չոքել
Armenian
Alternative forms
- չոքիլ (čʿokʿil) – Western Armenian
Etymology
From Middle Armenian չոքել (čʿokʿel), from Ottoman Turkish چوکمك (çökmek).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [t͡ʃʰɔˈkʰɛl]
Verb
չոքել • (čʿokʿel)
- to kneel
- Synonyms: ծնկել (cnkel), ծնկի գալ (cnki gal), ծունր դնել (cunr dnel), ծնրադրել (cnradrel)
- ca. 1680–1684, Baṙ girg taliani [An Armenian–Italian Dictionary published in Venice] page 50:[1]
- չոքիլ․ ճինօքեարսի
- čʿokʿil; činōkʿearsi
- չիթ (čʿitʿ) = ginocchiarsi
- չոքիլ․ ճինօքեարսի
Inflection
conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չոքել (čʿokʿel) | imperfective converb | չոքում (čʿokʿum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | — | simultaneous converb | չոքելիս (čʿokʿelis) | ||||
| causative | չոքեցնել, չոքացնել*, չոքցնել* (čʿokʿecʿnel, čʿokʿacʿnel*, čʿokʿcʿnel*) | perfective converb | չոքել (čʿokʿel) | ||||
| aorist stem | չոք- (čʿokʿ-) | future converb I | չոքելու (čʿokʿelu) | ||||
| resultative participle | չոքած (čʿokʿac) | future converb II | չոքելիք (čʿokʿelikʿ) | ||||
| subject participle | չոքող (čʿokʿoł) | connegative converb | չոքի (čʿokʿi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չոքում եմ (čʿokʿum em) | չոքում ես (čʿokʿum es) | չոքում է (čʿokʿum ē) | չոքում ենք (čʿokʿum enkʿ) | չոքում եք (čʿokʿum ekʿ) | չոքում են (čʿokʿum en) | |
| imperfect | չոքում էի (čʿokʿum ēi) | չոքում էիր (čʿokʿum ēir) | չոքում էր (čʿokʿum ēr) | չոքում էինք (čʿokʿum ēinkʿ) | չոքում էիք (čʿokʿum ēikʿ) | չոքում էին (čʿokʿum ēin) | |
| future | չոքելու եմ (čʿokʿelu em) | չոքելու ես (čʿokʿelu es) | չոքելու է (čʿokʿelu ē) | չոքելու ենք (čʿokʿelu enkʿ) | չոքելու եք (čʿokʿelu ekʿ) | չոքելու են (čʿokʿelu en) | |
| future perfect | չոքելու էի (čʿokʿelu ēi) | չոքելու էիր (čʿokʿelu ēir) | չոքելու էր (čʿokʿelu ēr) | չոքելու էինք (čʿokʿelu ēinkʿ) | չոքելու էիք (čʿokʿelu ēikʿ) | չոքելու էին (čʿokʿelu ēin) | |
| present perfect | չոքել եմ (čʿokʿel em) | չոքել ես (čʿokʿel es) | չոքել է (čʿokʿel ē) | չոքել ենք (čʿokʿel enkʿ) | չոքել եք (čʿokʿel ekʿ) | չոքել են (čʿokʿel en) | |
| pluperfect | չոքել էի (čʿokʿel ēi) | չոքել էիր (čʿokʿel ēir) | չոքել էր (čʿokʿel ēr) | չոքել էինք (čʿokʿel ēinkʿ) | չոքել էիք (čʿokʿel ēikʿ) | չոքել էին (čʿokʿel ēin) | |
