ջոկ
Armenian
Etymology
From Old Armenian ջոկ (ǰok).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [d͡ʒɔk]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [t͡ʃʰɔɡ]
Audio (file)
Noun
ջոկ • (ǰok)
- herd (of horses)
- Synonym: երամակ (eramak)
- (military) squad, section
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ջոկ (ǰok) | ջոկեր (ǰoker) | ||
| dative | ջոկի (ǰoki) | ջոկերի (ǰokeri) | ||
| ablative | ջոկից (ǰokicʿ) | ջոկերից (ǰokericʿ) | ||
| instrumental | ջոկով (ǰokov) | ջոկերով (ǰokerov) | ||
| locative | ջոկում (ǰokum) | ջոկերում (ǰokerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ջոկը/ջոկն (ǰokə/ǰokn) | ջոկերը/ջոկերն (ǰokerə/ǰokern) | ||
| dative | ջոկին (ǰokin) | ջոկերին (ǰokerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ջոկս (ǰoks) | ջոկերս (ǰokers) | ||
| dative | ջոկիս (ǰokis) | ջոկերիս (ǰokeris) | ||
| ablative | ջոկիցս (ǰokicʿs) | ջոկերիցս (ǰokericʿs) | ||
| instrumental | ջոկովս (ǰokovs) | ջոկերովս (ǰokerovs) | ||
| locative | ջոկումս (ǰokums) | ջոկերումս (ǰokerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ջոկդ (ǰokd) | ջոկերդ (ǰokerd) | ||
| dative | ջոկիդ (ǰokid) | ջոկերիդ (ǰokerid) | ||
| ablative | ջոկիցդ (ǰokicʿd) | ջոկերիցդ (ǰokericʿd) | ||
| instrumental | ջոկովդ (ǰokovd) | ջոկերովդ (ǰokerovd) | ||
| locative | ջոկումդ (ǰokumd) | ջոկերումդ (ǰokerumd) | ||
Adjective
ջոկ • (ǰok) (superlative ամենաջոկ)
- separate
- Synonyms: առանձին (aṙanjin), անջատ (anǰat)
Declension
nominalized, i-type (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ջոկ (ǰok) | ջոկեր (ǰoker) | ||
| dative | ջոկի (ǰoki) | ջոկերի (ǰokeri) | ||
| ablative | ջոկից (ǰokicʿ) | ջոկերից (ǰokericʿ) | ||
| instrumental | ջոկով (ǰokov) | ջոկերով (ǰokerov) | ||
| locative | ջոկում (ǰokum) | ջոկերում (ǰokerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ջոկը/ջոկն (ǰokə/ǰokn) | ջոկերը/ջոկերն (ǰokerə/ǰokern) | ||
| dative | ջոկին (ǰokin) | ջոկերին (ǰokerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ջոկս (ǰoks) | ջոկերս (ǰokers) | ||
| dative | ջոկիս (ǰokis) | ջոկերիս (ǰokeris) | ||
| ablative | ջոկիցս (ǰokicʿs) | ջոկերիցս (ǰokericʿs) | ||
| instrumental | ջոկովս (ǰokovs) | ջոկերովս (ǰokerovs) | ||
| locative | ջոկումս (ǰokums) | ջոկերումս (ǰokerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ջոկդ (ǰokd) | ջոկերդ (ǰokerd) | ||
| dative | ջոկիդ (ǰokid) | ջոկերիդ (ǰokerid) | ||
| ablative | ջոկիցդ (ǰokicʿd) | ջոկերիցդ (ǰokericʿd) | ||
| instrumental | ջոկովդ (ǰokovd) | ջոկերովդ (ǰokerovd) | ||
| locative | ջոկումդ (ǰokumd) | ջոկերումդ (ǰokerumd) | ||
Adverb
ջոկ • (ǰok)
- separately, severally
- Synonyms: առանձին (aṙanjin), անջատ (anǰat), ջոկ-ջոկ (ǰok-ǰok)
Derived terms
- ջոկածուրիկ (ǰokacurik)
- ջոկել (ǰokel)
- ջոկնվել (ǰoknvel)
- ջոկող (ǰokoł)
- ջոկողություն (ǰokołutʿyun)
- ջոկովի (ǰokovi)
- ջոկջկել (ǰokǰkel)
- ջոկ-ջոկ (ǰok-ǰok)
- ջոկջոկատել (ǰokǰokatel)
- ջոկռտել (ǰokṙtel)
- ջոկվել (ǰokvel)
- ջոկու (ǰoku)
- ջոկուք (ǰokukʿ)
Old Armenian
Etymology
An Iranian borrowing: compare Persian جوخ (jawx, “troop”).[1][2][3] Also from Iranian: Arabic جَوْق (jawq), جَوْقَة (jawqa, “troop”), Georgian ჯოგი (ǯogi), Mingrelian ჯოგი (ǯogi), Bats ჯოგ (ǯog), Svan ჯუ̂ეგ (ǯûeg, “herd”) and possibly Old Armenian ճահուկ (čahuk). The Caucasian words may be borrowed via Armenian.[2] Ossetian Ossetian дзуг (ʒug) / дзогӕ (ʒogæ, “herd”) is borrowed from Caucasian languages.[4] Compare also Ossetian дзыгуы́р (ʒyg°ýr) / дзугур (ʒugur, “crowd, group”).
