ոփի

ոփի

Old Armenian

Alternative forms

• յոփի (yopʿi), յուբի (yubi), հոփի (hopʿi), ոփնի (opʿni)

Etymology

From Proto-Indo-European *Hops- (“aspen”) +‎ -ի (-i).[1] Cognate with Proto-Germanic *aspō, Latvian apse, Lithuanian ẽpušė, ãpušė, Polish osa, Russian оси́на (osína, “aspen”).

հոփի (hopʿi, “laurel”) found only in a medieval dictionary translating Arabic ալխար (alxar) may be unrelated or may result from confusion. It is usually assumed that ալխար (alxar) transcribes الْغَار‎ (al-ḡār, “laurel”), but perhaps it should be understood as الْحَوْر‎ (al-ḥawr, “poplar”) or الْغَرَب‎ (al-ḡarab, “Euphrates poplar”).

Noun

ոփի • (opʿi)

1. poplar, aspen, probably specifically white poplar, Populus alba

   Coordinate term: կաղամախի (kałamaxi)

   • second half of 5th century or 6th century, Girkʿ Pitoyicʿ [Book of Chries] :[2]

     Ըստ որմէ եւ երկրորդն դաս երեւէր կարգեալ յարմարակայ յօրինուածով՝ զայնպիսիս ունելով ծառսն ի փայտիցն, ոյք թէեւ հեռի ի պտղաբերութեանն շահից գային, բայց առ յոյժ ուղղաձիգ բարձրութեանցն եւ ողորկատարր բնութեանն եւ առոյգութեանն դիւրայարմարք մատուցանելոյ ի պէտս շինողացն փութոյ էին տունկք ոփեացն եւ կաղամախեացն եւ հաւասարաց նոցունց ցուցելոց։

     Əst ormē ew erkrordn das erewēr kargeal yarmarakay yōrinuacov, zaynpisis unelov caṙsn i pʿayticʿn, oykʿ tʿēew heṙi i ptłaberutʿeann šahicʿ gayin, baycʿ aṙ yoyž ułłajig barjrutʿeancʿn ew ołorkatarr bnutʿeann ew aṙoygutʿeann diwrayarmarkʿ matucʿaneloy i pēts šinołacʿn pʿutʿoy ēin tunkkʿ opʿeacʿn ew kałamaxeacʿn ew hawasaracʿ nocʿuncʿ cʿucʿelocʿ.

2. laurel, Laurus (?)

   Synonym: դափնի (dapʿni)

   • 9th or 10th century, with changes and additions in later centuries, Tʿargmanutʿiwn dełocʿ zor əntrel en imastasērkʿn ew kargeal yayl lezuacʿ [A Medieval Arabic–Armenian Botanical Dictionary] :[3]

     Ալխար (vars. աղխար, հապալխատ) = հոփի։

     Alxar (vars. ałxar, hapalxat) = hopʿi.

     الْغَار‎ (al-ḡār) = laurel

Declension

o-a-type

	singular		plural
nominative	ոփի (opʿi)		ոփիք (opʿikʿ)
genitive	ոփւոյ (opʿwoy)		ոփեաց (opʿeacʿ)
dative	ոփւոյ (opʿwoy)		ոփեաց (opʿeacʿ)
accusative	ոփի (opʿi)		ոփիս (opʿis)
ablative	ոփւոյ (opʿwoy)		ոփեաց (opʿeacʿ)
instrumental	ոփեաւ (opʿeaw)		ոփեաւք = ոփեօք (opʿeawkʿ = opʿeōkʿ)
locative	ոփի (opʿi)		ոփիս (opʿis)

Descendants

• Armenian: հուփփէ (hupʿpʿē), հուփէ (hupʿē), հուփփի (hupʿpʿi), հուպպի (huppi, “poplar”) (dialectal)
• → Georgian: ოფი (opi)

References

1. Witczak, K. T. (1991), “Armenian op‘i ‘white poplar, Populus alba L.’ and the development of *ps in Armenian”, in Annual of Armenian linguistics‎, issue 12, pages 65–75
2. Muradyan, Gohar (1993) Girkʿ pitoyicʿ [Book of Chreia]‎, critical text with introduction and commentary, Yerevan: Academy Press, page 217
3. Greppin, John A. C. (1997) A Medieval Arabic–Armenian Botanical Dictionary (Studien zur armenischen Geschichte; 16), separate reprint of the Handes Amsorya 109 (1995), 380–457 edition, Vienna: Mechitarist Press, § 7, page 20

Further reading

• Ačaṙean, Hračʿeay (1977), “ոփի”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), volume III, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press, pages 619–620
• Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1837), “ոփի”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 561b
• Ališan, Łewond (1895), “յոփի․ յուբի․ ոփի․ հոփի”, in Haybusak kam haykakan busabaṙutʿiwn [Armenian Botany] (in Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, § 2158, page 454
• Ališan, Łewond (1895), “ոփի”, in Haybusak kam haykakan busabaṙutʿiwn [Armenian Botany] (in Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, § 2430, page 513
• Bedevian, Armenag K. (1936), “V. Opulus”, in Illustrated Polyglottic Dictionary of Plant Names, Cairo: Argus & Papazian Presses, § 3584, page 611, incorrectly identifying with Viburnum opulus
• J̌axǰaxean, Manuēl (1837), “ոփի”, in Baṙgirkʿ i barbaṙ hay ew italakan [Armenian–Italian Dictionary], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 1149
• Norayr N. Biwzandacʿi (2000), “հոփի”, in Martiros Minassian, editor, Baṙagirkʿ storin hayerēni i matenagrutʿeancʿ ŽA–ŽĒ darucʿ [Dictionary of Middle Armenian Based on the Literature of 11–17th Centuries], edited from the author's unfinished manuscript written 1884–1915, Geneva: Martiros Minassian, page 443
• Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “ոփի”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 513
• Sargsyan, Armen Yu. (2013), “հուփ(փ)է”, in Łarabałi barbaṙi baṙaran [Dictionary of Karabakh Dialect] (in Armenian), Yerevan: Edit Print, →ISBN, page 445a