վառել
Armenian
Etymology
From Old Armenian վառեմ (vaṙem).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [vɑˈrɛl]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [vɑˈɾɛl]
Audio (file) - Hyphenation: վա‧ռել
Verb
վառել • (vaṙel)
- (transitive) to set on fire, to burn
- Synonym: այրել (ayrel)
- (transitive) to light, to turn on a light-giving implement
- (transitive) to turn on a heat-giving implement
- (transitive) to heat
- (transitive, slang) to give away a secret (compare Russian спалить (spalitʹ))
- (transitive, figuratively) to fire, to inflame, to enliven, to inspirit
Inflection
conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | վառել (vaṙel) | imperfective converb | վառում (vaṙum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | վառվել (vaṙvel) | simultaneous converb | վառելիս (vaṙelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | վառել (vaṙel) | ||||
| aorist stem | վառ- (vaṙ-) | future converb I | վառելու (vaṙelu) | ||||
| resultative participle | վառած (vaṙac) | future converb II | վառելիք (vaṙelikʿ) | ||||
| subject participle | վառող (vaṙoł) | connegative converb | վառի (vaṙi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | վառում եմ (vaṙum em) | վառում ես (vaṙum es) | վառում է (vaṙum ē) | վառում ենք (vaṙum enkʿ) | վառում եք (vaṙum ekʿ) | վառում են (vaṙum en) | |
| past imperfective | վառում էի (vaṙum ēi) | վառում էիր (vaṙum ēir) | վառում էր (vaṙum ēr) | վառում էինք (vaṙum ēinkʿ) | վառում էիք (vaṙum ēikʿ) | վառում էին (vaṙum ēin) | |
| future | վառելու եմ (vaṙelu em) | վառելու ես (vaṙelu es) | վառելու է (vaṙelu ē) | վառելու ենք (vaṙelu enkʿ) | վառելու եք (vaṙelu ekʿ) | վառելու են (vaṙelu en) | |
| past future | վառելու էի (vaṙelu ēi) | վառելու էիր (vaṙelu ēir) | վառելու էր (vaṙelu ēr) | վառելու էինք (vaṙelu ēinkʿ) | վառելու էիք (vaṙelu ēikʿ) | վառելու էին (vaṙelu ēin) | |
| present perfect | վառել եմ (vaṙel em) | վառել ես (vaṙel es) | վառել է (vaṙel ē) | վառել ենք (vaṙel enkʿ) | վառել եք (vaṙel ekʿ) | վառել են (vaṙel en) | |
| pluperfect | վառել էի (vaṙel ēi) | վառել էիր (vaṙel ēir) | վառել էր (vaṙel ēr) | վառել էինք (vaṙel ēinkʿ) | վառել էիք (vaṙel ēikʿ) | վառել էին (vaṙel ēin) | |
| aorist (past perfective) | վառեցի, վառի* (vaṙecʿi, vaṙi*) | վառեցիր, վառիր* (vaṙecʿir, vaṙir*) | վառեց (vaṙecʿ) | վառեցինք, վառինք* (vaṙecʿinkʿ, vaṙinkʿ*) | վառեցիք, վառիք* (vaṙecʿikʿ, vaṙikʿ*) | վառեցին, վառին* (vaṙecʿin, vaṙin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | վառեմ (vaṙem) | վառես (vaṙes) | վառի (vaṙi) | վառենք (vaṙenkʿ) | վառեք (vaṙekʿ) | վառեն (vaṙen) | |
| past | վառեի (vaṙei) | վառեիր (vaṙeir) | վառեր (vaṙer) | վառեինք (vaṙeinkʿ) | վառեիք (vaṙeikʿ) | վառեին (vaṙein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կվառեմ (kvaṙem) | կվառես (kvaṙes) | կվառի (kvaṙi) | կվառենք (kvaṙenkʿ) | կվառեք (kvaṙekʿ) | կվառեն (kvaṙen) | |
| past | կվառեի (kvaṙei) | կվառեիր (kvaṙeir) | կվառեր (kvaṙer) | կվառեինք (kvaṙeinkʿ) | կվառեիք (kvaṙeikʿ) | կվառեին (kvaṙein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | վառի՛ր, վառի՛* (vaṙír, vaṙí*) | — | — | վառե՛ք, վառեցե՛ք** (vaṙékʿ, vaṙecʿékʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չվառել (čʿvaṙel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չվառած (čʿvaṙac) | ||||||
| subject participle | չվառող (čʿvaṙoł) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ վառում (čʿem vaṙum) | չես վառում (čʿes vaṙum) | չի վառում (čʿi vaṙum) | չենք վառում (čʿenkʿ vaṙum) | չեք վառում (čʿekʿ vaṙum) | չեն վառում (čʿen vaṙum) | |
