ունիմ

Armenian

Pronunciation

(Western Armenian, standard) IPA^(key): [uˈnim]

Verb

ունիմ • (unim)

Western Armenian form of ունեմ (unem)

Inflection

defective conjugation (Western Armenian)

	singular			plural
	1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
present	ունիմ (unim)	ունիս (unis)	ունի (uni)	ունինք (uninkʿ)	ունիք (unikʿ)	ունին (unin)
imperfective	ունէի (unēi)	ունէիր (unēir)	ունէր (unēr)	ունէինք (unēinkʿ)	ունէիք (unēikʿ)	ունէին (unēin)
More complex tenses are formed with the verb ունենալ (unenal)

defective negative conjugation (Western Armenian)

	singular			plural
	1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
present	չունիմ (čʿunim)	չունիս (čʿunis)	չունի (čʿuni)	չունինք (čʿuninkʿ)	չունիք (čʿunikʿ)	չունին (čʿunin)
imperfective	չունէի (čʿunēi)	չունէիր (čʿunēir)	չունէր (čʿunēr)	չունէինք (čʿunēinkʿ)	չունէիք (čʿunēikʿ)	չունէին (čʿunēin)
More complex tenses are formed with the verb չունենալ (čʿunenal)

Old Armenian

Etymology

From Proto-Indo-European *ōpn- suffixed from *ōp- (“to achieve”). Cognates include Sanskrit अप्नस (ápnas, “possession”), Avestan 𐬀𐬞𐬀𐬌𐬌𐬈𐬌𐬙𐬌‎ (apaiieⁱti, “to obtain”), Latin apiscor (“I achieve”), ops (“power, wealth”), aptus (“apt”). The verb is suppletive: part of the conjugation is filled by forms of կալում (kalum, “I hold”).

Verb

ունիմ • (unim) (aorist indicative կալայ)

to have; to take, to hold, to possess, to occupy, to enjoy
ունել զտեղի ― unel ztełi ― to stand instead of, to supply the place of
ունել զգուշութիւն ― unel zgušutʿiwn ― to take care, to watch
ունել ի մտի ― unel i mti ― to form a design or project, to propose to oneself, to think to; to retain
զառաջս ունել ― zaṙaǰs unel ― to oppose, to resist, to impede, to hinder; to stand or go before
զդէմ ունել ― zdēm unel ― to make head against, to face, to resist, to oppose, to fight
պինդ ունել զխոստովանութիւն ― pind unel zxostovanutʿiwn ― to keep the faith
գութ ունել զմէնջ ― gutʿ unel zmēnǰ ― to have pity on us
ունել զաղանդ, զուսումն ― unel załand, zusumn ― to follow the doctrine, to be of the sect of
զի՞նչ ունիս առնել ― zi^?nčʿ unis aṙnel ― what have you to do?
կալ զնա զեղջերացն ― kal zna zełǰeracʿn ― take it by the horns
ունել ի Վենետիկ քսան եւ չորս ամ ― unel i Venetik kʿsan ew čʿors am ― to stay twenty four years in Venice
հրամայեցին նմա ունել զգլուխ բազմականին ― hramayecʿin nma unel zglux bazmakanin ― they gave him the highest place at the feast
ի բանի մի՛ ունիք ― i bani mí unikʿ ― never mind, do not care for that
ունել ունէին իւղ՝ այլ ... ― unel unēin iwł, ayl ... ― they had indeed oil, but ...
խօսել կալաւ ― xōsel kalaw ― he began to speak
to take, to stop, to retain; to seize upon, to become master of, to subject, to subdue; to contain, to enclose; to carry, to support, to sustain
ունել զոք ― unel zokʿ ― to stop one, to seize
ունել առ իւր զխորհուրդս ― unel aṙ iwr zxorhurds ― to keep another's secret
ի վայր ունել զբարկութիւն ― i vayr unel zbarkutʿiwn ― to refrain from anger, to control one's anger
սրտմտութիւն կալաւ զնա ― srtmtutʿiwn kalaw zna ― he was enraged
տենդն կալաւ զնա ― tendn kalaw zna ― the fever has seized him, he has caught a fever
ահ կալաւ զիս ― ah kalaw zis ― fear seized me
կալարո՛ւք զկիրճս ջրոցն ― kalarúkʿ zkirčs ǰrocʿn ― seize the canals!
դիպող պատասխանեօք ունի զբերանս նոցա ― dipoł patasxaneōkʿ uni zberans nocʿa ― he silences them with opportune replies
ունել զտունն ― unel ztunn ― to maintain the honour of the house
to consider, to think to be; to relate to, to refer to
ունել առ, իբրեւ ― unel aṙ, ibrew ― to esteem, to repute, to take for, to look upon as, to regard as
ոչ առ սուտս ունել զձեզ ― očʿ aṙ suts unel zjez ― I do not take you for liars
զանձինս առ իմաստունս ունէին ― zanjins aṙ imastuns unēin ― they thought themselves wise
իբրեւ զմարգարէ ունէին զնա ― ibrew zmargarē unēin zna ― they looked on him as a prophet
to be able, to know how
խօսիլ ոչ ունել, ոչ ունել ասել ― xōsil očʿ unel, očʿ unel asel ― not to know how to speak

Conjugation

mediopassive

person		singular			plural
infinitive		ունել, ունիլ* (unel, unil*)		participle	կալեալ (kaleal)
causative		—		aorist stem	կալ- (kal-)
person		1^st person	2^nd person	3^rd person	1^st person	2^nd person	3^rd person
indicative		ես	դու	նա	մեք	դուք	նոքա
	present	ունիմ (unim)	ունիս (unis)	ունի (uni)	ունիմք (unimkʿ)	ունիք (unikʿ)	ունին (unin)
	imperfect	ունէի (unēi)	ունէիր (unēir)	ունէր, ունիւր (unēr, uniwr)	ունէաք (unēakʿ)	ունէիք (unēikʿ)	ունէին (unēin)
	aorist	կալայ (kalay)	կալար (kalar)	կալաւ (kalaw)	կալաք (kalakʿ)	կալայք (kalaykʿ)	կալան (kalan)
subjunctive		ես	դու	նա	մեք	դուք	նոքա
	present	ունիցիմ (unicʿim)	ունիցիս (unicʿis)	ունիցի (unicʿi)	ունիցիմք (unicʿimkʿ)	ունիցիք (unicʿikʿ)	ունիցին (unicʿin)
	aorist	կալայց (kalaycʿ)	կալցիս (kalcʿis)	կալցի (kalcʿi)	կալցուք (kalcʿukʿ)	կալջիք (kalǰikʿ)	կալցին (kalcʿin)
imperatives		—	(դու)	—	—	(դուք)	—
	imperative	—	կա՛լ, կա՛ (kál, ká)	—	—	կալարո՛ւք (kalarúkʿ)	—
	cohortative	—	կալջի՛ր (kalǰír)	—	—	կալջի՛ք (kalǰíkʿ)	—
	prohibitive	—	մի՛ ունիր (mí unir)	—	—	մի՛ ունիք (mí unikʿ)	—
post-classical the verb is suppletive: part of the conjugation is supplied by կալում* (kalum).

Derived terms

ախտունակ (axtunak)
ակնունիմ (aknunim)
ամենունակ (amenunak)
ամէնունակ (amēnunak)
անակնունելի (anaknuneli)
անընդունակ (anəndunak)
անընդունական (anəndunakan)
անընդունակութիւն (anəndunakutʿiwn)
անընդունելի (anənduneli)
անընդունելութիւն (anəndunelutʿiwn)
անընդունող (anəndunoł)
անկիրընդունակ (ankirəndunak)
անշարունակ (anšarunak)
անունակ (anunak)
անունող (anunoł)
անպարունակ (anparunak)
անպարունակելի (anparunakeli)
անփառունակ (anpʿaṙunak)
աշխարհապարունակ (ašxarhaparunak)
առընդունիմ (aṙəndunim)
առընդունողութիւն (aṙəndunołutʿiwn)
առինչունակ (aṙinčʿunak)
առինչունակաբար (aṙinčʿunakabar)
առինչունակութիւն (aṙinčʿunakutʿiwn)
առվերընդունիմ (aṙverəndunim)
աստուածունակ (astuacunak)
արժանընդունակ (aržanəndunak)
արծաթունակ (arcatʿunak)
արձանունակ (arjanunak)
արտադիրունող (artadirunoł)
արտունող (artunoł)
արտունութիւն (artunutʿiwn)
արտօնութիւն (artōnutʿiwn)
բազմապարունակ (bazmaparunak)
բազմունակ (bazmunak)
բազմունակութիւն (bazmunakutʿiwn)
գանձունակ (ganjunak)
գարշունակ (garšunak)
գերունակ (gerunak)
գերունակազարդ (gerunakazard)
գերունակական (gerunakakan)
գերունակայութիւն (gerunakayutʿiwn)
գերունական (gerunakan)
գերունակապէս (gerunakapēs)
գերունակափառ (gerunakapʿaṙ)
գերունակեալ (gerunakeal)
գերունակութիւն (gerunakutʿiwn)
գերպարունակ (gerparunak)
գերփառունակ (gerpʿaṙunak)
դժուարունելի (džuaruneli)
դիւրընդունակ (diwrəndunak)
երփնունակ (erpʿnunak)
ընդունակ (əndunak)
ընդունական (əndunakan)
ընդունակապէս (əndunakapēs)
ընդունակից (əndunakicʿ)
ընդունակութիւն (əndunakutʿiwn)
ընդունելական (əndunelakan)
ընդունելի (ənduneli)
ընդունելութիւն (əndunelutʿiwn)
ընդունիմ (əndunim)
ընդունողականագոյն (əndunołakanagoyn)
ընդունողականութիւն (əndunołakanutʿiwn)
ընդունողութիւն (əndunołutʿiwn)
լուսունակ (lusunak)
խաչունակ (xačʿunak)
կայտռունակ (kaytṙunak)
կատարունութիւն (katarunutʿiwn)
կատարօնութիւն (katarōnutʿiwn)
կենսունակ (kensunak)
կիրընդունակ (kirəndunak)
կիրընդունակութիւն (kirəndunakutʿiwn)
համունակ (hamunak)
հայրունակ (hayrunak)
հոգիունակ (hogiunak)
հրաշունակ (hrašunak)
մակընդունիմ (makəndunim)
մաքրունակ (makʿrunak)
մերակերպունակ (merakerpunak)
մերունակ (merunak)
մերունակաբար (merunakabar)
մերունական (merunakan)
մերունակերպախառնութիւն (merunakerpaxaṙnutʿiwn)
մերունակութիւն (merunakutʿiwn)
միմեանսունակութիւն (mimeansunakutʿiwn)
յառաջունակ (yaṙaǰunak)
յարընդունելութիւն (yarəndunelutʿiwn)
նախընդունակ (naxəndunak)
նախունակ (naxunak)
նախունական (naxunakan)
ներընդունակ (nerəndunak)
ներընդունական (nerəndunakan)
ներընդունելի (nerənduneli)
ներընդունելութիւն (nerəndunelutʿiwn)
ներընդունիմ (nerəndunim)
ներունակ (nerunak)
ներունական (nerunakan)
ներունիմ (nerunim)
ներպարունակ (nerparunak)
ներպարունակական (nerparunakakan)
ներպարունակեմ (nerparunakem)
նմանունակ (nmanunak)
շարունակ (šarunak)
շարունակաբար (šarunakabar)
շարունակական (šarunakakan)
շարունական (šarunakan)
շարունակապէս (šarunakapēs)
շարունակեմ (šarunakem)
շարունակութիւն (šarunakutʿiwn)
շնորհունակ (šnorhunak)
ոյն (oyn)
ուն (un)
ունակ (unak)
ունակաբար (unakabar)
ունակական (unakakan)
ունական (unakan)
ունականամ (unakanam)
ունականութիւն (unakanutʿiwn)
ունակացուցանեմ (unakacʿucʿanem)
ունակութիւն (unakutʿiwn)
ունելի (uneli)
ունելութիւն (unelutʿiwn)
ունեւոր (unewor)
ունեւորութիւն (uneworutʿiwn)
ունող (unoł)
ունողութիւն (unołutʿiwn)
ունօղ (unōł)
չունեւոր (čʿunewor)
պարզունակ (parzunak)
պարծունակ (parcunak)
պարունակ (parunak)
պարունակաբար (parunakabar)
պարունակագոյն (parunakagoyn)
պարունակաթեւեմ (parunakatʿewem)
պարունակախօսք (parunakaxōskʿ)
պարունակական (parunakakan)
պարունական (parunakan)
պարունակապէս (parunakapēs)
պարունակատեղիմ (parunakatełim)
պարունակեմ (parunakem)
պարունակութիւն (parunakutʿiwn)
պարունող (parunoł)
սակաւունակ (sakawunak)
վերընդունակ (verəndunak)
վերընդունիմ (verəndunim)
փայլունակ (pʿaylunak)
փառունակ (pʿaṙunak)
քաղցրունակ (kʿałcʿrunak)
քաջընդունելի (kʿaǰənduneli)
քաջունակութիւն (kʿaǰunakutʿiwn)
քառունակ (kʿaṙunak)
քրիստոսունակ (kʿristosunak)

Descendants

Armenian: ունենալ (unenal), ունեմ (unem)

References

Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “ունիմ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “ունիմ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “ունիլ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press