վայթեմ
Old Armenian
Etymology
The origin is unknown.
Verb
վայթեմ • (vaytʿem)
- (transitive) to empty, to pour out
- (in the mediopassive, intransitive) to be emptied, to pour out
- 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Shorter recension C based on a manuscript written in 1400:[1]
- […] զի մի չարութիւնն ի ջուրն վայթեալ վընաս գործէ ըմպողացն։
- […] zi mi čʿarutʿiwnn i ǰurn vaytʿeal vənas gorcē əmpołacʿn.
- […] զի մի չարութիւնն ի ջուրն վայթեալ վընաս գործէ ըմպողացն։
Conjugation
active
| infinitive | վայթել (vaytʿel) | participle | վայթեցեալ, վայթեալ (vaytʿecʿeal, vaytʿeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | վայթեց- (vaytʿecʿ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | վայթեմ (vaytʿem) | վայթես (vaytʿes) | վայթէ (vaytʿē) | վայթեմք (vaytʿemkʿ) | վայթէք (vaytʿēkʿ) | վայթեն (vaytʿen) | |
| imperfect | վայթէի, վայթեի* (vaytʿēi, vaytʿei*) | վայթէիր, վայթեիր* (vaytʿēir, vaytʿeir*) | վայթէր (vaytʿēr) | վայթէաք, վայթեաք* (vaytʿēakʿ, vaytʿeakʿ*) | վայթէիք, վայթեիք* (vaytʿēikʿ, vaytʿeikʿ*) | վայթէին, վայթեին* (vaytʿēin, vaytʿein*) | |
| aorist | վայթեցի (vaytʿecʿi) | վայթեցեր (vaytʿecʿer) | վայթեաց (vaytʿeacʿ) | վայթեցաք (vaytʿecʿakʿ) | վայթեցէք, վայթեցիք (vaytʿecʿēkʿ, vaytʿecʿikʿ) | վայթեցին (vaytʿecʿin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | վայթիցեմ (vaytʿicʿem) | վայթիցես (vaytʿicʿes) | վայթիցէ (vaytʿicʿē) | վայթիցեմք (vaytʿicʿemkʿ) | վայթիցէք (vaytʿicʿēkʿ) | վայթիցեն (vaytʿicʿen) | |
| aorist | վայթեցից (vaytʿecʿicʿ) | վայթեսցես (vaytʿescʿes) | վայթեսցէ (vaytʿescʿē) | վայթեսցուք (vaytʿescʿukʿ) | վայթեսջիք (vaytʿesǰikʿ) | վայթեսցեն (vaytʿescʿen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | վայթեա՛ (vaytʿeá) | — | — | վայթեցէ՛ք (vaytʿecʿḗkʿ) | — | |
| cohortative | — | վայթեսջի՛ր (vaytʿesǰír) | — | — | վայթեսջի՛ք (vaytʿesǰíkʿ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ վայթեր (mí vaytʿer) | — | — | մի՛ վայթէք (mí vaytʿēkʿ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | վայթել, վայթիլ* (vaytʿel, vaytʿil*) | participle | վայթեցեալ, վայթեալ (vaytʿecʿeal, vaytʿeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | վայթեց- (vaytʿecʿ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | վայթիմ (vaytʿim) | վայթիս (vaytʿis) | վայթի (vaytʿi) | վայթիմք (vaytʿimkʿ) | վայթիք (vaytʿikʿ) | վայթին (vaytʿin) | |
| imperfect | վայթէի (vaytʿēi) | վայթէիր (vaytʿēir) | վայթէր, վայթիւր (vaytʿēr, vaytʿiwr) | վայթէաք (vaytʿēakʿ) | վայթէիք (vaytʿēikʿ) | վայթէին (vaytʿēin) | |
| aorist | վայթեցայ (vaytʿecʿay) | վայթեցար (vaytʿecʿar) | վայթեցաւ (vaytʿecʿaw) | վայթեցաք (vaytʿecʿakʿ) | վայթեցայք (vaytʿecʿaykʿ) | վայթեցան (vaytʿecʿan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | վայթիցիմ (vaytʿicʿim) | վայթիցիս (vaytʿicʿis) | վայթիցի (vaytʿicʿi) | վայթիցիմք (vaytʿicʿimkʿ) | վայթիցիք (vaytʿicʿikʿ) | վայթիցին (vaytʿicʿin) | |
| aorist | վայթեցայց (vaytʿecʿaycʿ) | վայթեսցիս (vaytʿescʿis) | վայթեսցի (vaytʿescʿi) | վայթեսցուք (vaytʿescʿukʿ) | վայթեսջիք (vaytʿesǰikʿ) | վայթեսցին (vaytʿescʿin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | վայթեա՛ց (vaytʿeácʿ) | — | — | վայթեցարո՛ւք (vaytʿecʿarúkʿ) | — | |
| cohortative | — | վայթեսջի՛ր (vaytʿesǰír) | — | — | վայթեսջի՛ք (vaytʿesǰíkʿ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ վայթիր (mí vaytʿir) | — | — | մի՛ վայթիք (mí vaytʿikʿ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants
- Middle Armenian: վաթել (vatʿel), վոթել (votʿel)
- Armenian: վաթել (vatʿel)
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1979) , “վայթել”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), volume IV, 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 300a
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837) , “վայթեմ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- J̌ahukyan, Geworg (2010) , “վայթել”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, pages 702–703
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879) , “վայթեմ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
References
- Muradyan, Gohar (2005) Physiologus: The Greek and Armenian Versions with a Study of Translation Technique (Hebrew University Armenian Studies; 6), Leuven – Paris – Dudley: Peeters, page 178