Noun
ջոկ • (ǰok)
- group (of men or animals)
- Synonyms: ջոլիր (ǰolir), ճահուկ (čahuk), խումբ (xumb), գունդ (gund), դաս (das), փաղանգ (pʿałang)
- ջոկ առ ջոկ ― ǰok aṙ ǰok ― in troops, in multitudes
- ջոկս առնել ― ǰoks aṙnel ― to make a distinction or difference; to sow division
- 5th century, Łazar Pʿarpecʿi, Patmutʿiwn Hayocʿ [History of Armenia] 7:[5][6]
- այլ եւ զջրասուզակ մամռախնդիր խօզակեր մեծանձունք եւ յաղթամարմինք հաւքն, փորն եւ թանձրն եւ սագն, եւ կամ այլ բազում եւ անհամար ցամաքայնոցն եւ ջրայնոցն ջոկք թռչնոցն։
- ayl ew zǰrasuzak mamṙaxndir xōzaker mecanjunkʿ ew yałtʿamarminkʿ hawkʿn, pʿorn ew tʿanjrn ew sagn, ew kam ayl bazum ew anhamar cʿamakʿaynocʿn ew ǰraynocʿn ǰokkʿ tʿṙčʿnocʿn.
- Translation by Robert W. Thomson
- and the large and powerful aquatic birds that seek out weeds and feed on moss—the swan, duck, and goose, and many other numberless coveys of birds, terrestrial or aquatic.
- այլ եւ զջրասուզակ մամռախնդիր խօզակեր մեծանձունք եւ յաղթամարմինք հաւքն, փորն եւ թանձրն եւ սագն, եւ կամ այլ բազում եւ անհամար ցամաքայնոցն եւ ջրայնոցն ջոկք թռչնոցն։
- race, stock, kin, kind
Declension
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ջոկ (ǰok) | ջոկք (ǰokkʿ) | |
| genitive | ջոկի (ǰoki) | ջոկից (ǰokicʿ) | |
| dative | ջոկի (ǰoki) | ջոկից (ǰokicʿ) | |
| accusative | ջոկ (ǰok) | ջոկս (ǰoks) | |
| ablative | ջոկէ (ǰokē) | ջոկից (ǰokicʿ) | |
| instrumental | ջոկիւ (ǰokiw) | ջոկիւք (ǰokiwkʿ) | |
| locative | ջոկի (ǰoki) | ջոկս (ǰoks) |
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ջոկ (ǰok) | ջոկք (ǰokkʿ) | |
| genitive | ջոկոյ (ǰokoy) | ջոկոց (ǰokocʿ) | |
| dative | ջոկոյ (ǰokoy) | ջոկոց (ǰokocʿ) | |
| accusative | ջոկ (ǰok) | ջոկս (ǰoks) | |
| ablative | ջոկոյ (ǰokoy) | ջոկոց (ǰokocʿ) | |
| instrumental | ջոկով (ǰokov) | ջոկովք (ǰokovkʿ) | |
| locative | ջոկ (ǰok) | ջոկս (ǰoks) |
Derived terms
- անջոկական (anǰokakan)
- երկջոկիմ (erkǰokim)
- մարտիրոսաջոկ (martirosaǰok)
- ջոկադասակարգութիւն (ǰokadasakargutʿiwn)
- ջոկադիր (ǰokadir)
- ջոկադրեմ (ǰokadrem)
- ջոկաման (ǰokaman)
- ջոկամանեմ (ǰokamanem)
- ջոկանամ (ǰokanam)
- ջոկապան (ǰokapan)
- ջոկատ (ǰokat)
- ջոկատրեմ (ǰokatrem)
- ջոկատրութիւն (ǰokatrutʿiwn)
- ջոկարան (ǰokaran)
- ջոկեմ (ǰokem)
- սրովբէաջոկ (srovbēaǰok)
Descendants
- Armenian: ջոկ (ǰok)
- → Udi: джокӏ (ǯoḳ)
References
- Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 232
- Ačaṙean, Hračʿeay (1979), “ջոկ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume IV, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, page 130ab
- J̌ahukyan, Geworg (2010), “ջոկ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 653a
- Абаев, В. И. (1958) Историко-этимологический словарь осетинского языка [Historical-Etymological Dictionary of the Ossetian Language] (in Russian), volume I, Moscow, Leningrad: Academy Press, page 399
- Łazar Pʿarpecʿi (1904), G. Tēr-Mkrtčʿean and St. Malxasean, editors, Patmutʿiwn Hayocʿ ew tʿułtʿ aṙ Vahan Mamikonean [History of Armenia and Letter to Vahan Mamikonian] (Patmagirkʿ hayocʿ; I.4), Tiflis: Aragatip Mnacʿakan Martiroseancʿi, page 10
- Thomson, Robert W. (1991) The History of Łazar Pʿarpecʿi (Columbia University Program in Armenian Studies. Suren D. Fesjian Academic Publications; 4), Atlanta, Georgia: Scholars Press, page 43
Further reading
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “ջոկ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Łazarean, Ṙ. S. (2006), “ջոկ”, in Grabari homanišneri baṙaran [Dictionary of Old Armenian Synonyms], Yerevan: University Press
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “ջոկ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy