սահման
Armenian
Etymology
From Old Armenian սահման (sahman).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [sɑhˈmɑn]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [sɑhˈmɑn]
Audio (file)
Noun
սահման • (sahman)
- boundary, border
- միջազգային սահման ― miǰazgayin sahman ― international border
- limit
- անցնել սահմանները ― ancʿnel sahmannerə ― overstep the limits
- end
- կյանքի սահմանը ― kyankʿi sahmanə ― the end of life
- (mathematics) limit
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | սահման (sahman) | սահմաններ (sahmanner) | ||
| dative | սահմանի (sahmani) | սահմանների (sahmanneri) | ||
| ablative | սահմանից (sahmanicʿ) | սահմաններից (sahmannericʿ) | ||
| instrumental | սահմանով (sahmanov) | սահմաններով (sahmannerov) | ||
| locative | սահմանում (sahmanum) | սահմաններում (sahmannerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | սահմանը/սահմանն (sahmanə/sahmann) | սահմանները/սահմաններն (sahmannerə/sahmannern) | ||
| dative | սահմանին (sahmanin) | սահմաններին (sahmannerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | սահմանս (sahmans) | սահմաններս (sahmanners) | ||
| dative | սահմանիս (sahmanis) | սահմաններիս (sahmanneris) | ||
| ablative | սահմանիցս (sahmanicʿs) | սահմաններիցս (sahmannericʿs) | ||
| instrumental | սահմանովս (sahmanovs) | սահմաններովս (sahmannerovs) | ||
| locative | սահմանումս (sahmanums) | սահմաններումս (sahmannerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | սահմանդ (sahmand) | սահմաններդ (sahmannerd) | ||
| dative | սահմանիդ (sahmanid) | սահմաններիդ (sahmannerid) | ||
| ablative | սահմանիցդ (sahmanicʿd) | սահմաններիցդ (sahmannericʿd) | ||
| instrumental | սահմանովդ (sahmanovd) | սահմաններովդ (sahmannerovd) | ||
| locative | սահմանումդ (sahmanumd) | սահմաններումդ (sahmannerumd) | ||
Old Armenian
Etymology
From Parthian *sāhmān. Compare Middle Persian sʾmʾn' (sāmān, “limit, boundary”) and Persian سامان (sâmân).
Noun
սահման • (sahman)
- bound, term, circumscription; bounds, limits, confines, frontier, borders
- սահմանք ― sahmankʿ ― outskirts, suburbs
- սահման երկրի, կալուածոց ― sahman erkri, kaluacocʿ ― landmark
- սահման հատանել ― sahman hatanel ― to fix the boundaries of
- յարդար սահմանս ամփոփել զիմն ― yardar sahmans ampʿopʿel zimn ― to reduce to its proper limits
- սահման դնել ― sahman dnel ― to bound, to fix bounds to, to limit, to end
- երդնուլ երդումն սահմանաւ ― erdnul erdumn sahmanaw ― to bind oneself by an oath
- անցանել ըստ սահման ― ancʿanel əst sahman ― to overstep, to pass the limits or boundaries
- սահմանաւ ասել ― sahmanaw asel ― to say briefly
- յաղետալի սահման հասուցանել ― yałetali sahman hasucʿanel ― to reduce to a deplorable state
- statute, rule, regulation
- սահմանք հաւատոյ ― sahmankʿ hawatoy ― articles of faith
- neighbourhood, district, provinces
- jurisdiction, extent
- extremity, sphere
- definition
- decision, determination
- սահման դնել անձին ― sahman dnel anjin ― to propose, to deliberate, to resolve
Declension
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | սահման (sahman) | սահմանք (sahmankʿ) | |
| genitive | սահմանի (sahmani) | սահմանաց (sahmanacʿ) | |
| dative | սահմանի (sahmani) | սահմանաց (sahmanacʿ) | |
| accusative | սահման (sahman) | սահմանս (sahmans) | |
| ablative | սահմանէ (sahmanē) | սահմանաց (sahmanacʿ) | |
| instrumental | սահմանաւ (sahmanaw) | սահմանաւք = սահմանօք (sahmanawkʿ = sahmanōkʿ) | |
| locative | սահմանի (sahmani) | սահմանս (sahmans) |
Derived terms
- այլասահման (aylasahman)
- անմիասահմանապէս (anmiasahmanapēs)
- անսահման (ansahman)
- անսահմանաբար (ansahmanabar)
- անսահմանական (ansahmanakan)
- անսահմանապէս (ansahmanapēs)
- անսահմանափակ (ansahmanapʿak)
- անսահմանելի (ansahmaneli)
- անսահմանութիւն (ansahmanutʿiwn)
- արտասահման (artasahman)
- արտասահմանահալած (artasahmanahalac)
- արտասահմանեմ (artasahmanem)
- արտասահմանիմ (artasahmanim)
- արտասահմանութիւն (artasahmanutʿiwn)
- արտասահմանումն (artasahmanumn)
- բացասահմանեմ (bacʿasahmanem)
- գերասահման (gerasahman)
- զանցասահման (zancʿasahman)
- ինքնասահման (inkʿnasahman)
- լիասահման (liasahman)
- լուսասահման (lusasahman)
- կանխասահմանեալ (kanxasahmaneal)
- կիսասահման (kisasahman)
- կիտասահման (kitasahman)
- հակասահմանեմ (hakasahmanem)
- հաւատասահման (hawatasahman)
- հեռասահման (heṙasahman)
- մահասահման (mahasahman)
- մեղրասահման (mełrasahman)
- միասահման (miasahman)
- միջասահման (miǰasahman)
- միջասահմանութիւն (miǰasahmanutʿiwn)
- նախասահմանադրութիւն (naxasahmanadrutʿiwn)
- նախասահմանեմ (naxasahmanem)
- նախասահմանութիւն (naxasahmanutʿiwn)
- պարասահմանեմ (parasahmanem)
- սահմանաբար (sahmanabar)
- սահմանագլուխ (sahmanaglux)
- սահմանագոչ (sahmanagočʿ)
- սահմանադասութիւն (sahmanadasutʿiwn)
- սահմանադիր (sahmanadir)
- սահմանադրեմ (sahmanadrem)
- սահմանադրութիւն (sahmanadrutʿiwn)
- սահմանած (sahmanac)
- սահմանակալ (sahmanakal)
- սահմանական (sahmanakan)
- սահմանակից (sahmanakicʿ)
- սահմանակողմն (sahmanakołmn)
- սահմանաչափութիւն (sahmanačʿapʿutʿiwn)
- սահմանապահ (sahmanapah)
- սահմանափոխ (sahmanapʿox)
- սահմանափոխութիւն (sahmanapʿoxutʿiwn)
- սահմանեմ (sahmanem)
- սահմանիչ (sahmaničʿ)
- սահմանորդ (sahmanord)
- սահմանութիւն (sahmanutʿiwn)
- սահմանօրէն (sahmanōrēn)
- սրբասահման (srbasahman)
- տարասահման (tarasahman)
- տարասահմանեմ (tarasahmanem)
- տիեզերասահման (tiezerasahman)
- տիեզերասահմանակալ (tiezerasahmanakal)
- օրինասահման (ōrinasahman)
Descendants
- Armenian: սահման (sahman)
- Georgian: სამანი (samani)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “սահման”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “սահման”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “սահման”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press