental | տնտղելովս (tntłelovs) | |||
| locative | տնտղելումս (tntłelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | տնտղելդ (tntłeld) | |||
| dative | տնտղելուդ (tntłelud) | |||
| ablative | տնտղելուցդ (tntłelucʿd) | |||
| instrumental | տնտղելովդ (tntłelovd) | |||
| locative | տնտղելումդ (tntłelumd) | |||
Derived terms
- տնտղկել (tntłkel)
- տնտղոտել (tntłotel)
References
- Ačaṙean, Hračʿeay (1979), “տնտղել”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume IV, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 415a
- Ačaṙean, Hračʿeay (1979), “տղել”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume IV, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, pages 413–414
- Sargsyan, Artem et al., editors (2001–2012), “տնտղել”, in Hayocʿ lezvi barbaṙayin baṙaran [Dialectal Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), Yerevan: Hayastan