ջիլ
Armenian
Etymology
From Old Armenian ջիլ (ǰil); see it for more.
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [d͡ʒil]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [t͡ʃʰil]
Audio (file)
Noun
ջիլ • (ǰil)
- tendon, sinew
- vein
- muscle
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ջիլ (ǰil) | ջլեր (ǰler) | ||
| dative | ջլի (ǰli) | ջլերի (ǰleri) | ||
| ablative | ջլից (ǰlicʿ) | ջլերից (ǰlericʿ) | ||
| instrumental | ջլով (ǰlov) | ջլերով (ǰlerov) | ||
| locative | ջլում (ǰlum) | ջլերում (ǰlerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ջիլը/ջիլն (ǰilə/ǰiln) | ջլերը/ջլերն (ǰlerə/ǰlern) | ||
| dative | ջլին (ǰlin) | ջլերին (ǰlerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ջիլս (ǰils) | ջլերս (ǰlers) | ||
| dative | ջլիս (ǰlis) | ջլերիս (ǰleris) | ||
| ablative | ջլիցս (ǰlicʿs) | ջլերիցս (ǰlericʿs) | ||
| instrumental | ջլովս (ǰlovs) | ջլերովս (ǰlerovs) | ||
| locative | ջլումս (ǰlums) | ջլերումս (ǰlerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ջիլդ (ǰild) | ջլերդ (ǰlerd) | ||
| dative | ջլիդ (ǰlid) | ջլերիդ (ǰlerid) | ||
| ablative | ջլիցդ (ǰlicʿd) | ջլերիցդ (ǰlericʿd) | ||
| instrumental | ջլովդ (ǰlovd) | ջլերովդ (ǰlerovd) | ||
| locative | ջլումդ (ǰlumd) | ջլերումդ (ǰlerumd) | ||
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ջիլ (ǰil) | ջիլեր (ǰiler) | ||
| dative | ջիլի (ǰili) | ջիլերի (ǰileri) | ||
| ablative | ջիլից (ǰilicʿ) | ջիլերից (ǰilericʿ) | ||
| instrumental | ջիլով (ǰilov) | ջիլերով (ǰilerov) | ||
| locative | ջիլում (ǰilum) | ջիլերում (ǰilerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ջիլը/ջիլն (ǰilə/ǰiln) | ջիլերը/ջիլերն (ǰilerə/ǰilern) | ||
| dative | ջիլին (ǰilin) | ջիլերին (ǰilerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ջիլս (ǰils) | ջիլերս (ǰilers) | ||
| dative | ջիլիս (ǰilis) | ջիլերիս (ǰileris) | ||
| ablative | ջիլիցս (ǰilicʿs) | ջիլերիցս (ǰilericʿs) | ||
| instrumental | ջիլովս (ǰilovs) | ջիլերովս (ǰilerovs) | ||
| locative | ջիլումս (ǰilums) | ջիլերումս (ǰilerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ջիլդ (ǰild) | ջիլերդ (ǰilerd) | ||
| dative | ջիլիդ (ǰilid) | ջիլերիդ (ǰilerid) | ||
| ablative | ջիլիցդ (ǰilicʿd) | ջիլերիցդ (ǰilericʿd) | ||
| instrumental | ջիլովդ (ǰilovd) | ջիլերովդ (ǰilerovd) | ||
| locative | ջիլումդ (ǰilumd) | ջիլերումդ (ǰilerumd) | ||
Derived terms
- աքիլեսյան ջիլ (akʿilesyan ǰil)
Old Armenian
Alternative forms
- ջիղ (ǰił), ջեղ (ǰeł)
Etymology
From Proto-Indo-European *gʷʰiHslo-, from *gʷeyH- (“sinew”). Cognates include Latin filum (“thread”), Lithuanian gýsla, Proto-Slavic *žila.
