շուն
Armenian
շուն
Etymology
From Old Armenian շուն (šun).
Pronunciation
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): [ʃun]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): [ʃun]
Audio (file)
Noun
շուն • (šun)
- dog
Declension
n-type, animate (Eastern Armenian)
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | շուն (šun) | շներ (šner) | ||
| dative | շան (šan) | շների (šneri) | ||
| ablative | շնից (šnicʿ) | շներից (šnericʿ) | ||
| instrumental | շնով (šnov) | շներով (šnerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | շունը/շունն (šunə/šunn) | շները/շներն (šnerə/šnern) | ||
| dative | շանը/շանն (šanə/šann) | շներին (šnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | շունս (šuns) | շներս (šners) | ||
| dative | շանս (šans) | շներիս (šneris) | ||
| ablative | շնիցս (šnicʿs) | շներիցս (šnericʿs) | ||
| instrumental | շնովս (šnovs) | շներովս (šnerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | շունդ (šund) | շներդ (šnerd) | ||
| dative | շանդ (šand) | շներիդ (šnerid) | ||
| ablative | շնիցդ (šnicʿd) | շներիցդ (šnericʿd) | ||
| instrumental | շնովդ (šnovd) | շներովդ (šnerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Derived terms
- ծովաշուն (covašun)
- շնագայլ (šnagayl)
- շնաձուկ (šnajuk)
- որսաշուն (orsašun)
- ջրարջանման շուն (ǰrarǰanman šun)
Old Armenian
Etymology
From Proto-Indo-European *ḱwṓn (“dog”).
Noun
շուն • (šun)
- dog
- մատակ շուն ― matak šun ― bitch
- շուն անպիտան ― šun anpitan ― cur
- շուն որսորդ ― šun orsord ― hound, terrier, ranger
- որսական շուն ոտնակառոյց ― orsakan šun otnakaṙoycʿ ― setter, pointer, setting-dog
- շուն մազեղ, գանգրամազ/լուղակ ― šun mazeł, gangramaz/lułak ― water-dog
- շուն մեծականջ ― šun mecakanǰ ― long-eared dog
- շուն տնպահ ― šun tnpah ― house-dog
- շուն պահապան ― šun pahapan ― watch-dog
- պահապան շուն հովուաց ― pahapan šun hovuacʿ ― mastiff dog
- ցլամարտ շուն ― cʿlamart šun ― bull-dog
- շան լակոտիկ ― šan lakotik ― fisting cur
- շուն մատնիչ ― šun matničʿ ― a treacherous dog
- շուն խեռ ― šun xeṙ ― a snarling dog
- շուն խածանող ― šun xacanoł ― a biting dog
- շուն կատաղի ― šun katałi ― a mad dog
- խշտի/խղիկ շան ― xšti/xłik šan ― dog-hole, dog-kennel
- կերակուր շան ― kerakur šan ― dog's-meat, dog-porridge
- ոջիլ շան ― oǰil šan ― dog-louse
- վազք շան ― vazkʿ šan ― dog-trot
- ցնկնիլ շան ― cʿnknil šan ― to whelp, to litter, to bring forth
- տալ կամ արկանել շանց ― tal kam arkanel šancʿ ― to give or to send to the dogs
- կերակուր լինել շանց ― kerakur linel šancʿ ― to go to the dogs
- շուն հաջէ ― šun haǰē ― the dog barks
- շուն ոռնայ ― šun oṙnay ― the dog howls
- շուն կաղկանձէ ― šun kałkanjē ― the dog whines
- շուն ղօղանջէ ― šun łōłanǰē ― the dog yelps
- շուն կռնչէ/մռմռայ ― šun kṙnčʿē/mṙmṙay ― the dog barks growls
- խոնջեալ իբրեւ զշուն ― xonǰeal ibrew zšun ― dog-weary, tired as a dog
- շուն հաջան՝ չէ խածան ― šun haǰan, čʿē xacan ― a barking dog seldom bites
- (figuratively) adulterer or adulteress
- (astronomy) Canis Major
Declension
n-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | շուն (šun) | շունք (šunkʿ) | |
| genitive | շան (šan) | շանց (šancʿ) | |
| dative | շան (šan) | շանց (šancʿ) | |
| accusative | շուն (šun) | շունս (šuns) | |
| ablative | շանէ (šanē) | շանց (šancʿ) | |
| instrumental | շամբ (šamb) | շամբք (šambkʿ) | |
| locative | շան (šan) | շունս (šuns) |
Synonyms
- սկունդ (skund)
Derived terms
- առիւծաշուն (aṙiwcašun)
- շանագլուխ (šanaglux)
- շանազգեաց (šanazgeacʿ)
- շանակնճիթ (šanaknčitʿ)
- շանաճանճ (šanačanč)
- շանապատկեր (šanapatker)
- շանսխուր (šansxur)
- շնաբար (šnabar)
- շնաբարոյ (šnabaroy)
- շնաբերան (šnaberan)
- շնագլուխ (šnaglux)
- շնական (šnakan)
- շնակաքիք (šnakakʿikʿ)
- շնակերպ (šnakerp)
- շնամ (šnam)
- շնամիտ (šnamit)
- շնանուն (šnanun)
- շնառ (šnaṙ)
- շնասէր (šnasēr)
- շնավանք (šnavankʿ)
- շնացողական (šnacʿołakan)
- շնացողութիւն (šnacʿołutʿiwn)
- շնացօղ (šnacʿōł)
- շնիկ (šnik)
- շնկնճիթ (šnknčitʿ)
- շնհարք (šnharkʿ)
- շնմոլութիւն (šnmolutʿiwn)
- շնյարկ (šnyark)
- շնոհւոր (šnohwor)
- շնորդի (šnordi)
- շնութիւն (šnutʿiwn)
- շնուի (šnui)
- շնջրի (šnǰri)
- շնփին (šnpʿin)
Descendants
- Armenian: շուն (šun)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “շուն”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “շուն”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press