սեղան
Armenian
Սեղան (1).
Սեղան (3).
Etymology
From Old Armenian սեղան (sełan).
Pronunciation
Audio (file) - (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [sɛˈʁɑn]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [sɛˈʁɑn]
Noun
սեղան • (sełan)
- table
- (figuratively) meal, food, table
- (geometry) trapezium, trapezoid
- (religion) altar
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | սեղան (sełan) | սեղաններ (sełanner) | ||
| dative | սեղանի (sełani) | սեղանների (sełanneri) | ||
| ablative | սեղանից (sełanicʿ) | սեղաններից (sełannericʿ) | ||
| instrumental | սեղանով (sełanov) | սեղաններով (sełannerov) | ||
| locative | սեղանում (sełanum) | սեղաններում (sełannerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | սեղանը/սեղանն (sełanə/sełann) | սեղանները/սեղաններն (sełannerə/sełannern) | ||
| dative | սեղանին (sełanin) | սեղաններին (sełannerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | սեղանս (sełans) | սեղաններս (sełanners) | ||
| dative | սեղանիս (sełanis) | սեղաններիս (sełanneris) | ||
| ablative | սեղանիցս (sełanicʿs) | սեղաններիցս (sełannericʿs) | ||
| instrumental | սեղանովս (sełanovs) | սեղաններովս (sełannerovs) | ||
| locative | սեղանումս (sełanums) | սեղաններումս (sełannerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | սեղանդ (sełand) | սեղաններդ (sełannerd) | ||
| dative | սեղանիդ (sełanid) | սեղաններիդ (sełannerid) | ||
| ablative | սեղանիցդ (sełanicʿd) | սեղաններիցդ (sełannericʿd) | ||
| instrumental | սեղանովդ (sełanovd) | սեղաններովդ (sełannerovd) | ||
| locative | սեղանումդ (sełanumd) | սեղաններումդ (sełannerumd) | ||
Derived terms
- գրասեղան (grasełan)
- զոհասեղան (zohasełan)
- ճաշասեղան (čašasełan)
- սեղանապետ (sełanapet)
- սեղանատամ (sełanatam)
- սեղանատուն (sełanatun)
- վաճառասեղան (vačaṙasełan)
Old Armenian
Etymology
Origin unknown. Compare Classical Persian شیلان (šelān, “royal table or entertainment; dinner-table or carpet”), Hebrew שולחן (šulḥān), Ugaritic 𐎘𐎍𐎈𐎐 (ṯlḥn, “table”).
Noun
սեղան • (sełan)
- table
- սեղան գրելոյ ― sełan greloy ― writing-table
- սեղան խոհակերոցի ― sełan xohakerocʿi ― kitchen-table; dresser
- սեղան մարմարեայ ― sełan marmareay ― marble-table
- սեղան գործոյ ― sełan gorcoy ― work-table
- սփռոց սեղանոյ ― spʿṙocʿ sełanoy ― table-cloth
- անօթք, սպասք սեղանոյ ― anōtʿkʿ, spaskʿ sełanoy ― plates and dishes
- պատառաքաղ սեղանոյ ― pataṙakʿał sełanoy ― table-fork
- դանակ սեղանոյ ― danak sełanoy ― table-knife
- դրգալ սեղանոյ ― drgal sełanoy ― tablespoon
- զրոյցք ի սեղանի ― zroycʿkʿ i sełani ― table-talk
- սեղան յարդարել, ուղղել, դնել ― sełan yardarel, ułłel, dnel ― to lay out a table, to spread the table
- բազմել ի սեղան ― bazmel i sełan ― to sit down to table
- ծառայել սեղանոյ ― caṙayel sełanoy ― to wait at table
- ի սեղանի լինել ― i sełani linel ― to be at table
- ելանել ի սեղանոյ ― elanel i sełanoy ― to rise from table
- բառնալ զսեղան ― baṙnal zsełan ― to take away, to clear the table
- ծախք սեղանոյ ― caxkʿ sełanoy ― table-expenses
- սեղան ճաշոյ ― sełan čašoy ― dinner-table
- (by extension) meal, food, table
- պատիւ առնել սեղանոյ ― patiw aṙnel sełanoy ― to do honour to a meal
- moneychanger's table
- (religion) altar
- աւագ սեղան ― awag sełan ― grand, high altar
- սեղան ուղղել ― sełan ułłel ― to erect or place an altar or Communion-table
- զսեղանս կողոպտել ― zsełans kołoptel ― to commit sacrilege
- (Christianity) cross of Jesus
- (anatomy) molar
Declension
o-type with i-type locative
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | սեղան (sełan) | սեղանք (sełankʿ) | |
| genitive | սեղանոյ (sełanoy) | սեղանոց (sełanocʿ) | |
| dative | սեղանոյ (sełanoy) | սեղանոց (sełanocʿ) | |
| accusative | սեղան (sełan) | սեղանս (sełans) | |
| ablative | սեղանոյ (sełanoy) | սեղանոց (sełanocʿ) | |
| instrumental | սեղանով (sełanov) | սեղանովք (sełanovkʿ) | |
| locative | սեղանի, սեղան (sełani, sełan) | սեղանս (sełans) | |
| i-a-type plural instrumental սեղանօք (sełanōkʿ) is also attested | |||
Derived terms
- անսեղան (ansełan)
- առատասեղան (aṙatasełan)
- համասեղան (hamasełan)
- հոմասեղան (homasełan)
- սեղանաբոյծ (sełanaboyc)
- սեղանազերծ (sełanazerc)
- սեղանակազմ (sełanakazm)
- սեղանակապուտ (sełanakaput)
- սեղանակից (sełanakicʿ)
- սեղանակողոպուտ (sełanakołoput)
- սեղանակողոպտութիւն (sełanakołoptutʿiwn)
- սեղանակցեմ (sełanakcʿem)
- սեղանակցութիւն (sełanakcʿutʿiwn)
- սեղանայարդար (sełanayardar)
- սեղանայօրէն (sełanayōrēn)
- սեղանանամ (sełananam)
- սեղանանենգ (sełananeng)
- սեղանասպաս (sełanaspas)
- սեղանաւոր (sełanawor)
- սեղանաւորեմ (sełanaworem)
- սեղանորդ (sełanord)
Descendants
- Armenian: սեղան (sełan)
- → Northern Kurdish: sêxan
- → Romani: salan, selan
References
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “սեղան”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “սեղան”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “սեղան”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy