տնաշեն
Armenian
Alternative forms
- տնաշէն (tnašēn) – traditional orthography spelling
Etymology
From Old Armenian տնաշէն (tnašēn), analyzable as տուն (tun) + -ա- (-a-) + շինել (šinel). Related to the expressions տունդ շեն մնա (tund šen mna) and տունդ շինվի (tund šinvi).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [tnɑˈʃɛn]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [dnɑˈʃɛn]
Interjection
տնաշեն • (tnašen)
- a lightly scolding way of addressing a familiar person doing something wrong or unusual, or who is unaware of something very obvious
- 1886, Hovhannes Tumanyan, Šunn u katun [The Dog and the Cat] :
- Ցուրտը տարա՞վ… վա՜հ, տընա՛շեն,
Չես թող անում մի շունչ քաշեն.
Հեշտ բան հո չի՞, հըլա նոր եմ
Ցըրցամ տըվել, թե որ կարեմ: […]- Cʿurtə tara?v… va!h, tənášen,
Čʿes tʿoł anum mi šunčʿ kʿašen.
Hešt ban ho čʿi?, həla nor em
Cʿərcʿam təvel, tʿe or karem: […]
- Cʿurtə tara?v… va!h, tənášen,
- Ցուրտը տարա՞վ… վա՜հ, տընա՛շեն,
Adjective
տնաշեն • (tnašen) (superlative ամենատնաշեն)
- (obsolete) keeping the house inhabited or in good condition
Declension
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | տնաշեն (tnašen) | տնաշեններ (tnašenner) | ||
| dative | տնաշենի (tnašeni) | տնաշենների (tnašenneri) | ||
| ablative | տնաշենից (tnašenicʿ) | տնաշեններից (tnašennericʿ) | ||
| instrumental | տնաշենով (tnašenov) | տնաշեններով (tnašennerov) | ||
| locative | տնաշենում (tnašenum) | տնաշեններում (tnašennerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | տնաշենը/տնաշենն (tnašenə/tnašenn) | տնաշենները/տնաշեններն (tnašennerə/tnašennern) | ||
| dative | տնաշենին (tnašenin) | տնաշեններին (tnašennerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | տնաշենս (tnašens) | տնաշեններս (tnašenners) | ||
| dative | տնաշենիս (tnašenis) | տնաշեններիս (tnašenneris) | ||
| ablative | տնաշենիցս (tnašenicʿs) | տնաշեններիցս (tnašennericʿs) | ||
| instrumental | տնաշենովս (tnašenovs) | տնաշեններովս (tnašennerovs) | ||
| locative | տնաշենումս (tnašenums) | տնաշեններումս (tnašennerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | տնաշենդ (tnašend) | տնաշեններդ (tnašennerd) | ||
| dative | տնաշենիդ (tnašenid) | տնաշեններիդ (tnašennerid) | ||
| ablative | տնաշենիցդ (tnašenicʿd) | տնաշեններիցդ (tnašennericʿd) | ||
| instrumental | տնաշենովդ (tnašenovd) | տնաշեններովդ (tnašennerovd) | ||
| locative | տնաշենումդ (tnašenumd) | տնաշեններումդ (tnašennerumd) | ||
References
- Ałayan, Ēduard (1976), “տնաշեն”, in Ardi hayereni bacʿatrakan baṙaran [Explanatory Dictionary of Contemporary Armenian] (in Armenian), Yerevan: Hayastan
- Malxaseancʿ, Stepʿan (1944–1945), “տնաշէն”, in Hayerēn bacʿatrakan baṙaran [Armenian Explanatory Dictionary] (in Armenian), Yerevan: State Publishing House
- “տնաշեն”, in Žamanakakicʿ hayocʿ lezvi bacʿatrakan baṙaran [Explanatory Dictionary of Contemporary Armenian] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, 1969–1980