| past imperfective | չէի վառում (čʿēi vaṙum) | չէիր վառում (čʿēir vaṙum) | չէր վառում (čʿēr vaṙum) | չէինք վառում (čʿēinkʿ vaṙum) | չէիք վառում (čʿēikʿ vaṙum) | չէին վառում (čʿēin vaṙum) | |
| future | չեմ վառելու (čʿem vaṙelu) | չես վառելու (čʿes vaṙelu) | չի վառելու (čʿi vaṙelu) | չենք վառելու (čʿenkʿ vaṙelu) | չեք վառելու (čʿekʿ vaṙelu) | չեն վառելու (čʿen vaṙelu) | |
| past future | չէի վառելու (čʿēi vaṙelu) | չէիր վառելու (čʿēir vaṙelu) | չէր վառելու (čʿēr vaṙelu) | չէինք վառելու (čʿēinkʿ vaṙelu) | չէիք վառելու (čʿēikʿ vaṙelu) | չէին վառելու (čʿēin vaṙelu) | |
| present perfect | չեմ վառել (čʿem vaṙel) | չես վառել (čʿes vaṙel) | չի վառել (čʿi vaṙel) | չենք վառել (čʿenkʿ vaṙel) | չեք վառել (čʿekʿ vaṙel) | չեն վառել (čʿen vaṙel) | |
| pluperfect | չէի վառել (čʿēi vaṙel) | չէիր վառել (čʿēir vaṙel) | չէր վառել (čʿēr vaṙel) | չէինք վառել (čʿēinkʿ vaṙel) | չէիք վառել (čʿēikʿ vaṙel) | չէին վառել (čʿēin vaṙel) | |
| aorist (past perfective) | չվառեցի, չվառի* (čʿvaṙecʿi, čʿvaṙi*) | չվառեցիր, չվառիր* (čʿvaṙecʿir, čʿvaṙir*) | չվառեց (čʿvaṙecʿ) | չվառեցինք, չվառինք* (čʿvaṙecʿinkʿ, čʿvaṙinkʿ*) | չվառեցիք, չվառիք* (čʿvaṙecʿikʿ, čʿvaṙikʿ*) | չվառեցին, չվառին* (čʿvaṙecʿin, čʿvaṙin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չվառեմ (čʿvaṙem) | չվառես (čʿvaṙes) | չվառի (čʿvaṙi) | չվառենք (čʿvaṙenkʿ) | չվառեք (čʿvaṙekʿ) | չվառեն (čʿvaṙen) | |
| past | չվառեի (čʿvaṙei) | չվառեիր (čʿvaṙeir) | չվառեր (čʿvaṙer) | չվառեինք (čʿvaṙeinkʿ) | չվառեիք (čʿvaṙeikʿ) | չվառեին (čʿvaṙein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ վառի (čʿem vaṙi) | չես վառի (čʿes vaṙi) | չի վառի (čʿi vaṙi) | չենք վառի (čʿenkʿ vaṙi) | չեք վառի (čʿekʿ vaṙi) | չեն վառի (čʿen vaṙi) | |
| past | չէի վառի (čʿēi vaṙi) | չէիր վառի (čʿēir vaṙi) | չէր վառի (čʿēr vaṙi) | չէինք վառի (čʿēinkʿ vaṙi) | չէիք վառի (čʿēikʿ vaṙi) | չէին վառի (čʿēin vaṙi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ վառիր, մի՛ վառի* (mí vaṙir, mí vaṙi*) | — | — | մի՛ վառեք, մի՛ վառեցեք** (mí vaṙekʿ, mí vaṙecʿekʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | վառել (vaṙel) | |||
| dative | վառելու (vaṙelu) | |||
| ablative | վառելուց (vaṙelucʿ) | |||
| instrumental | վառելով (vaṙelov) | |||
| locative | վառելում (vaṙelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | վառելը/վառելն (vaṙelə/vaṙeln) | |||
| dative | վառելուն (vaṙelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | վառելս (vaṙels) | |||
| dative | վառելուս (vaṙelus) | |||
| ablative | վառելուցս (vaṙelucʿs) | |||
| instrumental | վառելովս (vaṙelovs) | |||
| locative | վառելումս (vaṙelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | վառելդ (vaṙeld) | |||
| dative | վառելուդ (vaṙelud) | |||
| ablative | վառելուցդ (vaṙelucʿd) | |||
| instrumental | վառելովդ (vaṙelovd) | |||
| locative | վառելումդ (vaṙelumd) | |||
Derived terms
- կրակվառիչ (krakvaṙičʿ)
- յուղ վառել (yuł vaṙel)
Old Armenian
Verb
վառել • (vaṙel)
- infinitive of վառեմ (vaṙem)
Declension
o-type
| singular (uncountable) | |
|---|---|
| nominative | վառել (vaṙel) |
| genitive | վառելոյ (vaṙeloy) |
| dative | վառելոյ (vaṙeloy) |
| accusative | վառել (vaṙel) |
| ablative | վառելոյ (vaṙeloy) |
| instrumental | վառելով (vaṙelov) |
| locative | վառել (vaṙel) |
Verb
վառել • (vaṙel)
- infinitive of վառեմ (vaṙem)
Declension
o-type
| singular (uncountable) | |
|---|---|
| nominative | վառել (vaṙel) |
| genitive | վառելոյ (vaṙeloy) |
| dative | վառելոյ (vaṙeloy) |
| accusative | վառել (vaṙel) |
| ablative | վառելոյ (vaṙeloy) |
| instrumental | վառելով (vaṙelov) |
| locative | վառել (vaṙel) |