Noun
ջիլ • (ǰil)
- (anatomy) nerve, sinew (the ancients confused the two tissues)
- 5th century, Bible, Job 40.17:[1]
- Կանգնեաց զտտուն իւր իբրեւ զնոճի, եւ ջիլք իւր զմիմեամբք պատեալ։
- Kangneacʿ zttun iwr ibrew znoči, ew ǰilkʿ iwr zmimeambkʿ pateal.
- Translation by Claude E. Cox
- It stood up its tail like a cypress, and its sinews have been interwoven.
- Կանգնեաց զտտուն իւր իբրեւ զնոճի, եւ ջիլք իւր զմիմեամբք պատեալ։
- fibre, string; whip
- (figuratively) nerve, sinews, force, vigour
- լուծանիլ ջղաց ― lucanil ǰłacʿ ― to become enervated
- զջիլս հարկանել ուրուք ― zǰils harkanel urukʿ ― to shock a person's nerves, to frighten, to terrify
- զջիլս հատանել ուրուք ― zǰils hatanel urukʿ ― to hurt a person's nerves, to weaken, to enervate
Usage notes
- In Old Armenian ջիլ (ǰil) and ջիղ (ǰił) meant the same thing.
- In Job, translates Ancient Greek νεῦρον (neûron).
Declension
i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ջիլ (ǰil) | ջիլք (ǰilkʿ) | |
| genitive | ջլի (ǰli) | ջլաց (ǰlacʿ) | |
| dative | ջլի (ǰli) | ջլաց (ǰlacʿ) | |
| accusative | ջիլ (ǰil) | ջիլս (ǰils) | |
| ablative | ջլէ (ǰlē) | ջլաց (ǰlacʿ) | |
| instrumental | ջլաւ (ǰlaw) | ջլաւք = ջլօք (ǰlawkʿ = ǰlōkʿ) | |
| locative | ջլի (ǰli) | ջիլս (ǰils) |
i-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | ջիլ (ǰil) | ջիլք (ǰilkʿ) | |
| genitive | ջլի (ǰli) | ջլից (ǰlicʿ) | |
| dative | ջլի (ǰli) | ջլից (ǰlicʿ) | |
| accusative | ջիլ (ǰil) | ջիլս (ǰils) | |
| ablative | ջլէ (ǰlē) | ջլից (ǰlicʿ) | |
| instrumental | ջլիւ (ǰliw) | ջլիւք (ǰliwkʿ) | |
| locative | ջլի (ǰli) | ջիլս (ǰils) | |
| post-classical | |||
Derived terms
- ամոլաջիլ (amolaǰil)
- անջիլ (anǰil)
- արջառաջիլ (arǰaṙaǰil)
- բնաջեղք (bnaǰełkʿ)
- լայնաջիլ (laynaǰil)
- մանրաջիլ (manraǰil)
- ջլաձիգ (ǰlajig)
- ջլապինդ (ǰlapind)
- ջլապնդեալ (ǰlapndeal)
- ջլատեմ (ǰlatem)
- ջլացեալ (ǰlacʿeal)
- ջլացուցանեմ (ǰlacʿucʿanem)
- ջլացուցանեմ (ǰlacʿucʿanem)
- ջլեայ (ǰleay)
- ջլեմ (ǰlem)
- ջլուտ (ǰlut)
- ջղալուծ (ǰłaluc)
- ջղակապ (ǰłakap)
- ջղատեսակ (ǰłatesak)
- ջղեայ (ǰłeay)
- ջղուտ (ǰłut)
- վարազաջեղք (varazaǰełkʿ)
Descendants
- Armenian: ջիլ (ǰil), ջիղ (ǰił)
References
- Cox, Claude E. (2006) Armenian Job: reconstructed Greek text, critical edition of the Armenian with English translation (Hebrew University Armenian studies; 8), Leuven – Paris – Dudley, MA: Peeters, page 258
Further reading
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “ջիլ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “ջիլ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “ջիլ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Matasović, Ranko (2009) A Grammatical Sketch of Classical Armenian, Zagreb, page 9