| aorist | չոքեցի, չոքի* (čʿokʿecʿi, čʿokʿi*) | չոքեցիր, չոքիր* (čʿokʿecʿir, čʿokʿir*) | չոքեց (čʿokʿecʿ) | չոքեցինք, չոքինք* (čʿokʿecʿinkʿ, čʿokʿinkʿ*) | չոքեցիք, չոքիք* (čʿokʿecʿikʿ, čʿokʿikʿ*) | չոքեցին, չոքին* (čʿokʿecʿin, čʿokʿin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չոքեմ (čʿokʿem) | չոքես (čʿokʿes) | չոքի (čʿokʿi) | չոքենք (čʿokʿenkʿ) | չոքեք (čʿokʿekʿ) | չոքեն (čʿokʿen) | |
| future perfect | չոքեի (čʿokʿei) | չոքեիր (čʿokʿeir) | չոքեր (čʿokʿer) | չոքեինք (čʿokʿeinkʿ) | չոքեիք (čʿokʿeikʿ) | չոքեին (čʿokʿein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կչոքեմ (kčʿokʿem) | կչոքես (kčʿokʿes) | կչոքի (kčʿokʿi) | կչոքենք (kčʿokʿenkʿ) | կչոքեք (kčʿokʿekʿ) | կչոքեն (kčʿokʿen) | |
| future perfect | կչոքեի (kčʿokʿei) | կչոքեիր (kčʿokʿeir) | կչոքեր (kčʿokʿer) | կչոքեինք (kčʿokʿeinkʿ) | կչոքեիք (kčʿokʿeikʿ) | կչոքեին (kčʿokʿein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | չոքի՛ր, չոքի՛* (čʿokʿír, čʿokʿí*) | — | — | չոքե՛ք, չոքեցե՛ք** (čʿokʿékʿ, čʿokʿecʿékʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չչոքել (čʿčʿokʿel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| connegative converb | չչոքի (čʿčʿokʿi) | ||||||
| resultative participle | չչոքած (čʿčʿokʿac) | ||||||
| subject participle | չչոքող (čʿčʿokʿoł) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ չոքում (čʿem čʿokʿum) | չես չոքում (čʿes čʿokʿum) | չի չոքում (čʿi čʿokʿum) | չենք չոքում (čʿenkʿ čʿokʿum) | չեք չոքում (čʿekʿ čʿokʿum) | չեն չոքում (čʿen čʿokʿum) | |
| imperfect | չէի չոքում (čʿēi čʿokʿum) | չէիր չոքում (čʿēir čʿokʿum) | չէր չոքում (čʿēr čʿokʿum) | չէինք չոքում (čʿēinkʿ čʿokʿum) | չէիք չոքում (čʿēikʿ čʿokʿum) | չէին չոքում (čʿēin čʿokʿum) | |
| future | չեմ չոքելու (čʿem čʿokʿelu) | չես չոքելու (čʿes čʿokʿelu) | չի չոքելու (čʿi čʿokʿelu) | չենք չոքելու (čʿenkʿ čʿokʿelu) | չեք չոքելու (čʿekʿ čʿokʿelu) | չեն չոքելու (čʿen čʿokʿelu) | |
| future perfect | չէի չոքելու (čʿēi čʿokʿelu) | չէիր չոքելու (čʿēir čʿokʿelu) | չէր չոքելու (čʿēr čʿokʿelu) | չէինք չոքելու (čʿēinkʿ čʿokʿelu) | չէիք չոքելու (čʿēikʿ čʿokʿelu) | չէին չոքելու (čʿēin čʿokʿelu) | |
| present perfect | չեմ չոքել (čʿem čʿokʿel) | չես չոքել (čʿes čʿokʿel) | չի չոքել (čʿi čʿokʿel) | չենք չոքել (čʿenkʿ čʿokʿel) | չեք չոքել (čʿekʿ čʿokʿel) | չեն չոքել (čʿen čʿokʿel) | |
| pluperfect | չէի չոքել (čʿēi čʿokʿel) | չէիր չոքել (čʿēir čʿokʿel) | չէր չոքել (čʿēr čʿokʿel) | չէինք չոքել (čʿēinkʿ čʿokʿel) | չէիք չոքել (čʿēikʿ čʿokʿel) | չէին չոքել (čʿēin čʿokʿel) | |
| aorist | չչոքեցի, չչոքի* (čʿčʿokʿecʿi, čʿčʿokʿi*) | չչոքեցիր, չչոքիր* (čʿčʿokʿecʿir, čʿčʿokʿir*) | չչոքեց (čʿčʿokʿecʿ) | չչոքեցինք, չչոքինք* (čʿčʿokʿecʿinkʿ, čʿčʿokʿinkʿ*) | չչոքեցիք, չչոքիք* (čʿčʿokʿecʿikʿ, čʿčʿokʿikʿ*) | չչոքեցին, չչոքին* (čʿčʿokʿecʿin, čʿčʿokʿin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չչոքեմ (čʿčʿokʿem) | չչոքես (čʿčʿokʿes) | չչոքի (čʿčʿokʿi) | չչոքենք (čʿčʿokʿenkʿ) | չչոքեք (čʿčʿokʿekʿ) | չչոքեն (čʿčʿokʿen) | |
| future perfect | չչոքեի (čʿčʿokʿei) | չչոքեիր (čʿčʿokʿeir) | չչոքեր (čʿčʿokʿer) | չչոքեինք (čʿčʿokʿeinkʿ) | չչոքեիք (čʿčʿokʿeikʿ) | չչոքեին (čʿčʿokʿein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ չոքի (čʿem čʿokʿi) | չես չոքի (čʿes čʿokʿi) | չի չոքի (čʿi čʿokʿi) | չենք չոքի (čʿenkʿ čʿokʿi) | չեք չոքի (čʿekʿ čʿokʿi) | չեն չոքի (čʿen čʿokʿi) | |
| future perfect | չէի չոքի (čʿēi čʿokʿi) | չէիր չոքի (čʿēir čʿokʿi) | չէր չոքի (čʿēr čʿokʿi) | չէինք չոքի (čʿēinkʿ čʿokʿi) | չէիք չոքի (čʿēikʿ čʿokʿi) | չէին չոքի (čʿēin čʿokʿi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ չոքիր, մի՛ չոքի* (mí čʿokʿir, mí čʿokʿi*) | — | — | մի՛ չոքեք, մի՛ չոքեցեք** (mí čʿokʿekʿ, mí čʿokʿecʿekʿ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | չոքել (čʿokʿel) | |||
| dative | չոքելու (čʿokʿelu) | |||
| ablative | չոքելուց (čʿokʿelucʿ) | |||
| instrumental | չոքելով (čʿokʿelov) | |||
| locative | չոքելում (čʿokʿelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | չոքելը/չոքելն (čʿokʿelə/čʿokʿeln) | |||
| dative | չոքելուն (čʿokʿelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | չոքելս (čʿokʿels) | |||
| dative | չոքելուս (čʿokʿelus) | |||
| ablative | չոքելուցս (čʿokʿelucʿs) | |||
| instrumental | չոքելովս (čʿokʿelovs) | |||
| locative | չոքելումս (čʿokʿelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | չոքելդ (čʿokʿeld) | |||
| dative | չոքելուդ (čʿokʿelud) | |||
| ablative | չոքելուցդ (čʿokʿelucʿd) | |||
| instrumental | չոքելովդ (čʿokʿelovd) | |||
| locative | չոքելումդ (čʿokʿelumd) | |||
Further reading
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “չոքել”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
References
- Orengo, Alessandro (2019), “Il ԲԱՌ ԳԻՐԳ ՏԱԼԻԱՆԻ Un dizionario armeno-italiano del XVII secolo”, in U. Bläsing, J. Dum-Tragut, T.M. van Lint, editors, Armenian, Hittite, and Indo-European Studies: A Commemoration Volume for Jos J.S. Weitenberg (Hebrew University Armenian Studies; 15), Leuven: Peeters, page 239